Σε τέσσερις άξονες κινείται η παρέμβαση της κυβέρνησης σε ότι αφορά την ενέργεια, όπως προκύπτει από τις πρωινές δηλώσεις των αρμόδιων υπουργών κατά την εξειδίκευση των μέτρων στήριξης που ανακοίνωσε χθές ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. Συγκεκριμένα:
- Ο πρώτος άξονας αφορά στην συνέχιση και επέκταση του σημερινού σχήματος επιδοτήσεων και για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο, στο οποίο σχήμα ετάσσονται πλέον και οι οικιακές καταναλώσεις πάνω από 300 Κιλοβατώρες το μήνα, καθώς και οι μη πρώτες κατοικίες.
- Ο δεύτερος άξονας αφορά την επιβολή τέλους 90% στα επιπλέον έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών που έχουν προκύψει, σύμφωνα με τη μελέτη που πραγματοποίησε η ΡΑΕ κατά τους τελευταίους μήνες της κρίσης.
- Ο τρίτος άξονας αφορά την επιστροφή στους οικιακούς καταναλωτές του 60% της αύξησης που είδαν στους λογαριασμούς ρεύματος από τον Δεκέμβριο του 2021 έως τον Μάιο του 2022 για χρεώσεις της κύριας κατοικίας τους που δεν έχουν καλυφθεί από τις εκπτώσεις που έχουν εκδοθεί μέσα από τους λογαριασμούς ρεύματος.
- Ο τέταρτος άξονας αφορά τη δημιουργία από την 1η Ιουλίου ενός νέου μηχανισμού εκκαθάρισης της χρηματιστηριακής αγοράς ρεύματος, σύμφωνα με τον οποίο οι ηλεκτροπαραγωγοί θα αμείβονται με το πραγματικό τους κόστος και όχι με την Οριακή Τιμή Συστήματος. Συνεπώς ο μηχανισμός αυτός θα απορροφά «στην πηγή» τα υπερέσοδα των ηλεκτροπαραγωγών (χωρίς να χρειάζεται να επιβάλλεται τέλος 90% όπως γίνεται τώρα για τους προηγούμενους μήνες). Στον άξονα αυτό περιλαμβάνεται και η αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής, με θεσμικό τρόπο, για όλο το διάστημα ισχύος του μηχανισμού. Επιπλέον, μαζί με το μηχανισμό, θα συνεχίσουν να δίνονται στοχευμένες επιδοτήσεις με βάση το υφιστάμενο σύστημα. Πρακτικά, το ποσοστό επιδότησης στη λιανική αγορά θα διαμορφώνεται έτσι ώστε οι τιμές μεσοσταθμικά να παραμένουν σταθερές σε συγκεκριμένα επίπεδα.
Ειδικότερα, με βάση τα όσα ανέφερε ο κ. Σκρέκας:
Επιδοτήσεις Μαΐου – Ιουνίου
Τον Μάιο και τον Ιούνιο θα συνεχιστούν οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου στα οικιακά και επαγγελματικά τιμολόγια.
Ηλεκτρική Ενέργεια - Οικιακοί καταναλωτές
Η επιδότηση αφορά όλες τις κατοικίες, κύριες και μη κύριες, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια και για το σύνολο της κατανάλωσης.
Ειδικότερα:
- Στις κύριες κατοικίες, για τις πρώτες 300 kWh απορροφούμε το 86% της αύξησης στο κόστος ηλεκτρισμού, καθώς η μέση ενίσχυση θα ανέλθει σε 56,6 ευρώ ανά μήνα.
- Για τις πρώτες 150 kWh η επιδότηση διαμορφώνεται σε 205 ευρώ/MWh.
- Για μηνιαία κατανάλωση από 151 έως 300 kWh σε 160 ευρώ/MWh.
- Για το σύνολο της κατανάλωσης πάνω από 300 kWh τον μήνα το ύψος της επιδότησης ανέρχεται σε 100 ευρώ/MWh.
- Για όλες τις μη κύριες κατοικίες, επιδοτούμε τη συνολική κατανάλωση με 100 ευρώ/MWh προκειμένου να απορροφήσουμε το 50% της αύξησης.
- Για τους δικαιούχους Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου, η επιδότηση θα ανέλθει σε 215 ευρώ/MWh για το σύνολο της κατανάλωσης, με στόχο την απορρόφηση του 100% των αυξήσεων.
- Το συνολικό ποσό της επιδότησης για τους οικιακούς καταναλωτές τον Μάιο θα διαμορφωθεί σε 200 εκατ. ευρώ. Η επιδότηση του Ιουνίου θα ανακοινωθεί στο τέλος Μαΐου.
- Με τις παρεμβάσεις αυτές όλα τα νοικοκυριά θα δουν σημαντική μείωση στους λογαριασμούς τους.
Μερικά παραδείγματα για τον μήνα Μάιο:
- Οικιακό τιμολόγιο με κατανάλωση 300 kWh τον μήνα. Χωρίς επιδότηση θα πλήρωνε για ρεύμα 100 ευρώ και με την επιδότηση 43,5 ευρώ - έκπτωση 56,5% στη χρέωση ενέργειας.
- Οικιακό τιμολόγιο με κατανάλωση 400 kWh τον μήνα. Χωρίς επιδότηση θα πλήρωνε 129,2 ευρώ και με την επιδότηση 63,6 ευρώ - έκπτωση 51%.
- Για κατανάλωση 600 kWh, οι καταναλωτές θα πληρώνουν με την επιδότηση 108,2 ευρώ ενώ χωρίς επιδότηση θα πλήρωναν 193,8 ευρώ - έκπτωση 44%.
Ηλεκτρική Ενέργεια – Επιδότηση σε επαγγελματικά τιμολόγια
Για τους επαγγελματικούς καταναλωτές, η μοναδιαία τιμή της επιδότησης διαμορφώνεται σε 120/MWh τον Μάιο για το σύνολο της κατανάλωσης.
Επιπλέον, για τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις με παροχή ισχύος έως 35kVA και για όλα τα αρτοποιεία ανεξαρτήτως ισχύος παροχής, ενισχύουμε με πρόσθετη επιδότηση 50 ευρώ/MWh το σύνολο της κατανάλωσης. Άρα η συνολική μοναδιαία επιδότηση ανέρχεται στα 170 για τον Μάιο.
Με το μέτρο αυτό, επιδοτούμε το 80% της ρήτρας αναπροσαρμογής. Αφορά σε 1.250.000 εκατ. επαγγελματικές παροχές επιχειρήσεων όπως: εστιατόρια, εμπορικά καταστήματα, περίπτερα, ψιλικά, κομμωτήρια, γραφεία, αρτοποιεία και υπολογίζεται στα 35 εκατ. ευρώ για τον Απρίλιο.
Συνολικά, τον Μάιο το σύνολο της επιδότησης για τα επαγγελματικά τιμολόγια ανέρχεται σε 260 εκατ. ευρώ.
Φυσικό Αέριο - Επιδότηση σε Οικιακά Τιμολόγια – Νοικοκυριά
Η κρατική επιδότηση θα ανέλθει σε 20 ευρώ ανά θερμική MWh τον Μάιο για όλα τα νοικοκυριά και για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης.
Παράλληλα, η ΔΕΠΑ Εμπορίας συνεχίζει να προσφέρει έκπτωση για την ίδια περίοδο ύψους 20 ευρώ ανά θερμική MWh.
Φυσικό Αέριο - Επιδότηση σε ΜΗ Οικιακά (Εμπορικά-Βιομηχανικά) Τιμολόγια
Συνεχίζουμε την επιδότηση των λογαριασμών φυσικού αερίου για τους επόμενους δύο μήνες και σε όλους τους εμπορικούς και βιομηχανικούς καταναλωτές ανεξαρτήτως μεγέθους, τζίρου και αριθμού εργαζομένων.
Η επιδότηση θα ανέλθει σε 20 ευρώ ανά θερμική MWh για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης.
Το συνολικό ύψος της επιδότησης από την Κυβέρνηση για τους οικιακούς και τους επαγγελματικούς καταναλωτές φυσικού αερίου θα ανέλθει σε 20 εκατ. ευρώ τον Μάιο.
Για τους δύο επόμενους μήνες, θα λάβουμε συνολικά μέτρα για την ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο που αναμένεται να ανέλθουν σε έως και 1 δισ. ευρώ.
Τι θα ισχύσει από τον Ιούλιο
Από την 1η Ιουλίου προχωρούμε σε μία δραστική θεσμική παρέμβαση στην αγορά ενέργειας. Συγκεκριμένα εφαρμόζουμε νέο μηχανισμό αποζημίωσης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής βάση του πραγματικού κόστους λειτουργίας τους και έτσι αποσυνδέονται από την χονδρική τιμή ενέργειας που μέχρι σήμερα επηρεάζεται από την διεθνή τιμή φυσικού αερίου.
Με τον τρόπο αυτό ανακτούμε το σύνολο των υπερεσόδων των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και του ειδικού λογαριασμού των ΑΠΕ που για το επόμενο εξάμηνο εκτιμάται σε 1,630 δισ. ευρώ. Συνολικά μαζί με τις επιδοτήσεις από τον Προϋπολογισμό και το Ταμείο ενεργειακής μετάβασης το επόμενο εξάμηνο το σύνολο της οικονομικής ενίσχυσης στους λογαριασμούς ρεύματος θα προσεγγίσει τα 3,2 δισ. ευρώ.
Επίσης από τη στιγμή που με τα μέτρα που λαμβάνουμε σταθεροποιούμε και αποσυνδέουμε την χονδρική τιμή αγοράς από την οριακή τιμή του συστήματος, με υπουργική απόφαση αναστέλλουμε τη ρήτρα αναπροσαρμογής για όλο το διάστημα της λειτουργίας του νέου μηχανισμού.
Προκαταρκτικές συζητήσεις για τη θεσμική αλλαγή με την Γεν Διευθύντρια ενέργειας της ευρωπαϊκής επιτροπής έχουν ξεκινήσει ήδη και την επόμενη εβδομάδα θα αποσταλεί επίσημα η γνωστοποίηση για την νέα θεσμική παρέμβαση.
Συνολικά, με τα νέα μέτρα απορροφούμε:
- Στους Ευάλωτους (ΚΟΤ) περίπου 500.000 νοικοκυριά: το 100% της αύξησης.
- Σε όλα τα Οικιακά τιμολόγια (όλες οι κατοικίες): απορρόφηση έως και το 85% της αύξησης.
- Σε 1.250.000 ΜΜΕ 82% της αύξησης.
- Στους αγρότες και τα αγροτικά τιμολόγια το 90-95% της αύξησης.
Τέλος θα πρέπει να τονίσω ότι τα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης όπως έχει δεσμευτεί ο Πρωθυπουργός θα συνεχιστούν για όσο διάστημα διαρκεί αυτή η πρωτόγνωρη ενεργειακή κρίση.
Βεβαίως η μόνη ρεαλιστική λύση για να υπερβούμε την κρίση αυτή και να θωρακίσουμε τη χώρα από παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον είναι η στροφή προς την καθαρή ενέργεια, αξιοποιώντας τον ήλιο και τον άνεμο που διαθέτουμε σε αφθονία στην πατρίδα μας.
Στόχος της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη είναι να κάνουμε τη χώρα μας ενεργειακά ανταγωνιστική και να τη μετατρέψουμε σε διαμετακομιστικό κόμβο πράσινης ενέργειας για ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Σταϊκούρας: Στα 3,2 δισ. ευρώ το συνολικό κόστος των μέτρων για το υπόλοιπο του έτους
Ανώ των 3 δισ. ευρώ θα φτάσει έως το τέλος του έτους το συνολικό κόστος των κυβερνητικών παρεμβάσεων για αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους, εκ των οποίων το 1,1 δισ. ευρώ θα επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό, τόνισε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας κατά την εξειδίκευση των μέτρων.
Όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών, θα απορροφηθεί το 70%-80% της αύξησης στην τιμή της κιλοβατώρας.
Ειδικότερα, ο υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε ότι η επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος για τον Μάιο και τον Ιούνιο, ενισχύεται σημαντικά και διευρύνεται γενναία. Αυξάνονται οι επιδοτήσεις υφιστάμενων κατηγοριών και καταναλώσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων και επιδοτούνται για πρώτη φορά και οι καταναλώσεις πάνω από τις 300 κιλοβατώρες της κύριας κατοικίας και των υπολοίπων ιδιοκτησιών των νοικοκυριών. Το κόστος του μέτρου είναι 900 εκατ. ευρώ και θα καλυφθεί από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και το τέλος 90% στα υπερκέρδη των ηλεκτροπαραγωγών.
Επίσης, για τον μήνα Ιούνιο επιδοτείται το 60% της αύξησης για όλους τους λογαριασμούς ρεύματος που έχουν χρεωθεί οι καταναλωτές και έχουν εκδοθεί από τον Δεκέμβριο του 2021 έως τον Μάιο του 2022. Αφορά οικιακούς καταναλωτές για χρεώσεις της κύριας κατοικίας τους που δεν έχουν καλυφθεί από τις εκπτώσεις που έχουν εκδοθεί μέσα από τους λογαριασμούς ρεύματος. Η επιδότηση θα κατατεθεί στους λογαριασμούς IBAN που έχουν δηλωθεί. Όπως τόνισε, καλύπτεται το 90% των νοικοκυριών, ενώ δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 600 ευρώ ανά καταναλωτή. Το κόστος του μέτρου υπολογίζεται στα 280 εκατ. ευρώ και θα καλυφθεί από τον προϋπολογισμό.
Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών συνεχίζει να επιδοτείται στην πηγή η τιμή πώλησης του πετρελαίου κίνησης στο ντίζελ για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο ώστε το όφελος στην τελική τιμή για τον καταναλωτή να συνεχίσει να διαμορφώνεται στα 15 λεπτά το λίτρο. Το κόστος του μέτρου υπολογίζεται στα 45 εκατ. ευρώ και θα καλυφθεί από τον προϋπολογισμό.
Τέλος, από τον Ιούλιο του 2022 και για ένα έτος ενισχύονται οριζόντια ο μηχανισμός εκπτώσεων στα τιμολόγια ρεύματος ώστε να σταθεροποιηθεί η τιμή λιανικής. Εισάγεται μηχανισμός απορρόφησης των επιπλέον εσόδων των παραγωγών στη χονδρική αγορά. Συγχρόνως θα προσαρμόζεται σε μηνιαία βάση το ποσοστό επιδότησης στη λιανική αγορά ενισχύοντας τον παρόντα μηχανισμών εκπτώσεων στα τιμολόγια ώστε οι τιμές μεσοσταθμικά να παραμένουν σταθερές σε συγκεκριμένα επίπεδα. Σκοπός είναι οι τιμές λιανικής να παραμένουν σταθερές σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα ανεξαρτήτου της εξέλιξης της τιμής φυσικού αερίου. Το κόστος της παρέμβασης αναμένεται να διαμορφωθεί σε περίπου 2 δισ. ευρώ το β΄ εξάμηνο του έτους και θα καλυφθεί κατά 800 εκατ. ευρώ από τον προϋπολογισμό και το υπόλοιπο από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και το τέλος 90% επί των υπερκερδών των ηλεκτροπαραγωγών.
Σκυλακάκης: Έτσι θα δίνεται η επιστροφή έως 600 ευρώ
Το μέτρο της αναδρομικής αποζημίωσης για τις χρεώσεις ρεύματος αποσαφήνισε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, εξηγώντας πως θα αφορά σε συνολική αύξηση λογαριασμών ρεύματος από 30 ευρώ και πάνω. Ουσιαστικά, με βάση την κάλυψη του 60% που προβλέπεται για το νέο μέτρο η ελάχιστη κάλυψη θα είναι 18 ευρώ και η μέγιστη κάλυψη 600 ευρώ.
Σημειώνεται πως το μέτρο προβλέπει πως η πολιτεία θα επιστρέφει στον ατομικό τραπεζικό λογαριασμό κάθε ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή πρώτης κατοικίας (μέσω IBAN) το 60% όλων των πρόσθετων επιβαρύνσεων που έχει υποστεί, αναδρομικά από τον Δεκέμβριο έως και τον Μάιο. Υπάρχει ανώτατο όριο 600 ευρώ και για εισοδήματα έως και 45.000 ευρώ (οικογενειακό).
Για το σκοπό αυτό, όπως είπε ο κ. Σκυλακάκης, θα υπάρξει ειδική πλατφόρμα σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής αλλά και την ΑΑΔΕ. Ο καταναλωτής δεν θα χρειάζεται να εισαγάγει τις χρεώσεις, καθότι αυτό θα γίνεται απευθείας από τις εταιρείες – παρόχους ενέργειας. Το σημαντικό όπως εξήγησε είναι να έχει δηλωθεί στο Ε1 η διαμονή (πρώτη κατοικία).
Ο υπολογισμός θα γίνει με βάση την ιδιοκτησία ή τη συνιδιοκτησία. Το κόστος αυτού του μέτρου υπολογίζεται στα 280 εκατομμύρια ευρώ.
Για τις μικρές επιχειρήσεις που έχουν ήδη καλυφθεί από το προηγούμενο πακέτο, αναδρομικά από τον Ιανουάριο, ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ είπε πως η ελάφρυνση θα φανεί στους επόμενους λογαριασμούς ρεύματος, καθότι θα υπάρχει αναδρομική επιστροφή για το πρώτο τρίμηνο του 2022. «Το πακέτο στήριξης αυτό που προβλέπεται στο δημοσιονομικό σχεδιασμό και είναι εξαιρετικά σημαντικό, θα επηρεάσει αναμένουμε σημαντικά και τον πληθωρισμό» ανέφερε ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ. Εκτίμησε πως μπορεί να υπάρξει κατά 0,5 έως 1 μονάδα επιβράδυνση του πληθωρισμού σε ετήσια βάση «κάτι που είναι εξαιρετικά σημαντικό για να αποκλιμακωθούν οι πληθωριστικές προσδοκίες» τόνισε.
Το ποσό επιστροφής υπολογίζεται, ανά μήνα, σύμφωνα με τον ακόλουθο μαθηματικό τύπο:
Ποσό επιστροφής = [Ποσό ρήτρας αναπροσαρμογής λογαριασμού που εκδόθηκε εντός του μηνός – Ποσό έκπτωσης από το κράτος επί της ρήτρας αναπροσαρμογής – Ποσό έκπτωσης από τον πάροχο επί της ρήτρας αναπροσαρμογής] * Ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης * 60%.
Υπολογίζεται ότι για την περίοδο αναφοράς της επιδότησης, οι οικιακοί καταναλωτές για την πρώτη κατοικία τους έχουν επιδοτηθεί με 755 εκατ. ευρώ, ενώ οι ίδιοι έχουν επωμιστεί 464 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, το κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό υπολογίζεται σε περίπου 280 εκατ. ευρώ (60% των 464 εκατ. ευρώ).
Σκρέκας: Έχουμε διαθέσει 3,3 δισ. ευρώ
Όπως τόνισε, επιπλέον, ο ΥΠΕΝ κ. Σκρέκας:
Η καταστροφική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πέρα από χιλιάδες νεκρούς πολλούς από αυτούς αμάχους, έχει δημιουργήσει σοβαρές αναταράξεις στην παγκόσμια οικονομία και ανατροφοδοτεί μια πρωτόγνωρη ενεργειακή κρίση τη μεγαλύτερη ίσως τα τελευταία 50 χρόνια. Μια κρίση που απειλεί την Ευρωπαϊκή οικονομία αλλά και την συνοχή της Ευρωπαϊκής κοινωνίας. Μια κρίση που απειλεί και τη χώρα μας, τροφοδοτεί τον πληθωρισμό, και επιβαρύνει δυσβάσταχτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Ήμασταν οι πρώτοι μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε. που ιδρύσαμε το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης. Από τον περασμένο Σεπτέμβριο έως και τον Απρίλιο, διαθέσαμε 3,3 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις και εκπτώσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, για να αντισταθμίσουμε το βάρος που έχουν επωμισθεί οικιακοί και επαγγελματικοί καταναλωτές από τις εκρηκτικές αυξήσεις.
Συγκεκριμένα τον Απρίλιο, με τις επιδοτήσεις της Κυβέρνησης, η τιμή μειώθηκε σε σχέση με τον Μάρτιο κατά 11% σε 0,21 ευρώ/kWh, αισθητά χαμηλότερη από τον μέσο όρο των 27 κρατών μελών που ανήλθε σε 0,274 ευρώ/kWh. Αντίστοιχα, η τιμή στην Ισπανία ήταν 60% ακριβότερη (0,338 ευρώ/kWh) και στην Πορτογαλία 22% (0,257 ευρώ/kWh).
Παρά τα μέτρα που έχουμε λάβει, τα οποία είναι τα σημαντικότερα στην Ευρώπη, αντιλαμβανόμαστε ότι αυτή η πρωτοφανής σε ένταση κρίση απαιτεί ακόμα πιο γενναίες παρεμβάσεις.
Έχουμε πλήρη επίγνωση της αγωνίας και της ανησυχίας των πολιτών, οι οποίοι βλέπουν ότι είναι αναγκασμένοι να διαθέτουν ολοένα και μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων τους για να καλύψουν το κόστος ενέργειας.
Για αυτό το λόγο και για να περιορίσουμε δραστικά την επιβάρυνση των καταναλωτών, πέρα από τις επιδοτήσεις για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο, υιοθετούμε ένα μοντέλο δραστικής παρέμβασης στην Ελληνική αγορά ενέργειας που «αποσυνδέει» τη λιανική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας από την διεθνή χρηματιστηριακή τιμή του φυσικού αερίου, αφού τα έσοδα των μονάδων παραγωγής για όσο διάστημα διαρκεί ο νέος μηχανισμός προκύπτουν από το πραγματικό κόστος λειτουργίας αποκλείοντας τη δημιουργία μελλοντικών υπερεσόδων .
