Η επιλογή από το ΥΠΕΝ του κατάλληλου «χρονικού παράθυρου» για να οδεύσει στη Βουλή η νομοθετική ρύθμιση για τον μηχανισμό πρόσβασης τρίτων σε λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή, είναι σύμφωνα με πληροφορίες η μόνη εκκρεμότητα που απομένει ώστε να τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία της ελληνικής πλευράς με τις Βρυξέλλες, που όπως έγραψε το energypress, πρόκειται να τεθεί άμεσα σε εφαρμογή, για τη «θεραπεία» του μονοπωλίου της ΔΕΗ στον λιγνίτη.
Η νομοθετική ρύθμιση είναι καθ΄ όλα έτοιμη, με στόχο ο μηχανισμός να θεσπισθεί έγκαιρα, ώστε τα πρώτα «πακέτα» λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής να παραδοθούν στους δικαιούχους μέσα στο 4ο τρίμηνο του 2021. Κάτι που σημαίνει πως έως το τέλος Σεπτεμβρίου θα πρέπει να έχουν συναφθεί τα σχετικά προθεσμιακά συμβόλαια, τα οποία νωρίτερα θα έχει διαθέσει η ΔΕΗ μέσω του χρηματιστηρίου.
Όσον αφορά την αγορά διάθεσης των συμβολαίων, σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, η ρύθμιση θα περιλαμβάνει δύο εκδοχές, δηλαδή τόσο η εγχώρια Προθεσμιακή αγορά του ΕΧΕ, όσο και το Eυρωπαϊκό Xρηματιστήριο Eνέργειας (ΕΕΧ). Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η επιλογή θα είναι στη διακριτική ευχέρεια της ΔΕΗ.
Ωστόσο, μία σημαντική διαφορά των δύο εναλλακτικών είναι πως στην περίπτωση που επιλεγεί το ΕΕΧ, τα προθεσμιακά συμβόλαια θα είναι υποχρεωτικά χωρίς φυσική παράδοση, δηλαδή καθαρά χρηματοοικονομικά προϊόντα. Αντίθετα, η εγχώρια Προθεσμιακή Αγορά έχει το πλεονέκτημα ότι αφήνει «ανοικτή» την option για συμβόλαια με φυσική παράδοση, δίνοντας επομένως μεγαλύτερη ευελιξία στη ΔΕΗ για τη διαχείριση του θερμοηλεκτρικού της χαρτοφυλακίου. Παράλληλα, η δεύτερη εκδοχή θα δώσει τη δυνατότητα να «ξεπαγώσει» η εγχώρια Προθεσμιακή αγορά.
Υπενθυμίζεται ότι τα «πακέτα» λιγνιτικής παραγωγής θα έχουν τρίμηνη διάρκεια. Δικαίωμα αγοράς τους δεν θα έχουν μόνον όλοι κάτοχοι άδειας προμήθειας, όπως προβλεπόταν στην αρχική συμφωνία του περασμένου Ιανουαρίου, αλλά και οι trader.
Όσον αφορά την τιμή διάθεσης των προθεσμιακών συμβολαίων, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, αυτή θα συναρτάται με τις τρέχουσες τιμές της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, στις οποίες θα γίνεται ένα discount από τη ΔΕΗ. Αν δεν υπάρξει ενδιαφέρον αγοράς με την αρχική τιμή, τότε η επιχείρηση θα μπορεί να μειώνει προοδευτικά την τιμή πώλησης.
Όπως έγραψε το energypress, κατά την «πρεμιέρα» του μέτρου το τελευταίο τρίμηνο του 2021, πρόκειται να παραχωρηθεί το 50% της λιγνιτικής παραγωγής του τέταρτου τριμήνου του 2020. Αντίστοιχα, κάθε τρίμηνο του 2022 και του 2023, θα διατεθούν ποσότητες ίσες με το 40% της παραγωγής των αντίστοιχων τριών μηνών του 2021 και 2022, αντίστοιχα.
Σκοπός είναι έως τη διάρκεια ισχύος του μηχανισμού, θα διατεθεί το σύνολο των παραπάνω ποσοτήτων. Επομένως, τα «πακέτα» που τυχόν δεν θα διατεθούν κάποιο τρίμηνο, θα «μεταφέρονται» προς πώληση τους επόμενους τρεις μήνες.
Η συμμετοχή των trader θεωρείται μία επιπλέον ασφαλιστική δικλείδα, προς την κατεύθυνση διάθεσης του συνόλου των συμβολαίων. Κι αυτό γιατί οι εταιρείες εμπορίας θα μπορούν να διαθέσουν τη λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή σε άλλες αγορές, στις οποίες τη δεδομένη συγκυρία οι χονδρεμπορικές τιμές θα κινούνται υψηλότερα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά το διάστημα που προηγήθηκε της συμφωνίας, η Κομισιόν άσκησε ασφυκτικές πιέσεις για την όσο το δυνατόν πιο άμεση οριστικοποίηση του μηχανισμού και έναρξη της εφαρμογής του. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, την περίοδο των μεγάλων πυρκαγιών στην Αττική και την Εύβοια, συνέχιζε να ζητά φορτικά τις απαντήσεις του υπουργείου για τις παραμέτρους που βρίσκονταν τότε σε εκκρεμότητα, ώστε να «κλειδώσει» το remedy.