Γιώργος Στάσσης : Θέλουμε ως χώρα μέχρι το 2028 να έχουμε τελειώσει με το λιγνίτη

 

 

Πρέπει να τελειώνουμε με τον λιγνίτη

– Η ενεργειακή κρίση και τα όσα μεσολάβησαν με τις πυρκαγιές το καλοκαίρι τι μας διδάσκουν σε σχέση με το ενεργειακό μείγμα της χώρας; Με δεδομένο ότι και ο κλιματικός νόμος κάνει σαφή αναφορά για χρήση ορυκτών καυσίμων έως το 2028 και επανεξέταση το 2023, θεωρείτε πιθανή μια αναθεώρηση του υφιστάμενου σχεδιασμού της απολιγνιτοποίησης;

Η κλιματική αλλαγή είναι μια πραγματικότητα και βιώνουμε ήδη σημαντικές αλλαγές και επιπτώσεις στην καθημερινότητά μας. Έχουμε λοιπόν ευθύνη να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά μας. Μια εφήμερη ενεργειακή κρίση δεν μπορεί να μας αποπροσανατολίσει από τον στόχο μας για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και την ενεργειακή μετάβαση.

Θέλουμε συνεπώς ως χώρα μέχρι το 2028 να έχουμε τελειώσει με τον λιγνίτη, ο οποίος είναι επιβλαβής για το περιβάλλον αλλά και οικονομικά ασύμφορος. Αν δούμε σε ποια επίπεδα βρίσκονται σήμερα τα δικαιώματα των ρύπων που έχουν ξεπεράσει τα 90 ευρώ ο τόνος, καταλαβαίνουμε σε τι ασφυκτικό περιβάλλον ζούμε. Ακόμη και φέτος που οι συνθήκες είναι πιο ευνοϊκές για τον λιγνίτη έναντι του φυσικού αερίου, οι μονάδες παράγουν για τη ΔΕΗ ζημιές.

Ολες οι εν λειτουργία λιγνιτικές μονάδες επομένως θα κλείσουν ως το 2023, ενώ η Πτολεμαΐδα 5 θα μετασχηματιστεί μέχρι το 2025. Οριστικές αποφάσεις για την Πτολεμαΐδα θα ληφθούν το επόμενο εξάμηνο. Τα ορυκτά καύσιμα θα χρησιμοποιηθούν μεταβατικά και πρέπει μέσα στην επόμενη 10ετία να εξετάσουμε όλες τις εναλλακτικές λύσεις, όπως υδρογόνο, μπαταρίες κ.ά.

Εμφανή σημάδια αποκλιμάκωσης της ενεργειακής κρίσης, παρά τον δύσκολο χειμώνα που μεσολαβεί, βλέπει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης. Αναλύοντας τις παραμέτρους που συντηρούν την έκρηξη τιμών, ο επικεφαλής της επιχείρησης επισημαίνει ότι «θα περάσουμε έναν δύσκολο χειμώνα», ωστόσο τονίζει ότι υπάρχουν σαφείς ενδείξεις αποσυμπίεσης των τιμών, που θα

γίνουν ακόμη πιο ορατές το β’ τρίμηνο του 2022.

Ο κ. Στάσσης στη συνέντευξή του στο «business stories» επισημαίνει ότι ήδη τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου (futures) που κλείνονται για το 2023 κυμαίνονται στα επίπεδα των 38,6 ευρώ η μεγαβατώρα, όταν τις προηγούμενες εβδομάδες ξεπέρασαν τα 100 ευρώ.

Αυτό, όπως τονίζει, δείχνει ότι η κρίση δεν είναι μόνιμη. Η ΔΕΗ, όπως λέει, αντιμετωπίζει τις δυσχέρειες που φέρνει το κύμα ανατιμήσεων, με σημαντικές εκπτώσεις στα τιμολόγια που θα ανακουφίσουν τους καταναλωτές, οι οποίοι θα δουν πολύ μικρές αυξήσεις. Αυτό θα έχει κόστος για τη ΔΕΗ, το οποίο όμως θα είναι παροδικό και ελεγχόμενο χάρη στη στρατηγική αντιστάθμισης κινδύνου (hedging).

Απαντώντας στις επικρίσεις της αγοράς για επιθετική πολιτική τιμών που οδηγεί μεσούσης της ενεργειακής καταιγίδας τους πελάτες στη ΔΕΗ, ο κ. Στάσσης πετάει το γάντι στους προμηθευτές ενέργειας. «Οι ανταγωνιστές μας είναι θύματα των προσδοκιών που καλλιέργησαν στον κόσμο για μειώσεις τιμολογίων 50% που δεν μπορούν να τηρήσουν, τις οποίες μάλιστα συνεχίζουν να διαφημίζουν ακόμη και σήμερα».

Οπως λέει, η ΔΕΗ κερδίζει νέους πελάτες αλλά και χάνει, εκτιμώντας ότι το μερίδιό της θα πέσει κοντά στο 50% έως το 2024. Αναφορικά με τη ρευστότητα και την ελευθερία κινήσεων που αποκτά για νέες επενδύσεις μετά και την πρόσφατη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, ο μάνατζερ της ΔΕΗ δηλώνει ότι το 2022 θα είναι μια χρονιά εκκίνησης της αναπτυξιακής προοπτικής της εταιρείας.

Εκτός από τα έργα ΑΠΕ στην Ελλάδα αλλά και στα Βαλκάνια, η ΔΕΗ ετοιμάζει επέκταση και στον τομέα του retail πουλώντας και η ίδια ρεύμα σε οικιακούς και βιομηχανικούς καταναλωτές σε χώρες όπως η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Στις τηλεπικοινωνίες, ο κ. Στάσσης αναφέρει ότι η ΔΕΗ είναι έτοιμη για την ανάπτυξη δικτύου οπτικών ινών στο οποίο θα επενδύσει 680 εκατ. τα επόμενα χρόνια. Η επέκταση της εταιρείας στα telecoms θα ξεκινήσει στις αρχές του χρόνου με ένα πιλοτικό σχέδιο οπτικής ίνας στο Περιστέρι.

– Κάνοντας έναν απολογισμό ύστερα από 2,5 χρόνια στο τιμόνι της ΔΕΗ, τι πιστεύετε ότι έχει κατακτήσει η εταιρεία και ποιες είναι οι μεγάλες προτεραιότητες από δω και πέρα; Τι σημαίνει για την επιχείρηση η συμμετοχή ισχυρών θεσμικών επενδυτών, όπως η CVC, στο μετοχικό της κεφάλαιο;

Είναι αναγνώριση της τεράστιας προόδου που έχει κάνει η εταιρεία, αλλά κυρίως των μελλοντικών προοπτικών της. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα σε δυόμισι χρόνια έχουμε κάνει τρεις ομολογιακές εκδόσεις που προσέλκυσαν τεράστιο ενδιαφέρον από τις διεθνείς αγορές, έχουμε προχωρήσει με επιτυχία στην πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ με τίμημα-ρεκόρ και πάνω απ’ όλα προχωρήσαμε σε μια πολύ πετυχημένη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, η οποία προσέλκυσε διεθνείς μακροπρόθεσμους επενδυτές.

Ολα αυτά πιστοποιούν ότι η σημερινή κατάσταση της ΔΕΗ δεν έχει σχέση με εκείνη προ δύο ετών. Εχουμε πολλά ακόμα να κάνουμε, αλλά σήμερα η εταιρεία είναι πιο υγιής, πατάει γερά στα πόδια της, παρέχει υψηλότερου επιπέδου υπηρεσίες στους πελάτες της και έχει ένα σχέδιο για την επόμενη μέρα το οποίο κερδίζει την εμπιστοσύνη της αγοράς και των επενδυτών στον χώρο της ενέργειας. Και θέλω να προσθέσω ότι η εμπιστοσύνη αυτή αντανακλά όχι μόνο στη ΔΕΗ, αλλά και συνολικά στις προοπτικές της χώρας.

– Παρακολουθώντας την κλιμάκωση της ενεργειακής κρίσης που δημιουργεί νέα δεδομένα συνολικά στην αγορά, σε καταναλωτές αλλά και επιχειρήσεις, πώς βλέπετε την εξέλιξη της καμπύλης των τιμών; Θεωρείτε ότι η κρίση αυτή θα έχει περιορισμένη διάρκεια ή θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε σε αυτό το πρωτόγνωρο ενεργειακό περιβάλλον των μεγάλων διακυμάνσεων;

Αυτή η ενεργειακή κρίση είναι αποτέλεσμα μιας πολυπαραγοντικής εξίσωσης που συνδέεται με την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, τις άδειες αποθήκες φυσικού αερίου στην Ε.Ε., την έλλειψη LNG στις ΗΠΑ λόγω της διακοπής εξόρυξης φυσικού αερίου (fracking), αλλά και τη στάση της Ρωσίας που έχει κλείσει τις στρόφιγγες αερίου προς την Ε.Ε. Αν κατανοήσουμε τους λόγους που δημιουργήθηκε αυτή η κρίση, θα καταλάβουμε ότι δεν είναι κάτι μόνιμο. Ηδη παρατηρείται μια μικρή αποκλιμάκωση των τιμών, η οποία έχει ξεκινήσει και από το δεύτερο τρίμηνο του 2022 αναμένεται ακόμα μεγαλύτερη πτώση. Για παράδειγμα, τα συμβόλαια που κλείνονται για το 2023 στο φυσικό αέριο κυμαίνονται στα 38,6 ευρώ. Δεν το βρίσκεις στα 16 ευρώ που ήταν πριν από ένα χρόνο, αλλά ούτε και στα 115 ευρώ που ήταν πριν λίγες εβδομάδες. Αρα η αγορά προεξοφλεί ότι οι δυσκολίες θα αρχίσουν να εξομαλύνονται. Φέτος, όμως, θα έχουμε έναν δύσκολο χειμώνα. Το παρήγορο είναι ότι έχουμε 100% ενδείξεις ότι θα είμαστε σε πολύ καλύτερη κατάσταση τον επόμενο χειμώνα, καθώς πιστεύουμε ότι μετά την άνοιξη οι τιμές θα αρχίσουν να ισορροπούν.

Αυτό πάντως που πρέπει να διδαχθούμε από αυτή την κρίση είναι η σημασία τού να απεξαρτηθούμε από τις διακυμάνσεις στις τιμές των ορυκτών καυσίμων. Γι’ αυτό και επιμένω ότι θα πρέπει να προσανατολιστούμε στην παραγωγή ενέργειας μέσω ΑΠΕ, ώστε να είμαστε λιγότερο ευάλωτοι στις όποιες διεθνείς πιέσεις.

– Το τελευταίο διάστημα η ΔΕΗ βρίσκεται στο επίκεντρο της κριτικής σε σχέση με τις χρεώσεις των σταθερών τιμολογίων. Κάποιοι ανταγωνιστές σας δεν διστάζουν να μιλήσουν για πώληση ακόμη και κάτω του κόστους, ζητώντας παρέμβαση των Αρχών. Πώς καταφέρνει η επιχείρηση να είναι τόσο ανταγωνιστική, όταν οι τιμές στη χονδρεμπορική κυμαίνονται πάνω από 220 ευρώ η μεγαβατώρα, και να διατηρεί αμετάβλητο τον στόχο για κερδοφορία για το 2021;

Αν πουλούσαμε κάτω του κόστους, δεν θα είχαμε επαναλαμβανόμενα λειτουργικά κέρδη 626,5 εκατ. για το πρώτο 9μηνο του 2021. Τα αποτελέσματά μας είναι απόδειξη της οικονομικής εξυγίανσης και ισχυροποίησης της επιχείρησης. Αυτό μας έδωσε τη δυνατότητα να στηρίξουμε τους πελάτες μας μέσω της αντιστάθμισης κινδύνου (hedging), χωρίς φυσικά να θέσουμε σε κίνδυνο τη σταθερότητα της επιχείρησης. Ηταν για εμάς σημαντικό να στηρίξουμε τους καταναλωτές σ’ αυτή τη δύσκολη συγκυρία και το γεγονός ότι έχουμε καταφέρει να εξυγιάνουμε τα οικονομικά μεγέθη της ΔΕΗ μάς το επέτρεψε.

– Ο ανταγωνισμός θεωρεί ότι η προσπάθεια της ΔΕΗ να γίνει μια σύγχρονη επιχείρηση που θα είναι ανταγωνιστική και θα έχει ένα καλό πελατολόγιο, υπονομεύει τη δική τους ανάπτυξη στην αγορά και επιμένουν ότι πρέπει να υποχωρήσει το μερίδιό σας κάτω από το 40%, αντί να προσπαθείτε να κερδίζετε νέους πελάτες.

Η βασική μας προτεραιότητα ήταν να αναβαθμίσουμε τις παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους πελάτες μας. Δημιουργήσαμε ειδικά εκπτωτικά πακέτα, διευρύναμε το ωράριο εξυπηρέτησης των καταστημάτων μας, ανακαινίζουμε τα καταστήματά μας, διευρύνουμε τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, καθώς και την εξυπηρέτηση μέσω τηλεφωνικού κέντρου. Ολα αυτά έχουν βελτιώσει την εικόνα της επιχείρησης και έχουν ενισχύσει τη σχέση εμπιστοσύνης με τους πελάτες μας.
Ως προς τα γενικότερα που θέσατε, η αγορά ενέργειας έχει απελευθερωθεί πλήρως και έχει τη δική της δυναμική. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο το μερίδιο της ΔΕΗ εκτιμούμε ότι σταδιακά τα επόμενα χρόνια θα διαμορφωθεί κοντά στο 50%. Σε ό,τι αφορά τις τιμές, που είναι το μείζον θέμα της περιόδου που διανύουμε, χάρη στην πολιτική που ακολουθούμε από τις αρχές Αυγούστου οι δικοί μας πελάτες θα δουν πολύ μικρές αυξήσεις.

Το πρόβλημα των ανταγωνιστών μας είναι ότι είναι θύματα των προσδοκιών που καλλιέργησαν στον κόσμο, δίνοντας υποσχέσεις για μειώσεις 50% σε σχέση με τη ΔΕΗ. Υποσχέσεις που διαφημίζουν ακόμη και σήμερα εν μέσω κρίσης τιμών που οι λογαριασμοί των πελατών τους φτάνουν διπλάσιοι και οι οποίες δόθηκαν με δεδομένο ότι κάποιες πολιτικές που ζημίωναν επί χρόνια τη ΔΕΗ προς όφελος των ανταγωνιστών της, όπως για παράδειγμα οι ΝΟΜΕ, θα συνεχίζονταν – το οποίο δεν συνέβη. Οταν λοιπόν καλλιεργείς προσδοκίες που δεν μπορείς να εκπληρώσεις, είναι λογικό να έχεις αντιδράσεις. Η ΔΕΗ τις υποσχέσεις της τις τηρεί και ό,τι μπορεί να κάνει για τους πελάτες της, το κάνει. Και αυτό το αποδείξαμε και τώρα με την ενεργειακή κρίση που βιώνουμε.

Πρέπει να τελειώνουμε με τον λιγνίτη

– Η ενεργειακή κρίση και τα όσα μεσολάβησαν με τις πυρκαγιές το καλοκαίρι τι μας διδάσκουν σε σχέση με το ενεργειακό μείγμα της χώρας; Με δεδομένο ότι και ο κλιματικός νόμος κάνει σαφή αναφορά για χρήση ορυκτών καυσίμων έως το 2028 και επανεξέταση το 2023, θεωρείτε πιθανή μια αναθεώρηση του υφιστάμενου σχεδιασμού της απολιγνιτοποίησης;

Η κλιματική αλλαγή είναι μια πραγματικότητα και βιώνουμε ήδη σημαντικές αλλαγές και επιπτώσεις στην καθημερινότητά μας. Έχουμε λοιπόν ευθύνη να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά μας. Μια εφήμερη ενεργειακή κρίση δεν μπορεί να μας αποπροσανατολίσει από τον στόχο μας για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και την ενεργειακή μετάβαση. Θέλουμε συνεπώς ως χώρα μέχρι το 2028 να έχουμε τελειώσει με τον λιγνίτη, ο οποίος είναι επιβλαβής για το περιβάλλον αλλά και οικονομικά ασύμφορος. Αν δούμε σε ποια επίπεδα βρίσκονται σήμερα τα δικαιώματα των ρύπων που έχουν ξεπεράσει τα 90 ευρώ ο τόνος, καταλαβαίνουμε σε τι ασφυκτικό περιβάλλον ζούμε. Ακόμη και φέτος που οι συνθήκες είναι πιο ευνοϊκές για τον λιγνίτη έναντι του φυσικού αερίου, οι μονάδες παράγουν για τη ΔΕΗ ζημιές.

Ολες οι εν λειτουργία λιγνιτικές μονάδες επομένως θα κλείσουν ως το 2023, ενώ η Πτολεμαΐδα 5 θα μετασχηματιστεί μέχρι το 2025. Οριστικές αποφάσεις για την Πτολεμαΐδα θα ληφθούν το επόμενο εξάμηνο. Τα ορυκτά καύσιμα θα χρησιμοποιηθούν μεταβατικά και πρέπει μέσα στην επόμενη 10ετία να εξετάσουμε όλες τις εναλλακτικές λύσεις, όπως υδρογόνο, μπαταρίες κ.ά.

– Η ΔΕΗ από την πρώτη στιγμή της κρίσης συντάχθηκε με την κυβέρνηση για να στηρίξει τα ελληνικά νοικοκυριά. Τι επίπτωση θα έχει αυτή η πολιτική στα αποτελέσματα της εταιρείας;

Το όποιο κόστος είναι παροδικό, η σχέση εμπιστοσύνης όμως που χτίζουμε με τους πελάτες μας είναι μόνιμη. Εκτιμούμε ότι η κρίση δεν θα έχει μεγάλη διάρκεια, οι συνέπειές της όμως θα μπορούσαν να είναι καταστροφικές για χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Προτιμήσαμε συνεπώς να απορροφήσουμε ένα μέρος του κόστους, για να στηρίξουμε τους πελάτες μας. Και μάλιστα το πετύχαμε διατηρώντας υψηλά επαναλαμβανόμενα λειτουργικά κέρδη και τη φετινή δύσκολη χρονιά.

– Ολοκληρώνοντας την αύξηση κεφαλαίου, μιλήσατε για το άνοιγμα ενός νέου κύκλου ανάπτυξης με έμφαση στην εξωστρέφεια και με νέες επενδύσεις που θα βάλουν την εταιρεία στο κάδρο των μεγάλων utilities της ΝΑ Ευρώπης. Εκτός από τα έργα πράσινης ανάπτυξης, στις βλέψεις της ΔΕΗ υπάρχουν σχέδια και σε άλλους τομείς όπως για παράδειγμα τα δίκτυα ή το retail;

Στην Ελλάδα θα επικεντρωθούμε πολύ στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ταυτόχρονα, ξεκινάμε ένα νέο κύκλο ανάπτυξης και επενδύσεων στο εξωτερικό, με έμφαση στα Βαλκάνια και ειδικά σε Ρουμανία και Βουλγαρία. Μια αγορά στην οποία ήδη βρισκόμαστε έμμεσα, καθώς εισάγουμε ενέργεια σε ποσοστό 15% έως 20% και μας ενδιαφέρει να αποκτήσουμε και φυσική παρουσία.

Η ΔΕΗ είναι μια πλήρως καθετοποιημένη επιχείρηση και αυτό είναι το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα. Δραστηριοποιούμαστε στην παραγωγή, στη διανομή και στην εμπορία. Επομένως, όλοι αυτοί οι τομείς μάς ενδιαφέρουν και η ΔΕΗ θα δείξει αυτό το ενδιαφέρον της μέσα στην επόμενη χρονιά και θα αναζητήσει τις κατάλληλες επενδυτικές ευκαιρίες.

– ΔΕΔΔΗΕ και οπτικές ίνες. Αλλάζει κάτι στον σχεδιασμό της επένδυσης των 700 εκατ. ευρώ μετά την πώληση του 49% του Διαχειριστή;

Δεν αλλάζει τίποτα στον σχεδιασμό. Αντιθέτως, με τα χρήματα που έχουν εισρεύσει στην εταιρεία λόγω της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, οι επενδύσεις θα προχωρήσουν ακόμη πιο γρήγορα.

Από την καινούρια χρονιά θα υλοποιηθεί και το πιλοτικό πρόγραμμα που έχουμε σχεδιάσει, το οποίο θα αρχίσει από το Περιστέρι και είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε το σύνολο της επένδυσης που θα φτάσει τα 680 εκατ. ευρώ.

Η ΔΕΗ θα κατασκευάσει ένα δίκτυο οπτικών ινών που κάθε πάροχος τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών θα μπορεί να χρησιμοποιεί.

Εχουμε ξεκινήσει από καιρό τις συζητήσεις και με τις τράπεζες και έχουμε πάρει ήδη credit approval.

-Βρισκόμαστε στην αρχή του χειμώνα με το βλέμμα στραμμένο στον σχεδιασμό για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας που η ΔΕΗ είναι ο βασικός πυλώνας. Πόσο έτοιμη είναι η επιχείρηση να αντιμετωπίσει τις μεγάλες προκλήσεις της επόμενης περιόδου;

Η ΔΕΗ είναι καθόλα έτοιμη και το σχέδιο που ακολουθούμε έχει ελεγχθεί και εγκριθεί από όλους τους φορείς. Υπάρχει επάρκεια σε αποθέματα λιγνίτη ενώ ακόμη θετικό στοιχείο είναι ότι η μονάδα Αγ. Δημήτριος 5 πρόκειται να επιστρέψει στο σύστημα στα τέλη του έτους μετά από ένα διάστημα που βρισκόταν εκτός λειτουργίας για εργασίες αποθείωσης. Στα υδροηλεκτρικά, οι βροχές δείχνουν να έχουν ανεβάσει την αποθεματοποίοηση σε ικανοποιητικό επίπεδο. Οι μονάδες λιγνίτη που σήμερα κλείνουν, είχε ήδη προγραμματιστεί να κλείσουν για περιβαλλοντικούς λόγους. Οι μονάδες 1 και 2 του Αγίου Δημητρίου για παράδειγμα στο τέλος του 2022 θα έχουν εξαντλήσει τις προβλεπόμενες από τον νόμο ώρες λειτουργίας τους. Δεν το αποφασίσαμε εμείς ήταν ειλημμένη απόφαση για περιβαλλοντικούς όρους. Ο δικός μας στόχος παραμένει σταθερά η ενεργειακή μετάβαση και για το λόγο αυτό επισπεύδουμε τις επενδύσεις σε ΑΠΕ που είναι και το μεγάλο ζητούμενο τα επόμενα χρόνια.

-Το τελευταίο διάστημα παρατηρούμε τις χώρες του Ευρωπαϊκού νότου μεταξύ των οποίων και την Ελλάδα να πρωτοστατούν στις προσπάθειες ώστε να υπάρξει ένας εναλλακτικός τρόπος λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρισμού. Πώς βλέπετε εσείς μια τέτοια προοπτική;

Το σημερινό σύστημα – με τα καλά και τα κακά του – δίνει τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε τις επενδύσεις στον χώρο της ενέργειας. Η μετάβαση σε ένα άλλο σύστημα θα πρέπει να γίνει μετά από μεγάλη συζήτηση.

Μαριάννα Τζάννε

 www.newsmoney.gr