Στα email των κοινοτικών της DG Comp βρίσκεται, σύμφωνα με τις πληροφορίες, η νέα μελέτη που συνέταξε ο ΑΔΜΗΕ για την σημασία των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ ως προς την επάρκεια του συστήματος της χώρας.
Σε αυτήν γίνεται σαφές ότι οι μονάδες είναι απαραίτητες, προκειμένου να μην υπάρξουν επιπτώσεις στο σύστημα έως ότου αντικατασταθεί το δυναμικό τους από τις νέες που πρόκειται σταδιακά να μπουν σε λειτουργία, δηλαδή αυτή της Mytilineos στα τέλη του 2021 και εκείνη της Πτολεμαΐδας 5, εντός του 2022.
Είχε προηγηθεί όπως είχε γράψει το Energypress, αίτημα της ΔΕΗ στον ΑΔΜΗΕ να της απαντήσει εγγράφως κατά πόσο οι μονάδες της είναι απαραίτητες για την επάρκεια του συστήματος. Στην ίδια επιστολή τον ενημέρωνε ότι διαφορετικά, αν δηλαδή της απαντούσε ότι δεν τις χρειάζεται, τότε η ίδια είναι διατεθειμένη να τις κλείσει εντός του 2021, καθώς ζημιώνεται καθημερινά από την λειτουργία τους.
Δραματικό το σενάριο πρόωρης απόσυρσης
Ο ΑΔΜΗΕ αναφέρει ρητά στη νέα μελέτη του που εστάλη ήδη στις Βρυξέλλες, ότι η απολιγνιτοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής πρέπει να συμβαδίζει χρονικά με την ένταξη νέας ισχύος. Αν δεν συγχρονιστεί το σβήσιμο των λιγνιτικών μονάδων με την εμπορική λειτουργία νέων μονάδων τότε η επάρκεια του συστήματος θα είναι πλήρως εξαρτώμενη από τις διαμορφούμενες κλιματολογικές και υδρολογικές συνθήκες και τις εισαγωγές ρεύματος από τις γειτονικές χώρες.
Εξετάζοντας το σενάριο πρόσωρης απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων, άμεσα, έως το τέλος του 2021, η μελέτη του ΑΔΜΗΕ σημειώνει ότι η επιδείνωση στην επάρκεια του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής θα είναι δραματική, κυρίως τη διετία 2021-2022, καθώς μόλις στα μέσα του 2022, αναμένεται να μπουν στο σύστημα μια νέα μονάδα φυσικού αερίου και η ηλεκτρική διασύνδεση με τη Βουλγαρία.
Μοχλός πίεσης
Στόχος της κίνησης της ΔΕΗ δεν ήταν προφανώς να κλείσει τις λιγνιτικές της μονάδες νωρίτερα του 2023, επισπεύδοντας το πλάνο απολιγνιτοποίησης. Σκοπός της ήταν να χρησιμοποιήσει την «σφραγίδα» του διαχειριστή ως ένα μοχλό πίεσης απέναντι στις Βρυξέλλες, προκειμένου να ικανοποιήσουν το αίτημα αποζημίωσης που τους έχει υποβάλει. Η επίσημη μελέτη επάρκειας του διαχειριστή μιας χώρας- μέλους που πιστοποιεί την αναγκαιότητα διατήρησης συγκεκριμένων μονάδων σε λειτουργία, εκτιμάται ότι ενισχύει την ελληνική θέση να ενταχθούν αυτές σε ένα μηχανισμό στρατηγικής εφεδρείας (strategic reserve mechanism) για όσο καιρό θα συνεχίζουν να λειτουργούν, προκαλώντας ζημιά στην ΔΕΗ. Το κατά πόσο αυτό το σκεπτικό θα επαληθευτεί και οι κοινοτικές υπηρεσίες θα πάψουν να καθυστερούν την εξέταση του ελληνικού φακέλου, μένει να φανεί στην πράξη.
Το θέμα και συγκεκριμένα η αποζημίωση για την παύση λειτουργίας τεσσάρων λιγνιτικών ορυχείων και αντίστοιχων μονάδων της ΔΕΗ, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η ανακοίνωση του υπουργείου, είχε τεθεί την περασμένη εβδομάδα από τον ΥΠΕΝ Κώστα Σκρέκα προς την επίτροπο Ανταγωνισμού Μαργκρίτ Βεστάγκερ. Εκείνη είχε δηλώσει ότι η Επιτροπή αξιολογεί θετικά την πρωτοβουλία για τη διακοπή λειτουργίας των τεσσάρων ορυχείων και μονάδων της ΔΕΗ και εξετάζει τη νομική βάση για την εφαρμογή του μέτρου.
Σημειωτέον ότι το πλάνο της επιχείρησης προβλέπει σταδιακή απόσυρση το 2021 για τις μονάδες Καρδιά 3-4, το 2022 για τις Μεγαλόπολη 3 και Αγ. Δημήτριο 1-4 και το 2023 για την Μεγαλόπολη 4, την Μελίτη 1 και τον Αγ. Δημήτριο 5. Δηλαδή συνολικά δέκα μονάδων.
Σχετικά με το μέτρο της στρατηγικής εφεδρείας, η ηγεσία του ΥΠΕΝ, ανέφερε στην προ εβδομάδας ανακοίνωση ότι η κυβέρνηση θα συμμορφωθεί πλήρως με το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο, τους κανόνες ανταγωνισμού, τον ευρωπαϊκό κανονισμό ηλεκτρικής ενέργειας και τις αρχές της διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης.
Η έγκριση
Ως γνωστόν, οι μονάδες που λειτουργούν ως strategic reserve δεν έχουν δικαίωμα συμμετοχής στην αγορά αλλά χρησιμοποιούνται ως προστατευτικό δίχτυ σε περιπτώσεις όπου υπάρχει πρόβλημα στην ασφάλεια εφοδιασμού του συστήματος.
Σε κάθε περίπτωση, η αποστολή της μελέτης επάρκειας του ΑΔΜΗΕ στις Βρυξέλλες, ενισχύει το ελληνικό case, ωστόσο δεν σημαίνει και ότι η επίλυσή του έρχεται πιο κοντά. Κρίνοντας από τους αργούς ρυθμούς της κοινοτικής γραφειοκρατίας, απάντηση δεν θα πρέπει να αναμένεται πριν τα τέλη του μήνα, πολλώ δε μάλλον όταν τελευταίως έχει ανοίξει συζήτηση κατά πόσο έπρεπε ή όχι να ενταχθούν στην στρατηγική εφεδρεία οι γερμανικές μονάδες.
Εφόσον οι κοινοτικοί εγκρίνουν το ελληνικό αίτημα, το επόμενο βήμα είναι να αποσαφηνιστεί ποια μορφή θα έχει ο μηχανισμός του strategic reserve. Σύμφωνα με μια ερμηνεία, σε αυτόν θα μπορούσε να συμμετάσχει και η βιομηχανία, αποδεχόμενη μείωση της κατανάλωσης, (όπως συνέβαινε με τη διακοψιμότητα).
