ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΜΑΧΤΣΙΡΑΣ - www.energymag.gr
Με το δίκτυο να ξεπερνά με επιτυχία το κρας τεστ της Κυριακής 6 Απριλίου, εντείνονται οι προετοιμασίες για τη μητέρα των μαχών, το Πάσχα όπου αναμένεται βουτιά της ζήτησης ρεύματος, κατά συνέπεια η ευστάθεια του συστήματος θα απειληθεί (υπερφόρτωση μπορεί να προκαλέσει μπλακ άουτ).
Την περασμένη Κυριακή, η συντριπτική πλειοψηφία των παραγωγών ανταποκρίθηκε επιτυχώς στο κάλεσμα της ΡΑΑΕΥ, του ΑΔΜΗΕ και του ΔΕΔΔΗΕ «σβήνοντας» τα πάρκα τους, γεγονός που προμηνύει πως και το Πάσχα το σύστημα θα διέλθει επιτυχώς από τις συμπληγάδες της χαμηλής ζήτησης, με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ να παίρνει βαθιές ανάσες. Επόμενη κρίσιμη δοκιμασία είναι η προσεχής Κυριακή 13 Απριλίου.
Τα έργα στα οποία πρέπει να κατέβει… χειροκίνητα ο διακόπτης (καθώς αυτά δεν διαθέτουν ακόμη τον απαραίτητο τηλεχειρισμό για περικοπές από απόσταση από τον ΔΕΔΔΗΕ) έχουν συνολική ισχύ 3.570 MW.
Οι παραγωγοί του 90% των πάρκων αυτής της ομάδας «υπάκουσαν» στις σχετικές ενημερώσεις των Διαχειριστών και έβγαλαν από την πρίζα τους σταθμούς τους. Αν οι παραγωγοί δεν ανταποκριθούν, επαπειλούνται πρόστιμα μέχρι και τα 1.500 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Σε ανάλογη κινητοποίηση των παραγωγών και για την Κυριακή του Πάσχα ευελπιστούν Διαχειριστές και πολιτική ηγεσία (θα βρίσκονται υπ´ατμόν τη Μεγάλη Εβδομάδα) για να εξαλειφθεί ο κίνδυνος κατάρρευσης του δικτύου, πριν αρχίσουν οι προετοιμασίες για το καυτό καλοκαίρι.
Οι αιτίες των περικοπών
Η υπερπαραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές (κυρίως φωτοβολταϊκά και δευτερευόντως αιολικά) άνοιξη και φθινόπωρο λόγω ευνοϊκών καιρικών συνθηκών και η χαμηλή ζήτηση από τους καταναλωτές διαταράσσει τις ισορροπίες του συστήματος, με τις περικοπές πράσινης ενέργειας να καθίστανται αναγκαίο κακό για να μην απειληθούμε με ολικό μπλακ άουτ, ελλείψει και έργων αποθήκευσης (μπαταρίες).
Οι επενδύσεις για την αναβάθμιση των δικτύων και η περαιτέρω ανάπτυξη των διεθνών διασυνδέσεων (για να εξάγουμε την ενέργεια που δεν χρειαζόμαστε) που θα περιόριζαν τις περικοπές, θα πάρουν… μερικές δεκαετίες για να αποδώσουν.
«Πράσινη» χασούρα 250 εκατ.
Η χασούρα των καταναλωτών από τις περικοπές ενέργειας εκτιμάται πως ξεπερνά τα 200 – 250 εκατ. ευρώ ετησίως. Η υπερπαραγωγή από ΑΠΕ εφόσον συνοδεύεται από βουτιά της εσωτερικής ζήτησης για ενέργεια και κατακόρυφη πτώση των εξαγωγών ρεύματος «δοκιμάζει» σκληρά το δίκτυο το οποίο χρειάζεται να απορρίψει ενέργεια για να… μην σκάσει.
Τα εν λειτουργία έργα ΑΠΕ αγγίζουν πλέον σε εγκατεστημένη ισχύ τα 15,2 GW περίπου, την ώρα που ο στόχος του ΕΣΕΚ βάζει τον πήχη στα 13,5 GW για το 2025 κι ενώ έργα πέριξ των 15 GW έχουν λάβει όρους σύνδεσης.
Τα τελευταία τρία χρόνια οι συνθήκες έχουν μεταβληθεί άρδην στην αγορά λόγω της τεράστιας και εν πολλοίς ανεξέλεγκτης διείσδυσης των ΑΠΕ (λειτουργικές και επενδυτικές ενισχύσεις έπαιξαν ρόλο), με πρωταγωνιστές τα φωτοβολταϊκά κάθε κλίμακας.
Οι περικοπές θα… κόψουν τη φόρα των ΑΠΕ;
Οι περικοπές έχουν αρχίσει να δημιουργούν αναταράξεις και στις χρηματοδοτήσεις των ΑΠΕ, με αποτέλεσμα την αναστολή ή ακόμη και την ακύρωση προγραμματισμένων έργων λόγω της αβεβαιότητας που υπάρχει στην αγορά, ειδικά αν λάβουμε υπόψη ότι οι περικοπές αποτελούν όπλο στη φαρέτρα της αγοράς για όλη την περίοδο της πράσινης μετάβασης.
Η ενίσχυση και περαιτέρω ανάπτυξη των διασυνδέσεων (μακροπρόθεσμος και δύσκολος στόχος) και της αποθήκευσης ενέργειας (πιο εφικτός στόχος) είναι οι μόνοι τρόποι για να μην πετάμε πράσινη ενέργεια στα σκουπίδια.
Επιπλέον, η προσθήκη συστημάτων τηλεχειρισμού σε μονάδες φωτοβολταϊκών, για να «κόβεται» αυτόματα η ενέργεια που περισσεύει, είναι μία παρέμβαση (ήδη έχει δρομολογηθεί από το ΥΠΕΝ) θα βοηθήσει το δίκτυο να πάρει ανάσες.
Για το 2025 όλα δείχνουν… μεγάλο ψαλίδι στις ΑΠΕ. Οι περικοπές πράσινης ενέργειας προβλέπεται, με τα έργα αποθήκευση ενέργειας ακόμα σε πρώιμο στάδιο, να σκαρφαλώσουν στις 1.500 GWh (νέο ρεκόρ) από 860 GWh το 2024.
Το μεγάλο ψαλίδι του Μαρτίου
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της διαδικασίας του ενοποιημένου προγραμματισμού που δημοσιεύει καθημερινά ο ΑΔΜΗΕ, οι περικοπές ήταν ελάχιστες τον Φεβρουάριο, μόλις 1.5 GWh και αθροιστικά με αυτές του Ιανουαρίου (0.6 GWh) έφτασαν τις 2.1 GWh. Άλλωστε όπως και πέρυσι, κατά τους πρώτους δύο μήνες του έτους οι περικοπές περιορίζονται ή είναι μηδενικές εξαιτίας της χαμηλής παραγωγής ΑΠΕ.
Από τον Μάρτιο όμως, οι περικοπές ξεκίνησαν να πατούν γκάζι με την πράσινη ενέργεια που πετάχτηκε να αγγίζει τις 200 GWh, επίδοση που αντιστοιχεί στο 25% των συνολικών περικοπών για ολόκληρο το 2024.
