Στην αυτόνομη χάραξη, που θα διέρχεται υποθαλάσσια από την Αδριατική, θα φτάνει στην Σλοβενία και από εκεί θα ακολουθεί τη διαδρομή προς την Αυστρία και μετά στην Νότια Γερμανία, έχει καταλήξει ο ΑΔΜΗΕ για την στρατηγικής σημασίας διασύνδεση «Green Aegean».
Η χερσαία εναλλακτική διαδρομή, αυτή μέσω των Δυτικών Βαλκανίων, που θα διέσχιζε το Μαυροβούνιο, την Κροατία και την Σλοβενία για να καταλήξει μετά στην Κ. Ευρώπη, έχει εγκαταληφθεί. Κρίθηκε ότι το έργο δεν βγαίνει με αναβάθμιση των πυλώνων στα πεπαλαιωμένα δίκτυα των γειτονικών χωρών, καθώς μια τέτοια επιλογή θα ήταν εντελώς ασύμφορη από πλευράς κόστους αλλά και αβέβαιης αποτελεσματικότητας.
Και γι’ αυτό η τελική πλέον πρόταση που συζητά ο ΑΔΜΗΕ με την «TenneT», τον μεγαλύτερο Διαχειριστή του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρισμού της Γερμανίας είναι μια εντελώς καινούργια υποθαλάσσια χάραξη, που δεν θα κουμπώνει με κανένα γειτονικό δίκτυο και θα χρησιμοποιεί τεχνολογία HDVC. Ακριβώς δηλαδή όπως η χάραξη «Κρήτης - Αττικής». Εφόσον επιλέγει η συγκεκριμένη διαδρομή είναι προφανές και ότι δεν θα ισχύσει το τμήμα της πρότασης Μητσοτάκη στη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου 2023, δηλαδή να στηθεί ένα «European Grid Facility», ένα ευρωπαικό ταμείο που θα χρηματοδοτούσε τον εκσυγχρονισμό των παλαιών δικτύων των βαλκανικών χωρών, μέσω των οποίων θα διέρχονταν ο Green Aegean.
Αναφορικά με το έργο «Κρήτη - Αττική» θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και ως μπούσουλας για την ηλεκτρική λεωφόρο Ελλάδας - Γερμανίας, όπως έχει μεταφέρει ο ΑΔΜΗΕ στις μέχρι τώρα συζητήσεις του με τους τρεις διαχειριστές της Σλοβενίας, της Αυστρίας και της Γερμανίας. Η εμπειρία του τα τελευταία χρόνια στην διασύνδεση των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα της χώρας αποτελεί ένα ισχυρό πλεονέκτημα στο νέο φιλόδοξο εγχείρημα, αρχικής δυναμικότητας μεταφοράς 3 GW, που σταδιακά θα μπορούσαν να αυξηθούν στα 6 GW και μεταγενέστερα στα 9 GW.
Η συννενόηση με τους άλλους διαχειριστές ήταν το απαραίτητο βήμα, προκειμένου η πρόταση για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Γερμανίας να πάρει το πράσινο φως για να συμμετάσχει στο 10ετές πλάνο του ENTSO -Ε. Και όταν ένα project εντάσσεται στο πλάνο του ευρωπαϊκού φορέα που εκπροσωπεί τους διαχειριστές και των 27 χωρών, γίνεται το πρώτο βήμα για να υποβληθεί στην συνέχεια αίτημα ένταξης στα συγχρηματοδοτούμενα κοινοτικά έργα PCI/ PMI, όπως σχεδιάζει να κάνει ο ΑΔΜΗΕ.
«Τα επόμενα βήματα αφορούν μια σειρά από συναντήσεις όλων των εμπλεκομένων διαχειριστών, των τεχνοκρατικών υπηρεσιών των υπουργείων της Ελλάδας με αυτές των χωρών που εμπλέκονται, καθώς και των αντίστοιχων ρυθμιστικών αρχών», όπως τα περιέγραψε ο διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ Μάνος Μανουσάκης, μιλώντας στο 6th InvestGR Forum.
Σε αυτή την φάση βρίσκεται ο σχεδιασμός του κάθετου άξονα «Green Aegean», ανάμεσα στην Ελλάδα και την Κ.Ευρώπη. Εργο απαραίτητο προκειμένου να μην εγκλωβιστεί στην Ελλάδα η ενέργεια που προβλέπουν τα σχεδιαζόμενα έργα από την Αφρική και την Μ.Ανατολή, με ενδιάμεσο σταθμό την χώρα μας. Διότι αν δεν καταφέρουμε να φτάσουμε στα μεγάλα κέντρα κατανάλωσης της Ευρώπης, τότε πολύ απλά η Ελλάδα δεν πρόκειται ποτέ να γίνει εξαγωγικό hub, καθώς όλη αυτή η ενέργεια θα εγκλωβίζεται εδώ, άρα οι παραγωγές χώρες της Β.Αφρικής και της Μ.Ανατολής θα αναζητήσουν αναπόφευκτα άλλα μονοπάτια προς την Ευρώπη.
Η τεχνολογία HVDC και γιατί απαιτείται επιτάχυνση
Η σημασία της τεχνολογία HVDC σε τέτοια έργα είναι κομβική. Επιτρέπει την μεταφορά µεγάλων ποσοτήτων ενέργειας σε µεγάλες αποστάσεις µέσω υποθαλάσσιων καλωδίων, τον γρήγορο και ακριβή έλεγχο της ροής ισχύος για την ενίσχυση της σταθερότητας του δικτύου, αλλά και την διασύνδεση ασύγχρονων μεταξύ τους δικτύων. Κι αυτό, καθώς η HVDC διασύνδεση δεν έχει περιορισµούς σε ότι αφορά τη διατήρηση είτε της συχνότητας, είτε της διαφοράς φάσης µεταξύ δύο συστηµάτων που συνδέονται. Η τεχνολογία προσφέρεται επίσης και για την σύνδεση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως ανεµογεννήτριες, µε το δίκτυο, σε περιπτώσεις όπου αυτές είναι τοποθετηµένες µακριά από τους καταναλωτές.
Η κυβέρνηση και ο ΑΔΜΗΕ γνωρίζουν ότι το στοίχημα δεν είναι εύκολο, καθώς την περίοδο αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη αντίστοιχων πρωτοβουλιών από πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των Βαλκανίων. Από την Ρουμανία για τη μεταφορά ενέργειας στην Ουγγαρία, έως την Ολλανδία και την Βρετανία που ανακοίνωσαν ένα γιγάντιο καλώδιο, που θα μεταφέρει ενέργεια από τα αχανή θαλάσσια αιολικά πάρκα της Βόρειας Θάλασσας και θα έχει τη μεγαλύτερη χωρητικότητα από οποιαδήποτε άλλη μέχρι σήμερα διασυνοριακή διασύνδεση.
Η ιδιαιτερότητα της βαλκανικής χερσονήσου είναι ότι έχει ένα αραιό δίκτυο, γεγονός που παίζει ρόλο και στην διαμόρφωση της τιμής στην περιοχή μας, όπως απάντησε προ ημερών και η ΔΕΗ στην Βουλή στο ερώτημα γιατί η Ελλάδα έχει από τα υψηλότερα επίπεδα χονδρεμπορικής τιμής ρεύματος στην Ευρώπη.
