Στραμμένα στο άτυπο συμβούλιο υπουργών Ενέργειας της Τετάρτης και στις κινήσεις της Κομισιον είναι τα βλέμματα της ευρωπαικής αγοράς ενέργειας και εκατομμυρίων καταναλωτών.
Με τον εφιάλτη ενός ράλι τιμών δίχως τέλος να πλανάται πάνω από καταναλωτές, εκατοντάδες εταιρείες προμήθειας, χιλιάδες βιομηχανίες και την ίδια τη πράσινη μετάβαση, οι 27 υπουργοί θα εξετάσουν μεθαύριο μια κεντρική παρέμβαση σε επίπεδο κορυφής.
Στο επίκεντρο, μια παρέμβαση για να μειωθούν οι τιμές στα χρηματιστήρια ρύπων, καρφωμένες καιρό τώρα, εν μέσω καταγγελιών για χειραγώγηση, (Καταγγελίες στην Κομισιόν για "σπέκουλα" στην αγορά ρύπων: Η έλλειψη ορίων στις θέσεις οδηγεί σε ξέφρενη κερδοσκοπία), στα 60 ευρώ ο τόνος και με τον ευρωσκεπτικισμό για τη πράσινη μετάβαση να μεγαλώνει. Το αν θα βγουν ειδήσεις από το άτυπο συμβούλιο στη Λουμπλιάνα, όπου και θα μεταβεί ο ΥΠΕΝ Κώστας Σκρέκας, άγνωστο, ωστόσο βέβαιο είναι ότι πολλοί υπουργοί θα καταθέσουν εισηγήσεις για συγκράτηση των τιμών.Το θέμα ωστόσο απασχολεί το σύνολο των ευρωπαικών θεσμών. Την περασμένη εβδομάδα, απεστάλη από την Κομισιόν στο Ευρωκοινοβούλιο, η πρόταση που είχε παρουσιαστεί τον Ιούλιο (Fit for 55) για το νέο μηχανισμό του συστήματος εμπορίας επομπών CO2. Στη συζήτηση που θα ξεκινήσει στις Βρυξέλλες, οι ευρωβουλευτές βασικών πολιτικών ομάδων θα απαιτήσουν, σύμφωνα με τις πληροφορίες του Energypress, ο νέος κανονισμός να γίνει πολύ πιο αυστηρός έναντι εκείνου που παρουσιάστηκε το καλοκαίρι. Και καθώς, οι ευρωβουλευτές γίνονται καθημερινά αποδέκτες των SOS που εκπέμπουν καταναλωτές και βιομηχανίες απ’ άκρη σε άκρη στην Ευρώπη, θα απαιτήσουν επανασχεδιασμό του κανονισμού προκειμένου να μπει φρένο στη «σπέκουλα» με τους ρύπους.
Οι χρόνοι λήψης των αποφάσεων
Δύο ευρωπαικά όργανα, Κομισιόν και Ευρωκοινοβούλιο, δουλεύουν πάνω στο πως θα σταματήσει το ράλι των τιμών, με το ρολόι όμως να μετρά αντίστροφα. Οι χρόνοι λήψης αποφάσεων δεν πρέπει να είναι οι συνήθεις ευρωπαικοί, αφού το ράλι τιμών συνεχίζεται - στα 66 ευρώ η MWh χθες τα συμβόλαια Οκτωβρίου και Νοεμβρίου για το φυσικό αέριο, στα 59,50 ευρώ / τόνος η τιμή των ρύπων- οι πιέσεις πανευρωπαικά γενικεύονται και η λαική δυσαρέσκεια εξαπλώνεται.
Προς ώρας, οι εθνικές κυβερνήσεις έχουν αφεθεί μόνες τους, να λαμβάνουν όποια μέτρα κάθε μια μπορεί ανάλογα με τις αντοχές του κρατικού προυπολογισμού.
Στην Ιταλία, η κυβέρνηση Ντράγκι, μπροστά στον κίνδυνο αυξήσεων 40% στο ρεύμα, μειώνει τους φόρους που συνδέονται με τους λογαριασμούς ηλεκτρικού. Στην Γαλλία, ο πρωθυπουργός Ζαν Καστέξ ανακοίνωσε ότι θα χορηγηθεί έξτρα ενίσχυση 100 ευρώ σε 5,8 εκατομμύρια φτωχών νοικοκυριών, δηλαδή τους δικαιούχους του ετησίου ενεργειακού κουπονιού, ύψους 150 ευρώ, το οποίο και παρέχεται για να καλύπτουν τα κόστη τους.
Και στην Ισπανία, η κυβέρνηση Σάντσεθ ανακοίνωσε προσωρινή μείωση του ειδικού φόρου ηλεκτρικού που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις και οι ιδιώτες, από το 5,11% στο 0,5% – δηλαδή στο ελάχιστο ποσοστό που επιτρέπουν οι κανόνες της ΕΕ- με παράλληλη εφαρμογή μηχανισμού που περιορίζει τα επιπλέον έσοδα των ενεργειακών εταιρειών από τις αυξημένες τιμές διεθνώς. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, αυτά τα πρόσθετα έσοδα θα μπορούσαν να φτάσουν τα 2,6 δισ. ευρώ.
Τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα στην Βρετανία. Επτά μέχρι σήμερα πάροχοι έχουν υποστεί «μπλακ άουτ», διακόπτωντας τη λειτουργία τους, με πάνω από 600.000 πελάτες να αναζητούν αλλού υπηρεσίες για ρευματοδότηση. Και η εικόνα φαίνεται να επιδεινώνεται. Σύμφωνα με τα βρετανικά μέσα, ένα βήμα πριν τη χρεοκοπία, βρίσκεται ένας από τους μεγαλύτερους παρόχους της χώρας, η Bulb, με 1,7 εκατομμύρια πελάτες και με την εταιρεία να αναζητά κεφάλαια και χρηματοδότηση, ώστε να μην βάλει λουκέτο. Στις πιθανές επιλογές, η συγχώνευση με άλλον παίκτη του χωρου.
Τι αναμένουμε στην ελληνική αγορά
Σε αυτή την άγρια κατάσταση, τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες αναμένονται εξελίξεις και στην Ελλάδα σε διάφορα μέτωπα. Σε αυτό του ΥΠΕΝ που πρέπει να ολοκληρώσει το διαδικαστικό εφαρμογής της παροχής επιδότησης (30 ευρώ η μεγαβατώρα), μέσω των προμηθευτών, απευθείας στους λογαριασμούς των καταναλωτών. Σε αυτό της ΔΕΗ που επισήμως δεν έχει ανακοινώσει πόσο θα είναι η έξτρα έκπτωση (3%-4%, σύμφωνα με τις πληροφορίες).
Σε εκείνο των ιδιωτών προμηθευτών που τελούν εν αναμονή του τι θα κάνει η δημόσια επιχείρηση, προκειμένου να καθορίσουν και αυτοί τη δική τους εκπτωτική πολιτική.
Και τέλος στο μέτωπο της ΡΑΕ, που είχε βγάλει σε διαβούλευση τις προτάσεις της για μεγαλύτερη διαφάνεια στα τιμολόγια ρεύματος και τώρα αναμένεται να προβεί σε ανακοινώσεις.
