Οι παρεμβάσεις για την ελάφρυνση των τιμολογίων ρεύματος θα συνεχιστούν, έως ότου γίνει διόρθωση των αδυναμιών της εσωτερικής ενεργειακής αγοράς της ΕΕ και ολοκληρωθούν οι αναγκαίες ηλεκτρικές διασυνδέσεις που θα περιορίσουν τις ακραίες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. «Ως κυβέρνηση μήνα με τον μήνα θα είμαστε πάνω από το πρόβλημα. Και εφόσον χρειάζεται, θα παρέμβουμε ξανά και τον άλλο μήνα και τον μεθεπόμενο. Πρώτο μας μέλημα είναι να διασφαλίσουμε ότι υπάρχουν τιμές προσιτές», ανέφερε μιλώντας χθες στο 7ο Συνέδριο Υποδομών και Μεταφορών (ITC 2024) η υφυπουργός Ενέργειας κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου.
Τόσο η ίδια, όσο και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ κ. Μανούσος Μανουσάκης επεσήμαναν την ανάγκη αλλαγών στο ενιαίο μοντέλο χονδρεμπορικής αγοράς που εφαρμόζεται σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ (του λεγόμενου «Target Model» - Mοντέλο Στόχος) και επιτάχυνσης των ηλεκτρικών διασυνδέσεων μεταξύ τους προκειμένου να φτάνει φθηνό ρεύμα σε όλα τα νοικοκυριά.
Κλειδί η διασυνδεσιμότητα
Η Ελλάδα επιδιώκει όσον το δυνατόν μεγαλύτερη διασυνδεσιμότητα με τα
Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, την Αφρική, με
το βάρος της υλοποίησης των έργων να πέφτει στον Διαχειριστή του
ηλεκτρικού συστήματος της χώρας, ΑΔΜΗΕ, σε συνεργασία
με τους ομολόγους του στις άλλες χώρες. Στο δεκαετές πρόγραμμά του, έως
το 2033, έχουν ενταχθεί πολλά έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων.
Μάλιστα,
όπως ανακοίνωσε ο κ. Μανουσάκης εντός του Οκτωβρίου θα ολοκληρωθεί η
συμφωνία για το δεύτερο καλώδιο που θα συνδέει τη χώρα μας με την Ιταλία
με την ιταλική Terna, προκειμένου το 2025 να ξεκινήσουν οι
διαγωνιστικές διαδικασίες για την νέα διασύνδεση των δύο χωρών.
«Σήμερα η διασύνδεση είναι στα 500 μεγαβάτ, θα προστεθούν άλλα 1.000 μεγαβάτ, άρα θα τριπλασιαστεί η δυναμικότητα. Και αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία για τη χώρα», επεσήμανε ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ, εξηγώντας ότι από τη στιγμή που ολοκληρώθηκε η διασύνδεση με τη Βουλγαρία παρατηρείται μία αύξηση των εισαγωγών και των εξαγωγών ρεύματος από και προς την Ελλάδα, που σημαίνει ότι ο ανταγωνισμός λειτουργεί καλύτερα.
Ωστόσο, το καλοκαίρι δεν αποφεύχθηκαν ακραίες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας γεγονός που αποδίδεται στην έλλειψη ηλεκτρικών διασυνδέσεων κυρίως στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ευρώπη. που σε συνδυασμό με την κρίση της Ουκρανίας. δημιούργησαν ένα ζήτημα έκρηξης του κόστους ρεύματος. Όπως υπογράμμισε η κυρία Σδούκου, η κυβέρνηση θα απαιτήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση μια δομική λύση στο πρόβλημα, αναφερόμενη και στην επιστολή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προς την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν που ζητούσε παρέμβαση στην αύξηση των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος. «Όσο και αν συζητάμε στην Ελλάδα για την χρήση κάποιων εργαλείων – π.χ. φορολόγηση, μηχανισμός παρακράτησης εσόδων κλπ. -, εάν δεν πας στην καρδιά του προβλήματος μονίμως θα υπάρχει πρόβλημα», τόνισε η υφυπουργός.
Στρεβλώσεις των αγορών
Από τον Ιανουάριο, οπότε η χώρα βγήκε από την περίοδο της ενεργειακής κρίσης, έως τον Ιούνιο υπήρχε μια ομαλότητα στις τιμές, με πτωτική τάση. Όταν τον Ιούλιο οι τιμές «ξέφυγαν» έγινε εμφανές ότι η σύζευξη των αγορών, δηλαδή το εργαλείο του target model που θέσπισε η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν εφαρμόζεται με έναν δίκαιο τρόπο και αποτελεσματικό σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημιουργώντας περιφερειακές στρεβλώσεις με ένα κράτος μέλος να έχει 15 φορές υψηλότερη τιμή από ένα άλλο, όπως υπογράμμισε η κυρία Σδούκου, επισημαίνοντας ότι η χώρα μας θα απαιτήσει από την Κομισιόν μια πιο δομική λύση και, αν χρειάζεται, αλλαγή στην αρχιτεκτονική του target model.
Η συζήτηση, όπως υπογράμμισε και ο κ. Μανουσάκης, πρέπει να διεξαχθεί σε κεντρικό ευρωπαϊκό επίπεδο. «Η πρόσφατη έκθεση Ντράγκι μας διευκολύνει να συζητήσουμε πώς θα κάνουμε διασυνοριακά έργα με πιο αποτελεσματικό τρόπο. Η θέση του ΑΔΜΗΕ αλλά και της ένωσης των Διαχειριστών της Ευρώπης ENTSO-E είναι ότι απαιτούνται οριζόντιοι και κάθετοι άξονες διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας για να έχουμε ενεργειακή ασφάλεια και για να έχουμε και χαμηλότερες τιμές. Και πρέπει το κόστος αυτών των έργων να διανεμηθεί δίκαια ανάμεσα στις χώρες αλλά και ανάμεσα στους πολίτες», σημείωσε.
Και αναφερόμενος στις είναι πάρα πολύ μεγάλες προκλήσεις αυτών των έργων, επεσήμανε ως κυριότερη την αντιμετώπισή τους υπό μια ευρωπαϊκή οπτική γωνία και όχι υπό το πρίσμα του κάθε κράτους ξεχωριστά. «Αυτή τη στιγμή οι κάθετοι και οριζόντιοι άξονες συμβαίνουν, αλλά κυρίως με συνεργασίες δύο ή τριών κρατών. Πρέπει να υπάρξει σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ένας κεντρικός σχεδιασμός», υπογράμμισε. Στο ζήτημα των μεγάλων προκλήσεων αυτών των έργων αναφέρθηκε και η κυρία Σδούκου, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι ακόμη και εκείνα που θεωρούνται δεδομένα αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες.
