Με το άρθρο 46 Ν.2084/92, παρ.2β καθιερώνεται πρώτη φορά επασφάλιστρο για τα ΒΑΕ από 01.01.1993 και εφεξής. Το ποσοστό εισφοράς των ασφαλισμένων και απασχολούμενων σε ορυχεία σταθμούς παραγωγής και δίκτυα ορίζεται σε διάστημα τριών ετών, σε 2,5 %.
Με την παρ. ε΄ του ιδίου άρθρου τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των υπαγομένων στα ΥΒΑΕ της τότε ΔΑΠ – ΔΕΗ και απασχολουμένων σε ορυχεία, σταθμούς παραγωγής και δίκτυα αυξάνονται κατά ένα εξάμηνο από 01.01.1998 και μετά, μέχρι του 55ου έτους της ηλικίας. Με την συμπλήρωση του 50ου έτους χορηγείται σύνταξη μειωμένη κατά 1/200 για κάθε μήνα που λείπει από το όριο ηλικίας που απαιτείται για πλήρη συνταξιοδότηση. Επίσης, για τους υπαγόμενους στα ΒΑΕ το όριο ηλικίας αυξάνεται σταδιακά μέχρι του 60ου έτους.
Ο Ν.2084/92, εκτός από την πρόσθετη ασφαλιστική εισφορά, επασφάλιστρο, με ανάλογη επιβάρυνση εργοδότη και ασφαλισμένου, εισάγει δύο διαβαθμίσεις : α) Την κατηγορία των ιδιαζόντων βαρέων και ανθυγιεινών (ΥΒΑΕ) για τους απασχολούμενους στα Ορυχεία, Σταθμούς Παραγωγής και Δίκτυα και β) Την κατηγορία των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων (Κοινά Βαρέα) για τις λοιπές ειδικότητες και εργασίες.
Με το Ν.4075/12, άρθρο 4, περί καθορισμού ενιαίου ποσοστού πρόσθετων ειδικών εισφορών, αυξάνεται η εισφορά των ασφαλισμένων που έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση μετά την 01.01.1993 και απασχολούνται σε υπόγειες στοές μεταλλείων και λιγνιτωρυχείων και σε εναέριες ή υποθαλάσσιες εργασίες καθώς και των ασφαλισμένων της τέως ΔΑΠ – ΔΕΗ, που απασχολούνται σε ορυχεία, σταθμούς παραγωγής και δίκτυα, ως εξής : σε 4,30% για τους ασφαλισμένους και 2,70 % για τον εργοδότη.
Με το Ν.4093/12 αυξήθηκαν τα όρια ηλικίας των εργαζομένων στα ΒΑΕ ή ΥΒΑΕ από 01.01.2013 σταδιακά, κατά (2) χρόνια. Εξάλλου, με το άρθρο 16 του Ν.4237/14 ο υπολογισμός για τη λήψη πλήρης σύνταξης γίνεται με 30/30.
Με τις διατάξεις του άρθρ. 8 του ν.4387/16 καθιερώνεται (πλην της εθνικής) και η ανταποδοτική σύνταξη. Το τελικό ποσό του ανταποδοτικού μέρους της σύνταξης υπολογίζεται για το σύνολο του χρόνου ασφάλισης, με βάση το ποσοστό αναπλήρωσης το οποίο είναι συνάρτηση των ετών.
Σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα το ποσοστό αναπλήρωσης που αντιστοιχεί στα 27 έως 30 έτη ασφάλισης είναι 1,21%, ενώ για τα 39,1 έτη και άνω 2,00% (ο σχετικός πίνακας στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο τροποποιείται αυξάνοντας τους συντελεστές αναπλήρωσης, από τα 30 έτη και πάνω σε 1,98%, 2,50%, 2,55% κ.ο.κ., άρθ.24)
Όπως προαναφέρθηκε για τους υπαγόμενους στα ΥΒΑΕ/ΒΑΕ ασφαλισμένους του Τομέα Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ μέχρι 31.12.12 η πλήρης σύνταξη υπολογιζόταν με 27/27, ενώ από 01.01.13 σε 30/30.
Συνεπώς, προκύπτει μείζον ζήτημα και για τους εξερχόμενους από την ενεργό υπηρεσία από τούδε και στο εξής, αλλά και για τον επανυπολογισμό της σύνταξης όσων, ήδη, αποχώρησαν. Και τούτο γιατί, όπως προαναφέρθηκε πρόθεση του νομοθέτη ήταν, μέσω της θέσπισης σχετικών διατάξεων, να διασφαλιστεί η μέγιστη ασφαλιστική προστασία σε απασχολούμενους σε εργασίες που υπάγονται στον ΚΒΑΕ, ακριβώς λόγω της ιδιαιτερότητας και της επικινδυνότητας που αυτές είχαν, πληρώντας έτσι το γράμμα του νόμου, περί παροχής εξαιρετικής ασφαλιστικής προστασίας.
Και ενώ, προϊόντος του χρόνου, οι ασφαλιστικές εισφορές για όσους υπάγονται στα ΒΑΕ βαίνουν αυξανόμενες (και μάλιστα το μεγαλύτερο ποσοστό το επωμίζονται οι ασφαλισμένοι) η προστασία του νόμου κυρίως για το χρόνο εξόδου από την ενεργό Υπηρεσία (ηλικία) αλλά και οι συνταξιοδοτικές απολαβές βάσει των ετών ασφάλισης να είναι επί τω χείρον. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να οδηγούμαστε σε κενό γράμμα νόμου, όσον αφορά στην προστασία μιας ιδιαίτερα ευπαθούς ομάδας εργαζομένων, όπως αυτών που υπάγονται στα βαρέα και ανθυγιεινά και τυγχάνουν εργαζόμενοι πολλές φορές για όλο τον εργασιακό τους βίο σε ιδιαίτερα ειδεχθείς συνθήκες, όπως λ.χ. στα ορυχεία ή ως εναερίτες στα δίκτυα, κατηγορίες οι οποίες απαντώνται κατά κύριο λόγο στους εργαζόμενους της ΔΕΗ Α.Ε. και των θυγατρικών της εταιριών, ΔΕΔΔΗΕ και ΑΔΜΗΕ.
Ο πρώην ΟΑΠ ΔΕΗ που είναι επιφορτισμένος με την έκδοση συνταξιοδοτικών αποφάσεων, ενεργώντας σύμφωνα με τη νομοθεσία αλλά και σχετικές οδηγίες που έχουν δοθεί (άρθ.30 Ν.4387/16, άρθ. 24 Ν.4445/2016, άρθ. 3 της υπ΄αριθμόν Φ11321/οικ. 47523/1570/23.10.15 Υπουργικής Απόφασης, υπ΄ αριθμόν Φ.80000/οικ.51391/1153/11.10.18 και υπ΄αριθμόν 1358076/14.11.18 έγγραφα του Υπουργείου Κοιν. Ασφάλισης και ΕΦΚΑ αντιστοίχως) εκδίδει συνταξιοδοτικές αποφάσεις με την προσαύξηση του άρθ. 30 του Ν.4387/16, ήτοι με ετήσιο συντελεστή 0,075% για καθεμία ποσοστιαία μονάδα (1%) επιπλέον εισφοράς χωρίς να υπολογίζεται η επιπλέον εισφορά που καταβάλλεται σύμφωνα με τις περί ΥΒΑΕ/ΒΑΕ διατάξεις.
Το γεγονός αυτό όμως δημιουργεί έντονη ανισότητα με αποτέλεσμα να παραβιάζεται τελικά η αρχή της ανταποδοτικότητας. Σκοπός του υπό ψήφιση νομοσχεδίου είναι η ανταποδοτική σύνταξη να στηρίζεται στις αρχές της ανταποδοτικότητας και να αποτελεί το σύνδεσμο μεταξύ της συνταξιοδοτικής παροχής των καταβληθεισών εισφορών και του εισοδήματος. Ωστόσο στην περίπτωση που θέτουμε υπόψη σας δηλαδή των ασφαλισμένων με ΥΒΑΕ/ΒΑΕ ο κανόνας αυτός παραβιάζεται. Και τούτο διότι, οι καταβληθείσες λόγω ΥΒΑΕ/ΒΑΕ εισφορές είναι ιδιαίτερα αυξημένες σε σχέση με τις εισφορές που καταβάλλονται με τις γενικές διατάξεις.
Το γεγονός ότι οι παραπάνω αυτές εισφορές δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του ανταποδοτικού μέρους της σύνταξης οδηγεί σε ανισότητα και έλλειμα ανταποδοτικότητας.
Να σημειωθεί ότι, προσφάτως, δόθηκε μερικώς λύση για όσους συναδέλφους παλαιούς ασφαλισμένους αποχωρούν με τις κοινές διατάξεις, αλλά έχουν διανύσει και χρόνια ασφάλισης στα ΥΒΑΕ/ΒΑΕ και θα υπολογιστεί η εισφορά που καταβαλλόταν υπέρ ΒΑΕ στην ανταποδοτική σύνταξη. Η εν λόγω ρύθμιση αφορά δυστυχώς μόνο τους παλιούς ασφαλισμένους και όχι και τους νέους οι οποίοι όμως επίσης καταβάλουν αυξημένες εισφορές λόγω απασχόλησης σε ειδικότητες ΥΒΑΕ/ΒΑΕ.
Θεωρούμε ότι η επέκταση της ευνοϊκής αυτής ρύθμισης και στους νέους ασφαλισμένους είναι εύλογη και δίκαιη και αποκαθιστά την διασαλευθείσα μεταξύ ίδιων κατηγοριών εργαζομένων ισότητα.
Ανάλογη όμως με την ανωτέρω πρόβλεψη πρέπει να υπάρξει και για τους ασφαλισμένους που αποχωρούν κάνοντας χρήση των διατάξεων περί θεμελίωσης του δικαιώματος με βάσει τα ΥΒΑΕ/ΒΑΕ.
Και τούτο διότι, το ποσοστό αναπλήρωσης της ανταποδοτικής σύνταξης για έναν εργαζόμενο που έχει καταβάλει επί 35 έτη εισφορές ΥΒΑΕ/ΒΑΕ και για έναν εργαζόμενο που έχει καταβάλει για 12 έτη (χρόνος ικανός για τη θεμελίωση δικαιώματος με τις περί ΥΒΑΕ διατάξεις) εισφορές ΥΒΑΕ θα είναι τελικά το ίδιο ενώ οι καταβληθείσες εισφορές θα είναι σημαντικά υψηλότερες.
Οι ανωτέρω κατηγορίες μισθωτών, με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία, αποχωρούν ουσιαστικά με μειωμένη σύνταξη, λόγω των ποσοστών αναπλήρωσης, αν και έχουν θεμελιώσει πλήρες συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Γίνεται αυτονόητο ότι πρέπει να εξαλειφθεί αυτή η αδικία για τους εργαζόμενους στα ΒΑΕ & ΥΒΑΕ, όσον αφορά το ποσοστό υπολογισμού της κύριας σύνταξης κατά το χρόνο αποχώρησης τους.
Είμαστε βέβαιοι ότι θα προχωρήσετε στην άρση αυτής της αδικίας για τη συγκεκριμένη κατηγορία μισθωτών.
Σχόλιο – πρόταση Ένωσης Τεχνικών Ομίλου ΔΕΗ-ΚΗΕ στη διαβούλευση για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση
Με το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο επέρχονται τροποποιήσεις στο Ν.4387/16 μεταξύ άλλων και για τον Τομέα Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ (ΤΑΠ-ΔΕΗ) .
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του υπό ψήφιση νομοσχεδίου αντικαθίσταται και τροποποιείται το άρθρ. 53 του Ν. 4387/2016, αλλά χωρίς να υπάρχει αλλαγή ως προς την ένταξη του ΤΑΠ-ΔΕΗ, δηλ. παραμένει σε ισχύ η παρ. 1 Αββ του άρθρου 53 του Ν.4387/16 .
Περαιτέρω, αντικαθίσταται το άρθρ. 20 του π.δ. 8/2019 με το άρθρο 66 του υπό ψήφιση νομοσχεδίου και εντάσσει τον ΤΑΠ-ΔΕΗ στην Ε΄ Διεύθυνση Απονομής Συντάξεων, στην Β΄ Υποδιεύθυνση Απονομών η οποία αποτελείται από τα Τμήματα Γ΄ και Δ΄ Απονομής Συντάξεων ασφαλισμένων ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΤΣΕΑΠΓΣΟ, δηλ. χωρίς διακριτά όρια, χωρίς να ληφθεί υπόψιν η ιδιαιτερότητα του Ταμείου, καθόσον εξακολουθεί και ισχύει η συμφωνία η οποία κυρώθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων, και θεσμοθετήθηκε με τις διατάξεις του άρθρ. 34 του ν. 2773/99, συμφωνία η οποία τελεί εν ισχύ, καθόσον και προσφάτως με σχετική υπουργική απόφαση προϋπολογίστηκε ο ΄΄Πάγιος Πόρος΄΄ υπέρ ΤΑΠ-ΔΕΗ (ΦΕΚ τ.13΄3945/25.10.19).
Όλα τα παραπάνω στοιχεία συνηγορούν ως προς την εξακολούθηση της λειτουργίας του ΤΑΠ-ΔΕΗ ως ξεχωριστό Υποκατάστημα.
Για την Ε.ΤΕ. ΟΜΙΛΟΥ ΔΕΗ-ΚΗΕ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ
Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΚΟΥΝΟΥΚΛΑΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ
