από euro2day.gr - του Γιώργου Φιντικάκη
Στην πολλά υποσχόμενη και κυρίως ανεκμετάλλευτη αγορά αιολικών της Κρήτης, όπου υπάρχουν βουνά με ταχύτητες ανέμου ακόμη και πάνω από 9 μέτρα ανά δευτερόλεπτο, μια από τις καλύτερες επιδόσεις διεθνώς, μπαίνει η ΔΕΗ μέσω του deal με τον όμιλο Κοπελούζου.
H είσοδος στη Κρήτη αποτέλεσε και ένα από τα κλειδιά της συμφωνίας. Ενα από τα βασικά «δέλεαρ» της συναλλαγής, συνολικού ύψους 176 εκατ. ευρώ, καθώς ανάμεσα στα υπό ανάπτυξη 1,7 GW έργων που αγοράζει, είναι και 0,5 GW αδειοδοτημένων αιολικών στο νησί, με κλειδωμένη χωρητικότητα στο υπό κατασκευή καλώδιο Αττική - Κρήτη. Εργα δηλαδή με εγγύηση ότι θα πωλούν τη παραγόμενη ενέργεια στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας, μέσω της διασύνδεσης (μπαίνει σε λειτουργία από το 2026), κάτι που δύσκολα μπορεί κανείς να βρει σήμερα στην ελληνική αγορά.
Το κεφάλαιο «Κρήτη» ήταν ένα από τα βασικά σημεία της συμφωνίας για τη ΔΕH, με κυρίαρχο φυσικά το γεγονός, όπως έγραψε το Euro2day.gr, ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα έργα που αγοράζει είναι αιολικά πάρκα. Εμπλουτίζει το πράσινο portfolio της, προσθέτει νέα αιολική δύναμη πυρός, όπως η συμφωνία με τη Macquairie τον Αύγουστο και ενισχύει τη δυνατότητά της να παράγει και να πουλάει στον βαλκανικό «διάδρομο» πράσινη ενέργεια επί 24ώρου βάσεως, πόσο μάλλον όταν αποκτά και τη πλειοψηφία στην αμιγώς εξαγωγική μονάδα ηλεκτρισμού της Αλεξανδρούπολης.
Σε αδρές γραμμές αυτή είναι η δεύτερη ανάγνωση της συμφωνίας για τον αγοραστή, δηλαδή τη ΔΕΗ.
«Κλειδί» το 1,5% των μετοχών
Στη περίπτωση τώρα του πωλητή, του ομίλου Κοπελούζου, εκτός από το fair valuation, η λέξη «κλειδί» είναι ότι εισέρχεται στο μετοχικό κεφάλαιο της ΔΕH με μερίδιο 1,5%. Τόσο είναι το ποσοστό των μετοχών που αντιστοιχεί στα 70 εκατομμύρια, τα οποία αποτελούν μέρος του συνολικού τιμήματος της συμφωνίας, με τα υπόλοιπα 106 εκατ. ευρώ να αφορούν μετρητά.
Αποκτά 5,73 εκατομμύρια μετοχές της επιχείρησης και μάλιστα σε μια τιμή, καθόλου χαμηλή, που αποτελεί υψηλό εξαμήνου.
Σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στον όμιλο Κοπελούζου, το γεγονός ότι η συμφωνία έκλεισε σε μια σχετικά ψηλή τιμή μετοχής, και όχι π.χ. με βάση έναν ετήσιο μέσον όρο, δείχνει την εμπιστοσύνη του στη περαιτέρω ανάπτυξη της επιχείρησης, της οποίας πλέον είναι μέτοχος με μερίδιο 1,5%. Εχει επίσης τη σημασία του ότι με τη συγκεκριμένη συμφωνία ο όμιλος Κοπελούζου πουλάει πλέον όλο του το χαρτοφυλάκιο στις ΑΠΕ.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, τα operating assets, δηλαδή τα δύο αιολικά πάρκα που αγοράζει η ΔΕΗ σε Κάρυστο και Μάνη και μπήκαν πρόσφατα σε λειτουργία, θα μπορούσαν ενδεχομένως να πωληθούν σε ακόμη υψηλότερη τιμή σε κάποιο fund, ωστόσο το deal αφορά μια συμφωνία «πακέτο».
Συμπεριλαμβάνει τα δύο παραπάνω έργα (66,6 MW), ένα pipeline από φωτοβολταϊκά και κυρίως αιολικά σε διάφορα στάδια (1,7 GW), 20% μερίδιο στην μονάδα ηλεκτρισμού της Αλεξανδρούπολης που αναμένεται να μπει σε λειτουργία το 2026 (71% πλέον το ποσοστό της ΔΕΗ), συν τα 5,73 εκατομμύρια μετοχές της επιχείρησης.
Και η υπόθεση Κρήτη
Σε κάθε περίπτωση το χαρακτηριστικό στοιχείο του deal, όπως και εκείνο του καλοκαιριού με την αυστραλιανή Macquairie, είναι τα αιολικά. Και εξέχουσα θέση κατέχει η Κρήτη, που τόσο λόγω της επικείμενης διασύνδεσης με την Αττική που κατασκευάζει ο ΑΔΜΗΕ («Αριάδνη Interconnection»), όσο και για άλλους λόγους, αναμένεται να απασχολεί την ενεργειακή συζήτηση όλο και συχνότερα από εδώ και πέρα. Είναι άλλωστε από τις ελάχιστες μη κορεσμένες περιοχές της χώρας για τις ΑΠΕ.
Στο παρελθόν, πολύ πριν πάρει μπροστά η υπόθεση του καλωδίου, οι όμιλοι Κοπελούζου και ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, έχοντας πάρει μια σειρά από άδειες ΑΠΕ στο νησί, δρομολογούσαν δύο διαφορετικά έργα, με χαρτοφυλάκια δυναμικότητας 1.000 MW έκαστο και διαφορετικές ηλεκτρικές διασυνδέσεις με την Αττική. Από το 2017, όμως και μετά, η στρατηγική τους διαφοροποιήθηκε, με αποτέλεσμα τα έργα αυτά να συγχωνευτούν με στόχο να διευκολυνθούν οι διαδικασίες χρηματοδότησης και να τεθεί γενικότερα μια πιο ρεαλιστική προοπτική υλοποίησης.
Από τη στιγμή που ο ΑΔΜΗΕ αποφάσισε να επενδύσει στο ηλεκτρικό καλώδιο σύνδεσης με την Αττική, οι άδειες ΑΠΕ που είχαν δοθεί για την Κρήτη έπαψαν να ισχύουν, καθώς είχαν χορηγηθεί μαζί με υποδομές ηλεκτρικής διασύνδεσης.
Ακολούθησε απόφαση της ΡΑΕ, έπειτα από εισήγηση του ΑΔΜΗΕ, που καθόρισε ότι το περιθώριο στην Κρήτη για ΑΠΕ είναι περίπου 2,5 GW με κάποιες παραδοχές για αναλογία αιολικών, φωτοβολταϊκών και μπαταριών.
Το θέμα με τις παλιές άδειες ρυθμίστηκε με νομοθετική ρύθμιση του 2021 επί υπουργίας Σκρέκα. Από τον διαθέσιμο ηλεκτρικό χώρο που θα δοθεί στο νησί, το 1 GW «κλείδωσε» στις παλιές άδειες ΑΠΕ που είχαν υποχρέωση δικού τους καλωδίου (ΤΕΡΝΑ, Κοπελούζος) και ο υπόλοιπος χώρος θα μοιραστεί στην αγορά. Απ’ αυτά τα 1 GW, το 50% είναι τα έργα που εξαγοράζει η ΔΕΗ από τον όμιλο Κοπελούζου, δηλαδή έχουν εγγύηση ότι θα μπουν στο δίκτυο και θα πωλούν τη παραγόμενη ενέργεια στο ηπειρωτικό σύστημα, γεγονός που αποτελεί και έναν από τους βασικούς λόγους της συμφωνίας μεαξύ των δύο ομίλων.
Έχει πάντως τη σημασία του ότι αν προσθέσει κανείς τη χθεσινή συμφωνία σε όλες τις στρατηγικές αποφάσεις εξαγορών που έχει λάβει η ΔΕΗ τη τελευταία διετία, αθροίζεται ένα νούμερο που φτάνει τα 2,4 δισ ευρώ, δείχνοντας και το εύρος του μετασχηματισμού της. Αρχίζοντας από τα 1,26 δισ της απόκτησης της θυγατρικής της ENEL στη Ρουμανία και τα 200 εκατ. ευρώ που κατέβαλε για την αγορά της Κωτσόβολος και προσθέτοντας τα 700 εκατ ευρώ για την εξαγορά του πράσινου χαρτοφυλακίου της Macquarie επίσης στη Ρουμανία, συν τώρα τα 176 εκατ. ευρώ της συμφωνίας με τον όμιλο Κοπελούζου.
