της Μαριάννας Τζάννε
Αντιμέτωπη με την ενεργειακή κρίση που φρενάρει τουλάχιστον κατά δύο χρόνια το φιλόδοξο εθνικό σχέδιο απολιγνιτοποίησης είναι η ΔΕΗ.
Το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), που παρουσιάστηκε από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, προβλέπει τον μηδενισμό του λιγνίτη στο ενεργειακό μείγμα από το 2030, παρότι διατηρεί αμετάβλητη την εγκατεστημένη ισχύ των μονάδων φυσικού αερίου, ώστε να ενταχθούν στο σύστημα τα νέα εργοστάσια αερίου που χτίζονται σε νευραλγικές θέσεις σε όλη τη χώρα, μεταξύ των οποίων και της ΔΕΗ στην Αλεξανδρούπολη σε συνεργασία με τη ΔΕΠΑ και τον όμιλο Κοπελούζου.
Τα απόνερα από την παράταση στη λιγνιτική ζωή των μονάδων θα κληθεί να πληρώσει από φέτος η ΔΕΗ. Ο λόγος είναι οι μικρές αποκλίσεις από τους όρους που έθετε το «πράσινο» ομόλογο ύψους 500 εκατ. ευρώ που σύναψε προ διετίας.
Η ΔΕΗ το καλοκαίρι του 2021 προχώρησε στην έκδοση ενός Sustainability-Linked Bond, ύψους 500 εκατ. ευρώ, το οποίο συνοδευόταν από ρήτρα αειφορίας με συγκεκριμένη δέσμευση μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Η ρήτρα που προέβλεψε η έκδοση έκανε λόγο για μείωση εκπομπών CO2 κατά 57% στην περίοδο 2019-2023. Από τη στιγμή που ο στόχος δεν επιτεύχθηκε, η επιχείρηση καλείται να καταβάλει πέναλτι (προσαύξηση 0,5% στο επιτόκιο) στους ομολογιούχους. Στελέχη της ΔΕΗ κάνουν λόγο για μερική επιβάρυνση της τάξης των 20 εκατ. ευρώ, τονίζοντας ότι οι στόχοι του «πράσινου» ομολόγου ήταν ρεαλιστικοί αλλά επηρεάστηκαν από την ένταση της ενεργειακής κρίσης και τις γεωπολιτικές εξελίξεις.
Με δεδομένο ότι το ομόλογο αφορά και την τρέχουσα περίοδο κατά την οποία η ΔΕΗ έχει κληθεί να διπλασιάσει τη λιγνιτική της παραγωγή και οι φετινοί στόχοι εκτιμάται ότι θα αποκλίνουν από τις δεσμεύσεις του ομολόγου.
Να σημειωθεί ότι η ΔΕΗ έχει συνάψει και ομολογιακό δάνειο ύψους 300 εκατ. ευρώ με την Alpha Bank, το οποίο επίσης περιλαμβάνει ρήτρα μείωσης εκπομπών CO2 κατά 40% μέχρι τον Δεκέμβριο του 2022 με έτος βάσης το 2019.
Αρμόδιες πηγές της Επιχείρησης, σχολιάζοντας τις εξελίξεις, επισημαίνουν ότι η ρήτρα που θα επιβληθεί δεν είναι σημαντική για τη ΔΕΗ. Τονίζουν μάλιστα ότι οι στόχοι του ομολόγου ήταν ρεαλιστικοί εφόσον είχε τηρηθεί ο σχεδιασμός και δεν υπήρξαν οι διεθνείς αναταράξεις που έφεραν νέα δεδομένα τόσο στη διεθνή όσο και στην εγχώρια ενεργειακή σκακιέρα.
Ο λιγνίτης και η Πτολεμαΐδα
Αυτή την περίοδο η ΔΕΗ εντείνει τις διεργασίες ώστε να τεθεί σε λειτουργία η νέα λιγνιτική μονάδα Πτολεμαΐδα 5. Το «διαμάντι του στέμματος» από τον λιγνιτικό στόλο της Επιχείρησης βρίσκεται σε δοκιμαστική λειτουργία προκειμένου τα… φουγάρα να ξεκινήσουν να βγάζουν καπνό μέσα στην άνοιξη (περί τα τέλη Μαρτίου).
Στην πρόσφατη μελέτη επάρκειας του ΑΔΜΗΕ προβλέπεται ότι η Πτολεμαΐδα 5, ισχύος 615 MW, θα ενταχθεί στο σύστημα ως λιγντική στην αρχή και θα αποσυρθεί στα τέλη του 2028 για να μετατραπεί σε μονάδα φυσικού αερίου, με αυξημένη ισχύ στα 1.000 MW.
Στελέχη της ΔΕΗ έλεγαν πρόσφατα ότι ο χρόνος μετατροπής της σε φυσικό αέριο θα είναι συνάρτηση των συνθηκών και των δεδομένων της αγοράς, κάτι που συνδέεται σε απόλυτο βαθμό με την πορεία των διεθνών τιμών του φυσικού αερίου αλλά και των αντίστοιχων τιμών στο χρηματιστήριο των ρύπων. Μια αποκλιμάκωση θα έφερνε πιο μπροστά από το 2028 το κλείσιμο του διακόπτη για τον λιγνίτη.
Η Enel και η επέκταση στις ΑΠΕ
Οι παραδοσιακές δραστηριότητες της εταιρείας συμβαδίζουν απόλυτα με την επέκταση εκτός συνόρων της ΔΕΗ και τον ενεργειακό μετασχηματισμό του ομίλου, μέσα από τον οποίο θα αναγεννηθεί η Επιχείρηση και θα προετοιμαστεί για την ενεργειακή μετάβαση που περιλαμβάνει την επέκταση στις ΑΠΕ, την ηλεκτροκίνηση και το υδρογόνο.
Αυτή την περίοδο η ΔΕΗ εντατικοποιεί τις διαπραγματεύσεις με την Enel Ρουμανίας, με στόχο, το αργότερο, μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου να έχει ολοκληρωθεί το due diligence. Οι συζητήσεις προβλέπουν την εξαγορά του 100% των περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας (προμήθεια, δίκτυα, ΑΠΕ), η οποία θα ανεβάσει στα 8 εκατομμύρια την πελατειακή βάση της Eπιχείρησης και θα προσφέρει ένα χαρτοφυλάκιο 600 μεγαβάτ από ηλιακή και αιολική ενέργεια αλλά και ένα δυνητικό χαρτοφυλάκιο 5 GW που βρίσκεται σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης.
Η ανάπτυξη της ΔΕΗ στις ΑΠΕ είναι εκείνη που θα επιταχύνει και τη σύναψη των διμερών συμβάσεων πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας που θα αποτελέσουν τη νέα δύναμη πυρός για την εταιρεία με ένα εντελώς διαφορετικό μοντέλο συνεργασίας μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών.
Η ΔΕΗ έχει ήδη ολοκληρώσει μια πολύ σημαντική συμφωνία για σύναψη PPA, η οποία θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης με ιδιαίτερα ελκυστικούς όρους. Με το ίδιο μοντέλο θα προχωρήσουν και οι νέες συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με επιχειρήσεις της υψηλής τάσης.
Σε πρώτη φάση προχωρούν τα νέα συμβόλαια ηλεκτροδότησης της επιχείρησης συνολικής ισχύος 1.500 MW με Viohalco και ΤΙΤΑΝ, τα οποία λόγω μη επαρκούς χαρτοφυλακίου ΑΠΕ σε λειτουργία θα είναι μεικτά. Για τα δύο πρώτα χρόνια, η ενέργεια θα προέρχεται από τις υφιστάμενες θερμικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής (λιγνίτη, φυσικό αέριο). Με την πάροδο της διετίας -μέχρι το χαρτοφυλάκιο της ΔΕΗ να αναπτυχθεί περαιτέρω στις ΑΠΕ- και για τα επόμενα οκτώ χρόνια, η παραγωγή θα είναι αμιγώς «πράσινη» με «κλειδωμένη» τιμή.
Τα διμερή συμβόλαια με τη βιομηχανία, σύμφωνα με υπουργική απόφαση του περασμένου Αυγούστου, θα έχουν προτεραιότητα στους όρους σύνδεσης με το δίκτυο του ΑΔΜΗΕ. Η απόφαση προβλέπει για την κατηγορία έργων της ομάδας Β συνολική ισχύ 1.500 MW, αλλά το «σκαλοπάτι» εκτιμάται ότι θα αυξηθεί σε 4.500 MW. H ΔΕΗ, έχοντας διασφαλίσει κατ’ αρχάς ενδοομιλικά συμβόλαια (η ΔΕΗΑΝ θα προσφέρει συμβολοποιημένη «πράσινη» ενέργεια στη μητρική της), φέρεται να έχει υποβάλει στον ΑΔΜΗΕ αιτήσεις για έργα άνω των 1.000 MW που πρόκειται να κατασκευάσει η θυγατρική ΔΕΗ Ανανεώσιμες στη Δυτική Μακεδονία.
Η υπογραφή των συμβολαίων είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη σχετική νομοθετική ρύθμιση που θα ψηφιστεί από τη Βουλή και θα προβλέπει την κατάργηση του πλαφόν στην τιμή αποζημίωσης των ΑΠΕ που η παραγωγή τους προορίζεται για διμερή συμβόλαια.
Η εξαίρεση αυτής της κατηγορίας έργων από το πλαφόν θα ανοίξει τον δρόμο για την ολοκλήρωση προκαταρκτικών συμφωνιών για διμερή συμβόλαια συνολικής ισχύος άνω των 6.000 ΜW.
(αναδημοσίευση από newmoney.gr)
