Κινήσεις θωράκισης αλλά και σενάρια για το πως θα αντιμετωπίσουν ένα “δύσκολο χειμώνα ρευστότητας”, ενδεχόμενο διόλου απίθανο, κάνουν στην αγορά ενέργειας. Η κατάσταση μπορεί να είναι σαφώς καλύτερη απ’ότι τον περασμένο Μάρτιο, τίποτα ωστόσο δεν επιτρέπει εφησυχασμό.
Τα τετραψήφια νούμερα, τα χθεσινά καμπανάκια Κικίλια ότι «τα πάντα είναι ανοικτά», οι πληροφορίες ότι ανά πάσα στιγμή το «μοντέλο της Θεσσαλονίκης» μπορεί να ισχύσει και για την Αττική, όπου από χθες και για ένα μήνα θα είναι κλειστή η εστίαση, έχουν σημάνει εκ νέου συναγερμό στην αγορά.
Ναι μεν οι εταιρείες προμήθειας έχουν περισσότερες άμυνες και αντοχές απ’ ότι την περασμένη Άνοιξη, ωστόσο η αγορά οφείλει να προετοιμασθεί στο δυσμενές σενάριο, όπου τα περιοριστικά μέτρα θα αποδειχθούν μακράς διάρκειας. Στο σενάριο δηλαδή όπου τα μέτρα αντί να χαλαρώσουν κατά τις γιορτές των Χριστουγέννων αντίθετα μπροστά στην εξάπλωση της πανδημίας, σκληρύνουν και η κυβέρνηση αναγκαστεί να κλείσει πλειάδα παραγωγικών δραστηριοτήτων, οι οποίες σήμερα διατηρούνται ανοικτές.
Απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η ΔΕΗ θωρακίζεται όσο περισσότερο μπορεί. Δουλεύει εντατικά προκειμένου στα τέλη Νοεμβρίου- αρχές Δεκεμβρίου να έχει εισπράξει τα χρήματα των δύο πακέτων της τιτλοποίησης, συνολικού ύψους γύρω στα 500 εκατ ευρώ, ενώ στο μέτωπο της εισπραξιμότητας εντείνει το κυνήγι των στρατηγικών κακοπληρωτών.
Τα χρέη προς τρίτους
Η συγκυρία είναι εξαιρετικά κρίσιμη καθώς η επιχείρηση έχει αρχίσει να ξεδιπλώνει τον σχεδιασμό της σε όλα τα μέτωπα : Αποζημιώνει μέρος του προσωπικού της που αποχωρεί με εθελουσίες, ετοιμάζεται για τις πρώτες μεγάλες επενδύσεις στις ΑΠΕ, δρομολογεί δηλαδή κινήσεις που απαιτούν μια αδιατάρακτη ροή ρευστότητας. Την βρίσκει επίσης σε μια φάση όπου η πορεία μείωσης των οφειλών της προς τρίτους, δηλαδή στους Διαχειριστές ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ, ΔΑΠΕΕΠ καθώς και εργολάβους, καταγράφει ταχύτατη μείωση.
Εντός ενάμισι έτους, οι οφειλές της προς τρίτους έχουν μειωθεί από τα 900 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο του 2019, σε περίπου 650 εκατ ευρώ στα τέλη του φετινού Ιουνίου. Και από τότε μέχρι σήμερα, έχουν πέσει περαιτέρω στα 580 εκατ ευρώ. Κατεβαίνουν δηλαδή με ένα μέσο ρυθμό 20-21 εκατομμυρίων ευρώ το μήνα. Στόχος της επιχείρησης είναι στα τέλη του χρόνου να έχει ρίξει το ποσό στα 550 εκατ ευρώ. Είναι όμως προφανές ότι αν πυκνώσουν κι άλλο τα σύννεφα, εκ των πραγμάτων ο μηνιαίος ρυθμός πληρωμών της επιχείρησης θα αρχίσει να… κατεβάζει ρυθμούς.
Η εκκαθάριση στο Χρηματιστήριο
Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη. Πλέον, με την έναρξη εφαρμογής του target model στενεύουν τα περιθώρια για πιθανή καθυστέρηση στην καταβολή των ποσών που αντιστοιχούν στην αγορά ενέργειας. Καθώς η εκκαθάριση γίνεται πλέον σε ημερήσια βάση, καμία εταιρεία δεν έχει περιθώρια για καθυστερήσεις. Δεν υπάρχει η ευχέρεια από κανένα συμμετέχοντα στην αγορά να κάνει χειρισμούς διαχείρισης των υποχρεώσεών του, γεγονός που παλαιότερα ήταν πιο εφικτό.
Η ανησυχία, τα σενάρια, οι σκέψεις και οι υπολογισμοί, αφορούν κάθε ενεργειακή εταιρεία, μικρή, μεσαία και μεγάλη. Ολοι επεξεργάζονται πλάνα, τα οποία προς ώρας δεν χρήζουν ενεργοποίησης, καθώς η κυβέρνηση κάνει ό,τι μπορεί για να αποτρέψει μια νέα κρίση ρευστότητας στην αγορά.
Δρομολογεί την διοχέτευση μέσα στο προσεχές διάστημα ενός πακτωλού κονδυλίων. Έως το τέλος του χρόνου, θα έχει ρίξει «ζεστό χρήμα» στην αγορά κοντά στα 3 δισ. ευρώ, χωρίς να αποκλείεται το ενδεχόμενο το ποσό αυτό να μεγαλώσει κι άλλο, εφόσον χρειαστεί. Ένας νέος γύρος επιστρεπτέας προκαταβολής. Δάνεια που θα «κουρεύονται» από την πρώτη στιγμή κατά 50%, δύο επιπλέον επιδόματα ανεργίας στους ανέργους, αποζημιώσεις 534 ευρώ σε όσους εργαζόμενους μπουν σε καθεστώς αναστολής και επιδοτήσεις για στεγαστικά δάνεια έως και το 90% της δόσης, συνθέτουν το «πακέτο» τόνωσης της ρευστότητας που θα πέσει στην αγορά πριν τις γιορτές των Χριστουγέννων.
Το ερώτημα ωστόσο είναι τι θα γίνει μετά. Οταν δηλαδή αναπόφευκτα μέσα στο 2021 τα νέα μέτρα στήριξης - ακριβώς επειδή οι δημοσιονομικές αντοχές της χώρας έχουν όρια- θα χαλαρώσουν. Η απάντηση στο ερώτημα πόσες θα απολύσεις θα γίνουν τότε στην αγορά, καθώς επίσης πόσες από τις χιλιάδες επιχειρήσεις που θα πάρουν εντολή να ανοίξουν, θα τα καταφέρουν να μείνουν ανοικτές και με τι τζίρους, συνδέεται άμεσα με την εισπραξιμότητα στην αγορά ενέργειας και φυσικά με την ΔΕΗ.