Το
μίτο της πολύμηνης διαπραγμάτευσης για τις αλλαγές στο προφίλ και τη
δομή των τιμολογίων, όπου κατ’ εφαρμογή του νέου ευρωπαϊκού πλαισίου, οι
συμβάσεις πρέπει να διέπονται από πιο κατανοητή γλώσσα χωρίς «ψιλά
γράμματα», ξαναπιάνουν ΡΑΑΕΥ και προμηθευτές τη Παρασκευή.
Στη τηλεδιάσκεψη για το νέο μοντέλο, της οποίας έχει προηγηθεί
μακρά αλληλογραφία ανάμεσα στις δύο πλευρές για κάθε πτυχή - από τις
εκπτώσεις των προϊόντων μέχρι το τι θα ισχύει για τη διαφημιστική τους
προβολή - θα τεθούν τα σημεία στα οποία ακόμη διαφωνούν, αλλά και εκεί
όπου έχει βρεθεί κοινός τόπος, με επίκεντρο τα κλιμακωτά τιμολόγια.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ένα βασικό θέμα στην αντιπαράθεση ΡΑΑΕΥ
- προμηθευτών, έχει ξεπεραστεί, με την Αρχή να κάνει πίσω στην αρχική
της θέση για κατάργηση των κλιμακωτών τιμολογίων στην περίπτωση των
καταναλωτών που δεν διαθέτουν «έξυπνο» μετρητή.
Η εισήγηση της ΡΑΑΕΥ για κατάργηση των κλιμακωτών τιμολογίων για
όσους δεν έχουν «έξυπνο» μετρητή, ήταν ένα από τα βασικά σημεία του
«μπρα ντε φερ» των δύο πλευρών από τον Απρίλιο, όποτε και άνοιξε η
σχετική συζήτηση.
Η λογική της Αρχής ήταν πως μόνο αν ο πελάτης είναι σε θέση να
παρακολουθεί την κατανάλωσή του (κάτι που δεν γίνεται με τους
αναλογικούς μετρητές), θα μπορεί να επωφεληθεί από τον σχεδιασμό και τα
χαρακτηριστικά ενός κλιμακωτού τιμολογίου.
Τελικά φαίνεται ότι επικράτησε η άποψη των προμηθευτών πως η
συγκεκριμένη πρόβλεψη περιορίζει δραστικά την ποικιλία των προϊόντων στα
οποία έχει πρόσβαση ένας καταναλωτής, με δεδομένο ότι η διείσδυση των
«έξυπνων» μετρητών κινείται ακόμη σε αρκετά χαμηλά επίπεδα. Και
σύμφωνα με τις πληροφορίες, το νέο μοντέλο τιμολογίων θα προβλέπει πως
οι κλιμακωτές χρεώσεις θα συνεχίσουν να προσφέρονται, ανεξαρτήτως αν ο
πελάτης διαθέτει ή όχι smart meter.
Καμία αλλαγή για τις μονομερείς τροποποιήσεις συμβάσεων
Κατηγορηματικά ωστόσο αντίθετη παραμένει η Ρυθμιστική Αρχή ως προς
τις μονομερείς τροποποιήσεις των συμβάσεων. Επιμένει ότι οι όροι στα
«μπλε» τιμολόγια πρέπει να παραμένουν σταθεροί καθ’ όλη τη διάρκεια των
συγκεκριμένων συμβολαίων, καθώς και ότι στα κυμαινόμενα θα πρέπει να
μένει τουλάχιστον ίδια η μαθηματική φόρμουλα για τη χρέωση.
Στον αντίποδα, το σύνολο των προμηθευτών ήταν εξαρχής της άποψης
ότι πρέπει να επικρατήσει ελαστικότητα, ιδιαίτερα στα κυμαινόμενα
τιμολόγια, ως προς το πότε ο πάροχος μπορεί να αλλάζει μονομερώς τους
όρους των συμβάσεων. Αλλά η θέση της ΡΑΑΕΥ για τα «κίτρινα» προιόντα,
ήταν - και είναι - πως οι όροι της σύμβασης μπορούν να αλλάζουν
μονομερώς από τις εταιρείες αποκλειστικά για σπουδαίο λόγο (π.χ.
ενεργειακή κρίση, εμπόλεμη κατάσταση).
Καθώς επίσης ότι για να προχωρήσουν οι εταιρείες σε αλλαγές,
απαραίτητη προϋπόθεση είναι να την έχουν πρώτα ενημερώσει, προκειμένου α
αξιολογήσει την κρισιμότητα του λόγου. Σύμφωνα μάλιστα με την αρχική
της εισήγηση, μπορεί να μην εγκρίνει την τροποποίηση, πρόβλεψη
υπερβολική κατά τους παρόχους στη λογική ότι η Αρχή αρκεί να ελέγχει
κατά πόσο οι τελευταίοι ενημέρωσαν εγκαίρως τους πελάτες τους, όπως
προβλέπει ο Κώδικας Προμήθειας.
Ερχεται η «Περίληψη της Σύμβασης»
Στο νέο τοπίο μια αλλαγή που συζητείται καιρό τώρα είναι η λεγόμενη
«Περίληψη της Σύμβασης», κίνηση που επιβάλλεται από το νέο ευρωπαϊκό
πλαίσιο στη λογική ότι πολλοί καταναλωτές δυσκολεύονται να κατανοήσουν
τη νομική γλώσσα που χρησιμοποιείται στα συμβόλαια.
Η κεντρική ιδέα είναι ότι όλα τα βασικά χαρακτηριστικά του
τιμολογίου, το οποίο θα είναι διατυπωμένο σε απλή και κατανοητή γλώσσα,
θα περιλαμβάνονται σε ένα έγγραφο που θα παρέχουν οι προμηθευτές
ρεύματος στους υποψήφιους πελάτες τους, σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή,
προτού συνάψουν σύμβαση μαζί τους.
Ως σύλληψη δείχνει ικανή να συμβάλει στην αποκρυπτογράφηση των
συμβατικών κειμένων, ώστε να αποφεύγονται οι κακοτοπιές που βρίσκονται
αρκετές φορές στα «ψιλά γράμματα».
Κάποιοι, ωστόσο, πάροχοι θεωρούν ότι η συγκεκριμένη ιδέα είναι
περιττή. Ούτως ή άλλως, οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνονται στην
προσυμβατική ενημέρωση, άρα ένα ακόμη έγγραφο θα μπορούσε να φέρει το
αντίθετο αποτέλεσμα, προκαλώντας περαιτέρω σύγχυση στον καταναλωτή.
Ξεχωριστή κατηγορία τα κόκκινα τιμολόγια
Έτερο θέμα που εμπίπτει στην ευρύτερη κουβέντα για το νέο τοπίο
στα τιμολόγια αφορά τα λεγόμενα «κόκκινα», για τα οποία η Αρχή έχει
αποφασίσει να αποτελέσουν ξεχωριστή κατηγορία. Καθώς επίσης η νέα αυτή
κατηγορία προϊόντων σταθερού κόστους να έχει άλλο «χρώμα» από το κόκκινο
(όπως έχουν ζητήσει όλοι οι προμηθευτές) χωρίς ωστόσο να έχει καταλήξει
ποιο θα είναι αυτό.
Σημειωτέον ότι η ΡΑΑΕΥ εξέταζε το ενδεχόμενο τα τιμολόγια αυτά
να ενσωματωθούν σαν υποκατηγορία στα «μπλε» (έτσι είχαν προκύψει και τα
σενάρια να αποκτήσουν μια «γαλάζια» απόχρωση), ενδεχόμενο που
απορρίφθηκε, καθώς κρίθηκε ότι θα προκαλούσε σύγχυση.
Και κάπως έτσι πέρασε η πρόταση το νέο τοπίο των τιμολογίων να
διακρίνεται σε τρεις ξεχωριστές κατηγορίες. Στην πρώτη θα ανήκουν τα
κυμαινόμενα («πράσινα», «κίτρινα») με χρεώσεις που εξαρτώνται από τη
χονδρεμπορική. Στη δεύτερη, όσων οι τιμές δεν διαμορφώνονται από την
αγορά («μπλε» και τα πρώην «κόκκινα») και στη τρίτη, τα δυναμικά
συμβόλαια, δηλαδή τα «πορτοκαλί».
Στο νέο είδος τιμολογίων που δεν έχει ακόμη «χρωματιστεί», η δομή παραπέμπει σε ευέλικτα «μπλε» προϊόντα, δηλαδή συμβόλαια που λειτουργούν ουσιαστικά σαν συνδρομητική υπηρεσία, όπως γίνεται στις τηλεπικοινωνίες.
Σε αυτά εντάσσονται όσα έχουν σταθερό κόστος σε μηνιαία βάση, χωρίς
να συνδέονται σε καμία περίπτωση με τις χρηματιστηριακές διακυμάνσεις.
Απλώς, η χρέωση θα περιλαμβάνει ένα εκ των προτέρων οριζόμενο «ευέλικτο
στοιχείο», το οποίο μπορεί να μεταβάλλεται λόγω παραμέτρων που δεν
καθορίζονται από τον προμηθευτή, όπως για παράδειγμα από τον όγκο της
κατανάλωσης.