Τον κώδωνα του κινδύνου για τις ανεξόφλητες οφειλές των προμηθευτών πρόκειται να κρούσει για μια ακόμη φορά ο ΔΕΔΔΗΕ, αποστέλλοντας στην ΡΑΕ τις αμέσως επόμενες ημέρες νέα αναλυτική ενημέρωση με την εικόνα όσων του χρωστούν, από πότε και πόσο. Θα είναι η δεύτερη φορά από τις αρχές Φεβρουαρίου που ο διαχειριστής θα ενημερώσει την Αρχή για τα ποσά που του οφείλουν οι προμηθευτές, ποιοί καθυστερούν συστηματικά την εξόφληση, ποιοί τηρούν και ποιοί όχι τους διακανονισμούς, καθώς και για όσα προτίθεται να κάνει απέναντι στους οφειλέτες για να απομειώσει το ύψος των ληξιπρόθεσμων χρεών.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, το ύψος των ανεξόφλητων οφειλών προς τον ΔΕΔΔΗΕ κινείται πλέον στα 120 εκατ. ευρώ, με τον διαχειριστή να έχει ξεκινήσει να ενημερώνει τη ΡΑΕ, ήδη από τον περασμένο Οκτώβριο, προτού δηλαδή το θέμα πάρει διαστάσεις, προκειμένου εκείνη να κινηθεί ανάλογα. Βάσει του κανονισμού λειτουργίας της αγοράς, η Αρχή έχει το δικαίωμα, εφόσον οι πάροχοι δεν ανταποκριθούν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις, ακόμη και να τους διαγράψει από το σχετικό μητρώο προμηθευτών.
Δεδομένου ότι η κατάσταση στην αγορά, αντί να βελτιώνεται, θα χειροτερεύει, αφού οι πολύ φουσκωμένοι λογαριασμοί του Ιανουαρίου, θα αυξήσουν αναπόφευκτα το κύμα πελατών που δεν θα πληρώσουν εγκαίρως τους παρόχους τους, αιτούμενοι διακανονισμό, είναι πολύ πιθανό να έχουμε εξελίξεις από το μέτωπο των μικρών προμηθευτών.
Όλοι πάντως, καθετοποιημένοι και μη, ζουν καθημερινά με την αγωνία της είσπραξης του λογαριασμού, βλέπουν τη ρευστότητά τους να υποφέρει, αναγκάζονται να διαθέτουν ολοένα και περισσότερο «ζεστό» χρήμα για να αγοράσουν ενέργεια σε υψηλές τιμές, και κάποιοι παρακρατούν ολοένα και πιο πολλά χρήματα προς διαχειριστές και δήμους. Το φαινόμενο έκανε σταδιακά την εμφάνισή του στα μέσα στον Δεκέμβριο και έκτοτε γίνεται ολοένα και εντονότερο, όπως φαίνεται και από το περιεχόμενο των επιστολών του ΔΕΔΔΗΕ προς τη ΡΑΕ.
Οι φόβοι για λουκέτα
Στην αγορά ακούγονται διάφορα νούμερα για τη «μαύρη τρύπα» κάποιων παρόχων που ολοένα μεγαλώνει, για εταιρείες που έχουν προχωρήσει σε στάση πληρωμών, παρ’ ότι συνεχίζουν και εισπράττουν κανονικά τους λογαριασμούς των πελατών τους, για ζημιές που μεγαλώνουν συνεχώς, μια κατάσταση που έχει ενεργοποιήσει διαχειριστές, κυβέρνηση και ΡΑΕ. Ακριβώς επειδή η κρίση θα έχει διάρκεια, ο κίνδυνος να σκάσουν «κανόνια» δεν είναι καθόλου θεωρητικός, (συνέβη σε πληθώρα εταιρειών στην Βρετανία και αλλού), γεγονός που αφενός θα προκαλέσει τριγμούς σε όλη την αγορά, αφετέρου θα αφήσει απλήρωτες οφειλές προς τους διαχειριστές.
Τόσο από την προ μερικών εβδομάδων επιστολή του ΔΕΔΔΗΕ στην ΡΑΕ, όσο και από τα όσα συζητούνται στην αγορά, προκύπτει ότι συγκεκριμένες εταιρείες δεν τηρούν τους όρους των διακανονισμών, ότι σε πολλές έχουν ασκηθεί αγωγές για παλαιότερες οφειλές, ενώ σε άλλες έχουν σταλεί εξώδικα, χωρίς μέχρι σήμερα ουσιαστικά αποτελέσματα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, κάποιοι προμηθευτές επικαλούνται προς τον ΔΕΔΔΗΕ τις καθυστερήσεις καταβολής της κρατικής στήριξης, γεγονός που είχε ως συνέπεια πολλοί πάροχοι να «αυτοσχεδιάσουν» με τις επιδοτήσεις του Ιανουαρίου στις καταναλώσεις που τιμολόγησαν, ενώ άλλοι του ζητούν να αποπληρώσουν την οφειλή τους σε δόσεις, επικαλούμενοι το ράλι των τιμών στο χρηματιστήριο. Από πλευρά τους ο διαχειριστής εξετάζει το ενδεχόμενο κατάπτωσης μέρους των εγγυητικών επιστολών που έχει λάβει, καθώς και να ασκήσει κάθε άλλο δικαίωμα, προκειμένου να μην ξεφύγει το χρέος προς αυτόν, που βαίνει αυξανόμενο.
Δυσοίωνα μηνύματα
Τίποτα πάντως δεν δείχνει, τουλάχιστον μέσα στον Φεβρουάριο, ότι η παραπάνω εικόνα θα μεταβληθεί επί τα βελτίω. Τον τόνο δίνουν οι αυξανόμενες καθυστερήσεις στις πληρωμές λογαριασμών, η πληθώρα αιτημάτων καταναλωτών για ρύθμιση σε δόσεις, μαζί με ολοένα και περισσότερες περιπτώσεις πελατών που πληρώνουν μέρος του λογαριασμού - π.χ. στα 250 ευρώ, βάζουν τα 150, αφήνοντας ένα υπόλοιπο 100 ευρώ, το οποίο «αυγατίζει» μέχρι τον επόμενο λογαριασμό.
Σε αυτό το αυτοτροφοδοτούμενο σπιράλ, κάποιες εταιρείες έχουν φτάσει στα όριά τους - τα σενάρια για αναγκαστικές συγχωνεύσεις και εξαγορές ποτέ δεν έφυγαν από το τραπέζι - ενώ κάποιοι πάροχοι, εκτός των οφειλών προς τους διαχειριστές, παρακρατούν ολοένα και περισσότερα δημοτικά τέλη προς τους Δήμους.
Δεν πρέπει να πάμε σε μια ιστορία τύπου Hellas Power - Energa
«Τι δεν πρέπει να γίνει; Δεν πρέπει να πάμε ξανά σε μία ιστορία τύπου Hellas Power – Energa, που να θυμίσω ότι χάσαμε πάρα πολλά λεφτά, κάποιοι δήμοι τα διεκδικούν, κάποιοι πήραμε, κάποιοι θα πάρουμε. Σε κάθε περίπτωση το σύστημα αυτό όπως λειτουργεί δεν είναι σοβαρό, βιώσιμο και διάφανο», είχε τονίσει προ μηνός ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου, όταν το πρόβλημα είχε αρχίσει να κάνει την εμφάνισή του.
Είχε δε προτείνει να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση τέτοια που θα αναγκάζει τις εταιρείες – παρόχους να αποδίδουν τα χρήματα στους δήμους εντός του τριμήνου το αργότερο, καθώς και μία ειδική κοινή πλατφόρμα μέσω της οποίας οι ΟΤΑ θα μπορούν ανά πάσα στιγμή να γνωρίζουν ποιοι λογαριασμοί έχουν πληρωθεί, ποιοι είναι σε διακανονισμό, ποια χρήματα πάνε στα δημοτικά τέλη και ποια στην ενέργεια.
