Και η ΔΕΗ, όπως κάθε άλλο περιουσιακό στοιχείο που
ανήκει στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας, συγκαταλέγεται
στην εγγύηση προς τον ESM συνολικού ύψους 25 δισ. ευρώ για το δάνειο που
έλαβε πριν από τρία χρόνια η Ελλάδα μέσω του 3ου μνημονίου.
Στην πράξη αυτό σημαίνει, ότι μέχρι και το 2047, οπότε και
λήγει το δάνειο των 86 δισ ευρώ του ESM, και εφόσον φυσικά ζητηθεί, τότε
ανάμεσα στα περιουσιακά στοιχεία που θα κληθεί να ρευστοποιήσει το
υπερ-Ταμείο προκειμένου το Δημόσιο να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του,
θα μπορούσε να
συμπεριλαμβάνεται και η ΔΕΗ.
Εννοείται ότι παρόμοιο ζήτημα δεν έχει τεθεί. Και ότι τα
παραπάνω κινούνται στη σφαίρα των υποθέσεων, δίχως ωστόσο αυτό να
σημαίνει ότι δεν θα ήταν κάποια στιγμή δυνατό, η θεωρία να γίνει πράξη.
Τουλάχιστον αυτό προκύπτει από τις ρήτρες που συνοδεύουν
την τροποποίηση της δανειακής σύμβασης του 2015 μεταξύ ESM - Ελληνικής
Δημοκρατίας -Τράπεζας της Ελλάδος - ΤΧΣ, και πλέον και του υπερ-Ταμείου,
έτσι όπως αυτή περιγράφεται στο πολυνομοσχέδιο.
Προς το παρόν το σχέδιο του υπερ-Ταμείου για τη ΔΕΗ
κινείται σε εντελώς διαφορετική κατεύθυσνη. Στη μετατροπής της σε μια
πιο αποδοτική επιχείρηση, που θα παρέχει καλύτερες υπηρεσίες προς τους
πελάτες της, ει δυνατόν με χαμηλότερα κόστη.
Στο στρατηγικό σχέδιο που έχει παραλάβει εδώ και μήνες η
διοίκηση της ΔΕΗ επιχειρείται μια ακτινογραφία της επιχείρησης με όλα τα
γνωστά προβλήματα, κυρίως όμως καταγράφονται οι προτάσεις του νέου
φορέα, προκειμένου αυτή να μπορέσει κάποια στιγμή να γυρίσει σελίδα.
Ανάμεσα στις εισηγήσεις για παράδειγμα ήταν και η ανάγκη
εθελουσίας εξόδου για εργαζόμενους με ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα,
θέμα που έχει θίξει κατ’ επανάληψη και ο ίδιος ο επικεφαλής της ΔΕΗ Μ.
Παναγιωτάκης. Οπως επίσης, η επανεξέταση σε υπερωρίες, βάρδιες, και
εποχικές προσλήψεις, καθώς και ο ανασχεδιασμός του ανθρώπινου δυναμικού
(3.433 σε ορυχεία, 4.671 στη παραγωγή, 971 στην εμπορία, 1.515 στη
διοίκηση). Το ίδιο ισχύει και για το μέτρο της πώλησης χαρτοφυλακίου
πελατών της ΔΕΗ σε ιδιώτες, το οποίο και είχε “παγώσει".
Ταυτόχρονα η διοίκηση της ΔΕΗ έχει κληθεί να επαναξετάσει
το δίκτυο καταστημάτων της, αλλά και να αναθεωρήσει τη τιμολογιακή και
εμπορική της πολιτική με στόχο τη "διακράτηση υγιούς μείγματος πελατών".
Εκτενή αναφορά επίσης έκανε το σχέδιο του Ταμείου στις
προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική ΔΕΚΟ, (π.χ. υψηλά επίπεδα
ανεξόφλητων οφειλών, μείωση μεριδίων, περιορισμένη ρευστότητα), εξαιτίας
των οποίων δεν απέκλειε μείωση της λειτουργικής της κερδοφορίας για την
περίοδο 2018-2020. Στο ίδιο μήκος κύματος γινόταν αναφορά στην
επικείμενη μεταβολή του ενεργειακού μείγματος σε πανευρωπαικό επίπεδο
και τη στροφή στις ΑΠΕ, στην υποχρεωτική μείωση μεριδίου της ΔΕΗ σε
προμήθεια και παραγωγή σε επίπεδα κάτω του 50% έως τις αρχές 2020, στην
αποεπένδυση του λιγνιτικού της δυναμικού, και στο μετασχηματισμό της
χονδρεμπορικής αγοράς στα πρότυπα του Target Model.
Εξαιτίας των παραπάνω, η διοίκηση της ΔΕΗ έχει κληθεί από
το Ταμείο να επανεξετάσει το επενδυτικό της πλάνο, να μετασχηματιστεί σε
μια σύγχρονη πολυσχιδής ενεργειακή εταιρεία με είσοδο στις αγορές
φυσικού αερίου και παροχής ενεργειακών υπηρεσιών, και φυσικά να
βελτιώσει τη διαχείριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών (ύψους 2,3 - 2,7 δισ
ευρώ).
Ενίσχυση χρηματοοικονομικής θέσης
Συνολικά το Ταμείο έχει χωρίσει σε 6 κατηγορίες τις βασικές
στρατηγικές κατευθύνσεις προς τη ΔΕΗ. Πρώτη είναι η ενίσχυση της
χρηματοοικονομικής της θέσης, όπου το Ταμείο έχει εισηγηθεί την ανάγκη
άμεσης αύξησης εσόδων, μέσα από στοχευμένη τιμολογιακή πολιτική και
κίνητρα, στοχευμένες δράσεις διαχείρισης των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων,
και τη διεκδίκηση καταβολής ΥΚΩ με διασφάλιση δίκαιων αποζημιώσεων. Εχει
επίσης εισηγηθεί τον άμεσο περιορισμό δαπανών μέσα από επανεξέταση του
επενδυτικού της πλάνου, την εξέταση περαιτέρω δράσεων βελτιστοποίησης
μισθολογικού κόστυς (υπερωρίες, βάρδιες, εποχικές προσλήψεις), και την
προώθηση προγραμμάτων αποχώρησης προσωπικού με ώριμα συνταξιοδοτικά
δικαιώματα. Στην ίδια κατηγορία άμεσης λήψης μέτρων είναι και η ανάγκη
διερεύνησης εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης, καθώς και η
αναχρηματοδότηση των δανείων της.
Σε προ ημερών πάντως ανακοίνωση της ΔΕΗ, έγινε γνωστό από
την επιχείρηση ότι επήλθε συμφωνία για την αναχρηματοδότηση δύο
υφιστάμενων κοινοπρακτικών δανείων ύψους 1,3 δισ. ευρώ και 175 εκατ.
ευρώ, καθώς και για παροχή νέας γραμμής χρηματοδότησης 200 εκατ. ευρώ, η
οποία δύναται να χρησιμοποιηθεί για την αποπληρωμή του διεθνούς
ομολόγου λήξεως 2019, εφόσον χρειαστεί.
Διαχείριση ρυθμιστικών απαιτήσεων
Στο κεφάλαιο αυτό το Ταμείο καλούσε τη ΔΕΗ να ξεκινήσει
εκτενή διάλογο με τις ρυθμιστικές αρχές σε Ελλάδα και Ευρωπαική Ενωση,
προκειμένου να δημιουργηθεί ένα βιώσιμο μοντέλο στην αγορά ενέργειας.
Εδώ εντάσσεται η ολοκλήρωση της πώλησης λιγνιτικών μονάδων (αποτίμηση,
λειτουργική απόσχιση, κλπ), η διερεύνηση πιθανών εξαιρέσεων
συγκεκριμένων πελατειακών τμημάτων από τις πωλήσεις ΝΟΜΕ, ο διάλογος με
τους αρμόδιους φορείς για την επίτευξη ρεαλιστικών στόχων (π.χ. η πώληση
χαρτοφυλακίου πελατών σε ιδιώτες ως μια λύση για ταχύτερη μείωση του
μεριδίου λιναικής της ΔΕΗ), αλλά και η διασφάλιση βιωσιμότητας της
παραγωγής της. Δηλαδή επανεξέταση αμοιβών επάρκειας ισχύος ή άλλων
αποζημιώσεων εφεδρείας για τη διασφάλιση βιωσιμότητας της λιγνιτικής
παραγωγής, καθώς και η επανεξέταση του πλαισίου αποζημιώσης των ΥΚΩ για
τις επενδύσεις στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά κατόπιν διασυνδέσεων.
Εμφαση σε νέα προιόντα και υπηρεσίες
Η τρίτη αυτή κατηγορία αφορά την ανάγκη εισόδου της ΔΕΗ
στην αγορά φυσικού αερίου και στην παροχή συνδυαστικών προϊόντων εντός
του 2018, καθώς επίσης στην εξέταση δυνατοτήτων επέκτασης και σε
απομακρυσμένες περιοχές χωρίς δίκτυα αερίου (off-grid) και παροχή
υπηρεσιών μέσω LNG / CNG, συνδυασμένα με ηλεκτρισμό. Εισηγείται επίσης
το Ταμείο τη διάθεση προϊόντων και εφαρμογών smart home και διαχείρισης
ενέργειας, όπως και την αροχή ενεργειακών υπηρεσιών (εγκατάσταση και
συντήρηση) και υπηρεσιών ενεργειακής συμβουλευτικής / εξοικονόμησης
ενέργειας (κυρίως B2B).
Εμπορική πολιτική και λειτουργικό μοντέλο
Αφορά στην ανάγκη αναθεώρησης της τιμολογιακής και
εμπορικής πολιτικής από τη ΔΕΗ με στόχο την διακράτηση “υγειούς”
μίγματος πελατών. Επίσης γίνεται λόγος για την ανάγκη ενίσχυσης του
τμήματος διαχείρισης ληξιπρόθεσμων, τη βελτίωση και κεντρικοποίηση των
διαδικασιών διαχείρισης, την επανεξέταση αξιοποίησης του δικτύου
καταστημάτων, μαζί με τη διερεύνηση δυνατοτήτων τεχνολογικού
εκσυγχρονισμού και αυτοματοποίησης διαδικασιών. Το ίδιο ισχύει για την
αύξηση των παρεχομένων υπηρεσιών μέσω του διαδικτύου, τη μείωση του
φόρτου εργασίας και του κόστους εξυπηρέτησης στα καταστήματα.
Εμφαση στις ΑΠΕ και άλλες στρατηγικές ευκαιρίες
Επισημαίνεται η ανάγκη εξεύρεσης των απαιτούμενων κεφαλαίων
για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ την επόμενη 5ετία, όπως και για την άμεση
έναρξη φέτος σημαντικών επενδύσεων. Καλείται η ΔΕΗ Ανανεώσιμες να
αξιολογήσει αδειοδοτημένα και υπό αδειοδότηση έργα, και να διερευνήσει
ευκαιρίες για αγορά αδειών ή και λειτουργικών έργων ΑΠΕ. Στο ίδιο
κεφάλαιο γίνεται λόγο για την περιβαλλοντική αναβάθμιση λιγνιτικών
μονάδων, την επανεξέταση της κοστολογικής βάσης και της μείωση του
κόστους θερμικής παραγωγής και ορυχείων, όπου αυτό είναι εφικτό, κ.ό.κ.
Εμφαση σε δράσεις λειτουργικής αποδοτικότητας
Τέλος, η κατηγορία αυτή εστιάζει στην ανάγκη επίτευξης από
τη ΔΕΗ οικονομιών κλίμακας σε όλα τα επίπεδα. Οπως η εξέταση σύστασης
κεντρικής υποστηρικτικής μονάδας για όλες τις επιχειρησιακές
δραστηριότητες των εταιριών του ομίλου, και η ταυτόχρονη κεντρικοποίηση
υποστηρικτικών υπηρεσιών (λογιστήρια, προμήθειες, ανθρώπινο δυναμικό,
στέγαση, φύλαξη και λοιπές υπηρεσίες). Εισηγείται το Ταμείο την εξέταση
εναλλακτικών αναδιοργάνωσης των επιχειρησιακών μονάδων (ΒΕΜ), την
καθετοποίηση σε μεγαλύτερο βαθμό, και την αξιοποίηση συνεργειών μεταξύ
των διαφόρων τμημάτων. Καλείται επισης η διοίκηση της ΔΕΗ να ενισχύσει
το ρόλο των μονάδων παρακολούθησης της απόδοσης, να αυξήσει την ευελιξία
λήψης αποφάσεων, να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα των προμηθειών
της, και τη διαχείριση αποθεμάτω, να βελτιώσει τη διαχείριση της
ακίνητης περιουσίας της, κ.ό.κ.
