Στα ίδια επίπεδα με το 2023 διατηρείται και το πλαφόν της ΔΕΗ το ποσοστό του «καλαθιού» της που μπορεί να καλύψει με όγκους από την προθεσμιακή αγορά, μεταξύ των οποίων και τα διμερή συμβόλαια φυσικής παράδοσης.
Ειδικότερα, το Χρηματιστήριο Ενέργειας με νεότερη εισήγησή του προς την Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων εισηγείται την διατήρηση του άνω ορίου στο 30%, καθώς και την διατήρηση της παραμέτρου που προσδιορίζει ποιους προμηθευτές αφορά το μέτρο.
Υπενθυμίζεται ότι η ρύθμιση προβλέπει ότι το πλαφόν εφαρμόζει σε συμμετέχοντες με μερίδιο λιανικής προμήθειας άνω του 40% επί του συνόλου της αγοράς, πράγμα που πρακτικά εφαρμόζει μόνο στην περίπτωση της ΔΕΗ. Υπενθυμίζεται ότι το εν λόγω μέτρο έχει θεσπιστεί από τις απαρχές λειτουργίας του target model, έχοντας γνωρίσει μια σειρά τροποποιήσεις στην πορεία έως ότου καταλήξει στο 40-30%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η εισήγηση του ΕΧΕ κάνει λόγο για ακόμη δύο συμμετέχοντες που κάνουν χρήση προθεσμιακών συναλλαγών στο καλάθι τους, χωρίς αυτό, αυτές να επηρεάζουν σοβαρά την ρευστότητά της αγοράς.
Όπως αποτυπώνεται στα παρακάτω γραφήματα που δείχνουν την κατανομή των προθεσμιακών συναλλαγών στις ώρες του εξεταζόμενου διαστήματος (1/1/2023 έως 31/10/2023), μόλις δύο συμμετέχοντες, χωρίς να κατονομάζονται, παρουσιάζουν μια ορισμένη κινητικότητα στο συγκεκριμένο κομμάτι συναλλαγών. Ανάμεσα στους δύο συμμετέχοντες, μεγαλύτερη δραστηριότητα παρουσιάζει ο συμμετέχων Α όπου στο 6% των συνολικών ωρών, οι προθεσμιακές συναλλαγές αντιπροσώπευαν ποσοστό άνω του 70% των συναλλαγών που πραγματοποίησε για να καλύψει την προμήθεια του χαρτοφυλακίου του.
Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρεται συμπερασματικά και στην Εισήγηση του ΕΧΕ, η μέχρι σήμερα χρήση της δυνατότητας δηλώσεων ποσοτήτων ενέργειας από την Προθεσμιακή Αγορά από τους Συμμετέχοντες δεν επηρεάζουν σοβαρά την ρευστότητα της αγοράς για να προκύπτει ανάγκη τροποποίηση των παραμέτρων του μέτρου. Επιπρόσθετα, οι ίδιες αυτές συναλλαγές δεν εκπροσωπούν παρά ένα μικρό μερίδιο του συνολικού «καλαθιού» συναλλαγών και απλώς καταγράφεται, καθώς μέχρι πρότινος ήταν σχεδόν μηδενική.
Σημειώνεται δε χαρακτηριστικά ότι «Παρατηρούμε ότι μόλις στο 2.51% των Αγοραίων Χρονικών Μονάδων η ρευστότητα είναι μικρότερη από 40%, ενώ στο 60,01% των περιπτώσεων η ρευστότητα διαμορφώνεται σε ποσοστό άνω του 55%. Σημειώνεται ότι κατά το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα δεν έχει υπάρξει περίπτωση περικοπής PPT Εντολής».
Χρειάζεται να αναφερθεί ότι το Χρηματιστήριο Ενέργειας προβαίνει σε ετήσια αξιολόγηση του μέτρου προκειμένου να διαπιστώνει κάθε φορά σε πραγματικό χρόνο την αποτελεσματικότητα της ρύθμισης και αναλόγως εισηγείται προς την Ρυθμιστική Αρχή.
Υπενθυμίζεται ότι το αντίστοιχο ποσοστό το 2022 είχε διαμορφωθεί στο 20% για να διαμορφωθεί το 2023 στο 30% κατόπιν διαβουλεύσεων του ΕΧΕ με την ΡΑΑΕΥ και στη βάση μελέτης που είχε εκπονήσει για λογαριασμό του Χρηματιστηρίου η Ecco International. Η μελέτη είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το πλαφόν θα πρέπει να καθορισθεί μεταξύ 20% και 30%, χωρίς να ξεπεράσει το ανώτερο όριο 30%.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της μελέτης, πιθανή αύξηση του συγκεκριμένου ποσοστού σε συνδυασμό με την αυξημένη συμμετοχή ΑΠΕ στην Αγορά Επόμενης Ημέρας, ενδεχομένως επηρεάζει τη διαδικασία διαμόρφωσης τιμών οδηγώντας την αγορά στο να μην αντανακλά το βραχυπρόθεσμο κόστος της οριακής παραγωγής (κανιβαλισμός τιμών).
Αλλαγές σε παραμέτρους των ΧΜΣ
Επιπλέον των ανωτέρω, το Χρηματιστήριο Ενέργειας εισηγείται προς την Ρυθμιστική Αρχή την μείωση της παραμέτρου υπολογισμού Χρέωσης Μη Συμμόρφωσης που επιβάλλεται σε περιπτώσεις μη νόμιμης υποβολής Εντολών Πώλησης σχετικά με τη διαθέσιμη ισχύ για το ημερολογιακό έτος 2024. Ειδικότερα, οι παραγωγοί (εκτός από ΑΠΕ) υποχρεούνται βάσει κανονισμού να υποβάλλουν εντολή για το σύνολο της διαθέσιμης ισχύος της μονάδας τους, προκειμένου να προλαμβάνονται με αυτόν τον τρόπο τυχόν φαινόμενα «scarcity» στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Όπως αναφέρεται και στην εισήγηση του ΕΧΕ, ο αποτρεπτικός χαρακτήρας των τιμών παραμέτρου υπολογισμού των ΧΜΣ διατηρήθηκε στο ακέραιο κατά το εξεταζόμενο διάστημα, δεδομένου ότι παρατηρήθηκαν οι ΧΜΣ αυτής της κατηγορίας μόνο σε τέσσερις Ημέρες Εκπλήρωσης Φυσικής Παράδοσης.
Ωστόσο, όπως φαίνεται και στο παρακάτω γράφημα, το κόστος που προκύπτει τόσο σε ετήσια βάση όσο και αθροιστικά όλα τα έτη είναι αρκετά μεγάλο, το ΕΧΕ εισηγείται την μείωση της «χρέωσης» στο μισό, εκτιμώντας ότι δεν θα επηρεαστεί ο αποτρεπτικός χαρακτήρας των τιμών, πράγμα που είναι και το τελικό «ζητούμενο».
