ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΠΑΡΟΤΣΙ - www.energymag.gr
Τα καλά νέα για τους καταναλωτές είναι ότι μπορούν πλέον να βρουν για τον Ιανουάριο, τιμή ακόμη και κάτω των 13 σεντς τη κιλοβατώρα στα κίτρινα τιμολόγια και λίγο πάνω από τα 14 στα πράσινα. Είναι μόλις δύο με τρία σεντς ψηλότερα απ' όσα πληρώναμε αρχές του 2021, προτού ξεσπάσει η ενεργειακή κρίση.
Και καλά θα πει κάποιος, αν τον Φεβρουάριο οι τιμές αυξηθούν; Τα ακόμη καλύτερα λοιπόν νέα είναι ότι οι τάσεις διεθνώς για το φυσικό αέριο που καθορίζει και τις τιμές στο ρεύμα δείχνουν κι άλλη αποκλιμάκωση.
Και οι πάροχοι, τώρα που όλα είναι στο φως με το συγκριτικό πίνακα της ΡΑΑΕΥ (https://invoices.rae.gr/oikiako/) και φοβούνται μην χάσουν πελάτες, βολεύονται από μια περαιτέρω αποκλιμάκωση, ώστε να ανακοινώσουν τον επόμενο μήνα γενναίες εκπτώσεις και να ρίξουν κι άλλο τις τιμές τους. Τόσο οι φθηνότεροι, για να συνεχίσουν να είναι φθηνοί, όσο και οι ακριβότεροι, για να μπορέσουν το Φεβρουάριο να διορθώσουν την εικόνα του Ιανουαρίου. Διαφορετικά, θα δουν το πελατολόγιό τους να φυλλορροεί.
Καλά νέα η πτώση στις τιμές του φυσικού αερίου
Τα νέα λοιπόν από το εξωτερικό είναι ευχάριστα τόσο για τους καταναλωτές, όσο και για τους παρόχους. Η πτωτική τάση των τιμών στο φυσικό αέριο θα συνεχιστεί, προβλέπουν στελέχη της Ernst & Young στο Politico, καθώς η παγκόσμια προσφορά μεγαλώνει και η παραγωγή από τις ΗΠΑ αυξάνεται. Και όπως διαβάζουμε στο Bloomberg, μέσα στο 2024 θα ξεκινήσει η λειτουργία δύο νέων μεγάλων σταθμών υγροποίησης και μεταφόρτωσης στην πολιτεία της Λουιζιάνα και στο Τέξας, δυναμικότητας 38 εκατ. μετρικών τόνων LNG ετησίως. Καθώς το σύνολο των αμερικανικών εξαγωγών ήταν για το 2023 γύρω στα 90 εκατ. τόνους, αυτό σημαίνει πως μόνο από αυτούς του δύο σταθμούς θα έχουμε αύξηση πάνω από 40% μέσα στην επόμενη διετία.
Και καλά θα πει κάποιος, γιατί όλα αυτά να ενδιαφέρουν τον Έλληνα καταναλωτή; Γιατί μια από τις μόνιμες αιτίες διατήρησης ψηλά των τιμών στο φυσικό αέριο, άρα και του ρεύματος, ήταν το παγκόσμιο έλλειμμα σε LNG. Ο λόγος αυτός παύει σταδιακά να υφίσταται. Το δείχνει και το ταμπλό του ολλανδικού χρηματιστήριου (TTF), στο οποίο έχουν καθημερινά καρφωμένο το βλέμμα οι πάροχοι ρεύματος. Προχθες η τιμή έπιασε τα 30 ευρώ / MWh, όσο πριν την άνοιξη του 2021. Τότε, το ρεύμα στην λιανική πωλούνταν ακόμη και προς 10– 11 σεντς/ κιλοβατώρα.
Μπορεί να ξαναδούμε τέτοιες τιμές; Ουδείς μπορεί να το προβλέψει, ουδείς μπορεί και να το αποκλείσει. Η αλήθεια είναι ότι δεν απέχουν και πολύ από τα φθηνότερα τιμολόγια που ανακοίνωσαν οι προμηθευτές, τόσο στα πράσινα, όσο και στα κίτρινα, αλλά και στα μπλε.
Ποια είναι τα φθηνότερα τιμολόγια
Η χαμηλότερη τιμή στο πράσινο είναι της ΔΕΗ στα 13,26 σεντς, στο κίτρινο πάλι της ΔΕΗ στο 12,26 και στο μπλε σταθερό, της ΕΛΙΝ στα 14,9 σεντς. Αλλά και γενικότερα το εύρος τιμών του Ιανουαρίου δεν είναι αβυσσαλέο. Ο ανταγωνισμός που πυροδότησε η σύγκριση ψαλίδισε τις μεγάλες διαφορές. Στο πράσινο τιμολόγιο, οι τιμές κινούνται μεταξύ 13,6 και 17,06 λεπτά η κιλοβατώρα, αλλά στη συντριπτική πλειοψηφία των παικτών διαμορφώνονται κάτω από τα 14,5 λεπτά. Στο κίτρινο, οι τιμές των δύο προς το παρόν εταιρειών που ανακοίνωσαν τέτοια προϊόντα (ΔΕΗ, Protergia) είναι ανάμεσα στα 12,26 και 17,1 σεντς η κιλοβατώρα. Και στο μπλε, παίζουν μεταξύ 14,9 και 21,1 σεντς, αν και υπάρχει και ένας πολύ μικρός πάροχος με 36 σεντς.
Τα καλά νέα έρχονται από το μέτωπο των κίτρινων. Δείχνουν να είναι πιο ανταγωνιστικά από τα πράσινα. Η εξήγηση είναι απλή. Το ρίσκο για τον πάροχο σε ένα πράσινο τιμολόγιο είναι μεγαλύτερο απ’ ότι σε ένα κίτρινο, καθώς η τιμή καθορίζεται με βάση τη διακύμανση της χονδρεμπορικής αγοράς των δύο προηγούμενων μηνών. Επομένως η εταιρεία το φορτώνει με μεγαλύτερο κόστος αντιστάθμισης. Αντίθετα το κίτρινο έχει μικρότερο ρίσκο για μια εταιρεία, καθώς αναπροσαρμόζεται με βάση την χονδρεμπορική τιμή κάθε τρέχοντος μηνός.
Σε μια συγκυρία ανόδου των τιμών, ο κάτοχος του κίτρινου θα χρεωθεί περισσότερο. Τώρα, όμως που οι τιμές είναι πτωτικές είναι ωφελημένος έναντι εκείνου που βρίσκεται στο πράσινο. Σε μια χρονική φάση συνεχούς αποκλιμάκωσης στο ρεύμα, το πράσινο θα αποδειχθεί ακριβότερο. Με άλλα λόγια, ο έχων πράσινο τιμολόγιο δεν θα καρπώνεται τη μείωση της τιμής που θα «βλέπει» στον λογαριασμό του ο πελάτης με κίτρινο.
Επόμενο βήμα η απλούστευση της αλλαγής προμηθευτή
Καλά νέα έρχονται και από το μέτωπο του υπουργείου ΠΕΝ. Οι παρεμβάσεις στο χώρο των παρόχων δεν τελείωσαν. Το επόμενο βήμα θα είναι να απλουστευθεί η διαδικασία αλλαγής προμηθευτή, έτσι ώστε να δοθεί ένα επιπλέον κίνητρο στους καταναλωτές για να ενεργοποιηθούν, να επιλέξουν με μεγαλύτερη ευκολία τους φθηνότερους και έτσι να ενισχυθεί η κινητικότητα στην αγορά.
Ποια είναι επομένως τα πρώτα συμπεράσματα του νέου συστήματος; Ότι, η εταιρεία που είναι σε θέση να προσφέρει χαμηλό πράσινο τιμολόγιο, το οποίο και θα αποτελεί κάθε μήνα πλέον τον καθρέφτη της, είναι σε θέση να δώσει καλές τιμές τόσο στο κίτρινο, όσο και στο μπλε. Αρκεί μια απλή ματιά στον πίνακα της ΡΑΑΕΥ (https://invoices.rae.gr/oikiako/).
Ποιος θα επιλέξει ένα πάροχο που την ίδια στιγμή κατά την οποία θα έχει ένα ακριβό πράσινο τιμολόγιο, θα υπόσχεται για τα άλλα του προϊόντα, πάμφθηνες «μαγικές» τιμές;
Ποια εταιρεία θα καταφέρει να πείσει τους πελάτες της, όταν ούσα ακριβή στο πράσινο, θα τους δελεάσει με ένα άλλο, πολύ φθηνό τιμολόγιο, μαζί με δωροεπιταγές και άλλες προσφορές;
Τέτοια προϊόντα δύσκολα θα μακροημερεύσουν. Εκείνοι που θα έχουν πράγματι ανταγωνιστικά πράσινα τιμολόγια, αυτοί θα μπορούν να πουλήσουν και φθηνότερα κίτρινα και μπλε τιμολόγια.
