Οι συνθήκες που επικράτησαν στην ελληνική αγορά ενέργειας και την οικονομία εν γένει τα τελευταία χρόνια, επιτάσσουν τον ανασχεδιασμό του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ), σύμφωνα με το ΥΠΕΝ.
Το υπουργείο δημοσίευσε σχετική απόφαση με την οποία απευθύνει πρόσκληση για μελέτη που θα αφορά όλες τις παραμέτρους, η οποία θα πρέπει να παραδοθεί εντός πέντε μηνών.
Στο σκεπτικό της απόφασης αναφέρεται ότι από το 2018 που έγινε η τελευταία αναθεώρηση του ΚΟΤ ως προς τα κριτήρια ένταξης των δικαιούχων,τα όρια κατανάλωσης ρεύματος, και τις παρεχόμενες εκπτώσεις, έχουν επέλθει σημαντικές αλλαγές στην Ελληνική οικονομία και κοινωνία, αλλά και στο διεθνές περιβάλλον με τη μεσολάβηση της υγειονομικής και ενεργειακής κρίσης.
Στόχος του έργου είναι ο ανασχεδιασμός του ΚΟΤ, έτσι ώστε να παρέχει ουσιαστική βοήθεια στα ευάλωτα νοικοκυριά, διευκολύνοντας την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να καλύπτουν τις βασικές τους ανάγκες και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους.
Συγκεκριμένα, οι στόχοι που θέτει το ΥΠΕΝ είναι οι εξής:
- Ένα σετ κριτηρίων βάσει των οποίων, με τρόπο εύκολο και διαφανή, θα προσδιορίζονται τα ευάλωτα νοικοκυριά, τα οποία θα μπορούν να ενταχθούν στο ΚΟΤ.
- Να προσδιοριστούν τα εύλογα επίπεδα κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας για τα ευάλωτα νοικοκυριά, και πως αυτά διαφοροποιούνται σε μηνιαία βάση, με βάση διάφορα κριτήρια (αριθμός μελών, γεωγραφική περιοχή, χρησιμοποιούμενα συστήματα θέρμανσης, κλπ.), για τα οποία το ΚΟΤ θα παρέχει εκπτώσεις.
- Εκτίμηση του συνολικού κόστους του μέτρου.
- Μελέτη τεχνικών ζητημάτων, όπως η αυτοματοποιημένη και σύγχρονη λήψη πληροφορίας από λειτουργούσες κυβερνητικές ηλεκτρονικές πλατφόρμες, σε σχέση με την έως τώρα αποκλειστική λήψη της πληροφορίας από την τελευταία εκκαθαρισμένη φορολογική δήλωση του δυνάμει δικαιούχου.
Η όλη διαδικασία θα προχωρήσει σε τέσσερα βήματα.
Πρώτα θα γίνει ανάλυση της εξέλιξης των οικονομικών, εισοδηματικών και περιουσιακών δεδομένων των νοικοκυριών την περίοδο 2018-2023.
Στόχος του Βήματος 1 είναι η καταρχήν επικαιροποίηση των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων που χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό των ευάλωτων νοικοκυριών τα οποία δικαιούνται να ενταχθούν στο ΚΟΤ.
Για το λόγο αυτό, αρχικά θα πραγματοποιηθεί ανάλυση των δεδομένων που έχουν συλλεχθεί από την ΕΛΣΤΑΤ στο πλαίσιο της Έρευνας Οικογενειακού Προϋπολογισμού (ΕΟΠ) την περίοδο 2018-2023 σε ετήσια βάση με σκοπό την αποτύπωση της εξέλιξης των διαθέσιμων δεδομένων ετησίως, τόσο σε εθνικό, όσο και σε περιφερειακό επίπεδο, για διαφορετικούς τύπους νοικοκυριών. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι θα εξεταστούν δεδομένα, όπως το καθαρό εισόδημα, το ενεργειακό κόστος κατοικίας, το στεγαστικό κόστος (ενοίκιο και δάνειο) και λοιπές καταναλωτικές δαπάνες.
Με την ανάλυση αυτή θα υπάρξει μια αρχική εικόνα για το πως έχουν εξελιχθεί την περίοδο 2018-2023 τα εισοδήματα των νοικοκυριών, οι δαπάνες για ηλεκτρική ενέργεια, οι δαπάνες στέγασης και οι λοιπές καταναλωτικές δαπάνες, δίνοντας μια προκαταρκτική εικόνα για τα επίπεδα προσαρμογής που θα πρέπει να γίνουν σε βασικά κριτήρια του ΚΟΤ (π.χ. εισόδημα, αξία ακίνητης περιουσίας).
Έπειτα, θα ακολουθήσει η ανάλυση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας την περίοδο 2018-2023 και ο εντοπισμός των παραμέτρων που διαφοροποιούν την κατανάλωση τους στα νοικοκυριά.
θα πραγματοποιηθεί αρχικά προσδιορισμός της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε ετήσια βάση για διαφορετικούς τύπους νοικοκυριών κυρίως με βάση τα δεδομένα της ΕΟΠ και δευτερευόντως με στοιχεία της ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ, εφόσον αυτά διατίθενται. Η διαφοροποίηση των εξεταζόμενων τύπων νοικοκυριών θα πραγματοποιηθεί λαμβάνοντας υπόψη την περιφέρεια που βρίσκεται το κτίριο κατοικίας, την παλαιότητα του κτιρίου, τη σύνθεση των μελών του νοικοκυριού, τα χρησιμοποιούμενα συστήματα θέρμανσης κ.α.).
Με βάση αυτή την ανάλυση θα προκύψουν τα εύλογα επίπεδα ετήσιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας για διαφορετικές κατηγορίες νοικοκυριών. Στη συνέχεια θα επιδιωχθεί με βάση τα εύλογα ετήσια επίπεδα κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας να διαμορφωθούν μηνιαία προφίλ κατανάλωσης, έτσι ώστε το ΚΟΤ να παρέχει στοχευμένη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών αναλόγως των πραγματικών τους αναγκών.
Η μηνιαία ανάλυση της καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας θα πραγματοποιηθεί βάσει του προφίλ της μηνιαίας κατανάλωσης ανά περιφέρεια είτε αξιοποιώντας στοιχεία που θα παρασχεθούν από το ΔΕΔΔΗΕ, εφόσον αυτά διατίθενται, είτε από εμπειρική προσέγγιση που θα αναπτυχθεί λαμβάνοντας υπόψη τη μηνιαία διακύμανση των βαθμοημερών θέρμανσης και ψύξης ανά περιφέρεια.
Στη συνέχεια θα γίνει προσδιορισμός των σχεδιαστικών παραμέτρων του σχήματος του ΚΟΤ και εκτίμηση κόστους του μηχανισμού.
θα προσδιοριστούν τα βασικά σχεδιαστικά χαρακτηριστικά, τα οποία προτείνεται να ληφθούν υπόψη για διαφορετικά σενάρια ανασχεδιασμού του ΚΟΤ για διαφορετικές κατηγορίες δικαιούχων, τα οποία δύναται να περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
I. Το μέγιστο καθαρό εισόδημα
II. Τη μέγιστη ενισχυτέα κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας σε μηνιαία βάση
III. Το ποσό χρέωσης της καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας για το μέγιστο όριο της καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας
IV. Λοιπούς περιορισμούς για τα ανώτατα όρια περιουσιακών στοιχείων
Για κάθε εξεταζόμενο σενάριο θα προσδιοριστεί ο αριθμός των επιλέξιμων νοικοκυριών και το συνολικό κόστος εφαρμογής του αναθεωρημένου σχήματος του ΚΟΤ για την πολιτεία.
Τέλος, θα διαμορφωθεί η πρόταση για την εφαρμογή του αναθεωρημένου σχήματος του ΚΟΤ.
