Ασκήσεις ισορροπίας για την απελευθέρωση του ηλεκτρικού χώρου με περικοπές 40%, διαγωνισμούς με μπαταρίες και «υπεράριθμες ΑΠΕ»

 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΠΑΡΟΤΣΙ - www.energymag.gr

Κανονικά, είναι τόσο μεγάλη η «κράτηση θέσεων» από ΑΠΕ στο σύστημα, ώστε ο ΑΔΜΗΕ θα έπρεπε να χορηγεί όρους σύνδεσης μόνο για μετά το 2030.

Αθροίζοντας τα τελευταία του στοιχεία για τα υπό ανάπτυξη έργα και όσα βρίσκονται σε λειτουργία, βγαίνει ένα νούμερο περίπου 70 GW, όταν το νέο ΕΣΕΚ, βάζει στόχο 54,4 GW αλλά για το 2050. Η εγκατεστημένη δηλαδή ισχύς που προβλέπεται μέχρι το 2030 έχει ξεπεραστεί κατά πολύ. Δεν έχει κανένα νόημα να χορηγούνται νέοι όροι, σύμφωνα με μια ερμηνεία.

Επομένως για ποιο λόγο το υπουργείο επιτρέπει να συνεχίζεται αυτή η κοσμοπλημμύρα αιτήσεων; 

Η απάντηση που δίνεται είναι η εξής. Το υπουργείο θεωρεί ότι η αποκατάσταση της ισορροπίας από όλη αυτή την επιπλέον δυναμικότητα που θα δεσμευθεί με την χορήγηση νέων όρων σύνδεσης, θα επέλθει με την απελευθέρωση νέου ηλεκτρικού χώρου. Σε αυτό αποσκοπούν τα μέτρα που εξετάζονται αυτή την περίοδο.

Στο σκεπτικό του υπουργείου είναι ότι όλη αυτή η ανισορροπία και υπερκάλυψη των στόχων του 2030 θα αποκατασταθεί μελλοντικά. Διότι ένα φωτοβολταϊκό 50 MW με μπαταρία πίσω από τον μετρητή, διάρκειας 1 ώρας, θα δεσμεύει μόνο το 50% του ηλεκτρικού χώρου, δηλαδή 25 MW. Άρα, φωτοβολταϊκά, π.χ., 2 GW με μπαταρίες, θα καταλαμβάνουν δυναμικότητα μόνο 1 GW. Θα εξοικονομήσουν δηλαδή χώρο 1 ακόμη GW, προκειμένου να συνδεθούν νέα έργα. Αν και τίποτα δεν έχει κλειδώσει, κάποιες πρώτες εκτιμήσεις μιλούν για μια δυνατότητα απελευθέρωσης χώρου τα επόμενα χρόνια, ακόμη και 4 GW με βάση τις παρεμβάσεις που βρίσκονται στα σκαριά.

Και ποιες είναι αυτές; Καταρχήν, το νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που λέγεται ότι θα έρθει στην Βουλή τον Ιανουάριο θα προβλέπει περιορισμούς έγχυσης και προσθήκη μπαταριών σε σταθμούς ΑΠΕ. Το ερώτημα είναι σε τι ποσοστό θα φτάνουν οι περιορισμοί έγχυσης; Ποια έργα ΑΠΕ θα υποστούν τους νέους περιορισμούς; Σε ποια θα δοθεί η δυνατότητα να προστεθούν μπαταρίες και με ποιο καθεστώς;

Ακόμη τα πάντα είναι ανοικτά, ωστόσο οι περιορισμοί έγχυσης θα αφορούν την παροχή κινήτρων σε έργα με οριστικούς όρους σύνδεσης, ώστε οι επενδυτές να δεχτούν αυξημένες περικοπές στην παραγόμενη ενέργεια τους, ακόμη και 40%.

Αναφορικά με τους διαγωνισμούς για προσθήκη μπαταριών πάντα σε μονάδες με οριστικούς όρους σύνδεσης (σχέδιο με ορίζοντα 3ετίας), η αποζημίωση με ταρίφα θα μπορούσε να αφορά ένα μέρος μόνο της παραγωγής. Στο ερώτημα τι θα μπορούσε να συμβεί με το υπόλοιπο, η απάντηση είναι ότι μια πιθανή σύναψη PPAs, δηλαδή πράσινων συμβολαίων με βιομηχανίες.

Είναι πιθανόν τα παραπάνω μέτρα, ναι μεν να νομοθετηθούν τώρα, ωστόσο η εφαρμογή τους να αρχίσει να τρέχει όταν θα έρθουν οι πρώτες απαντήσεις της ομάδας διοίκησης έργου στην οποία έχει αναθέσει ο Θοδωρής Σκυλακάκης να επιλύσει την «σπαζοκεφαλιά» της αυξημένης διείσδυσης των ΑΠΕ σε ένα περιορισμένο ηλεκτρικό χώρο, όπως ο ελληνικός.

Και τότε, θα αναρωτηθεί κανείς, τι νόημα έχει η ψήφιση τώρα ενός νομοσχεδίου με μέτρα που θα εφαρμοστούν αργότερα; Σύμφωνα με μια ερμηνεία, έχει νόημα υπό την έννοια ότι θα μπορέσουν οι Διαχειριστές να δεσμεύσουν ηλεκτρικό χώρο, ο οποίος θα κινείται πέραν των στόχων του ΕΣΕΚ για το 2030.

Κοινός παρονομαστής σε κάθε περίπτωση των παρεμβάσεων είναι να απελευθερωθεί χώρος από τη δυναμικότητα που κατέχουν έργα υπό ανάπτυξη με όρους σύνδεσης. 

Το υπουργείο είναι πεπεισμένο ότι ένα πολύ μεγάλο τμήμα από αυτά τα περίπου 70 GW που περιμένουν στην ουρά δεν πρόκειται να γίνει ποτέ, επομένως μπορεί να δοθεί επιπλέον χώρος σε νέες μονάδες, πέραν εκείνης που ούτως ή άλλως θα απελευθερωθεί με τα παραπάνω μέτρα.

Το σήμα που στέλνει συνεχώς το υπουργείο είναι ότι έργα που δεσμεύουν δυναμικότητα (ή πρόκειται μελλοντικά να δεσμεύσουν) θα πρέπει να κατασκευάζονται μέσα σε αυστηρότατα χρονικά διαστήματα.

Και να υπάρχουν πολύ αυστηροί χρόνοι ηλέκτρισης. Και ακριβώς επειδή οι χρόνοι θα είναι ανελαστικοί, άρα θα συμμετέχουν στους διαγωνισμούς μόνο όσοι μπορούν πραγματικά να τα τελειώσουν, θα ξέρει και ο ΑΔΜΗΕ πότε έχει ηλεκτρικό χώρο και θα ενημερώνει τους επενδυτές ότι «θα πάρετε όρους σύνδεσης την τάδε ημερομηνία».

Αν για οποιονδήποτε λόγο τα έργα «βαλτώνουν», τότε θα πρέπει να χάνουν τον ηλεκτρικό χώρο που έχουν κατακυρώσει. Έτσι, ώστε να δοθεί η σειρά στους επόμενους, κ.ό.κ.