Αρκετοί θεωρούν ότι η εντυπωσιακή επίδοση της ελληνικής οικονομίας που «τρέχει» με ρυθμούς 9,4% στο εννεάμηνο και οι πιθανότητες η χρονιά να κλείσει ακόμη και πάνω από 8%, δημιουργούν έδαφος για παράταση των μέτρων στήριξης στο ηλεκτρικό ρεύμα. Σωστά; Κι όμως, η απάντηση είναι αρνητική.
Ο επιπλέον «δημοσιονομικός χώρος» είναι πολύ λίγος. Δεν το λένε μόνο πηγές του υπουργείου Οικονομικών, αλλά και οι ίδιοι οι θεσμοί. Ο λόγος, πολύ συγκεκριμένος. Ανάπτυξη άνω του 8% είναι σίγουρα μια πολύ θετική εξέλιξη. Αλλά δεν εξαφανίζει ως δια μαγείας το τεράστιο φετινό δημοσιονομικό έλλειμμα της τάξης του 7% του ΑΕΠ. Ούτε αυτό που προβλέπεται για το 2022.
Γι’ αυτό και τα περιθώρια επανάληψης μιας οριζόντιας επιδότησης στο ηλεκτρικό ρεύμα με 39 ευρώ το μήνα, για τις πρώτες 300 κιλοβατώρες το μήνα, και για όλα τα νοικοκυριά - φτωχά, μεσαία και πλούσια - είναι πολύ μικρά. Είναι βέβαιο ότι από το νέο έτος οι ενισχύσεις θα παραταθούν, ωστόσο, αυτό δεν θα αφορά τους πάντες, παρά θα καθιερωθούν συγκεκριμένα κριτήρια, πιθανότατα εισοδηματικά.
Το δείχνει το γεγονός ότι η κυβέρνηση ετοιμάζεται για νέο γύρο σκληρών διαβουλεύσεων με τους θεσμούς, με περιεχόμενο την παράταση των μέτρων στήριξης των νοικοκυριών και για το 2022, όπου απ’ ότι φαίνεται τα κριτήρια θα είναι διαφορετικά. Οι αντοχές δεν είναι ατελείωτες και για τις επιδοτήσεις της κιλοβατώρας που δόθηκαν τελικά σε όλους για το διάστημα Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου και μάλιστα με διαρκώς αυξανόμενο ποσό, συζητείται μια άλλη φιλοσοφία.
Σενάρια για «κόφτη» το 2022
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι εξετάζεται σοβαρά να μπει «κόφτης» στις επιδοτήσεις, όπως φαίνεται να ζητά και η Κομισιόν. Άλλωστε, αντίστοιχες φωνές ακούγονται και στο εσωτερικό της κυβέρνησης ενόψει της επόμενης χρονιάς όπου προβλέπονται αναταράξεις στις αγορές. Αυτές θα μεταφραστούν σε υψηλότερο κόστος δανεισμού, γι’ αυτό και ο νούμερο ένα στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι να σταλούν τα σωστά μηνύματα στους πραγματικούς «επιτηρητές» της ελληνικής αγοράς. Αυτοί είναι οι αγορές, οι επενδυτές που αγοράζουν τα ελληνικά ομόλογα, οι ελεγκτικοί οίκοι και το σύνολο της διεθνούς κοινότητας. Ουδείς από αυτούς θέλει να δει το έλλειμμα της επόμενης χρονιάς να «ξεφεύγει» ειδικά από τη στιγμή που η Ελλάδα δεν έχει ακόμη αποκτήσει την επενδυτική βαθμίδα.
Στο πλαίσιο αυτό, οι συζητήσεις θα κορυφωθούν στις αρχές του 2022, με τη κυβέρνηση να ψάχνει τις απαντήσεις για το πως θα ενισχυθούν τα νοικοκυριά για τις καταναλώσεις ρεύματος του Ιανουαρίου, εφόσον επιμείνουν οι πολύ υψηλές τιμές. Επίσης, στόχευση της κυβέρνησης είναι από τον Ιανουάριο να τεθεί σε λειτουργία ο «μόνιμος μηχανισμός» αντιστάθμισης κινδύνου, μέσω του οποίου θα «λειαίνονται» οι ακραίες μεταβολές στα ενεργειακά χρηματιστήρια.
Κονδύλι στον προϋπολογισμό δεν υπάρχει
Κονδύλι πάντως για επιδοτήσεις στο ρεύμα, δεν έχει ακόμη εγγραφεί για τη στήριξη των νοικοκυριών από την ενεργειακή κρίση για το 2022. Τι σημαίνει αυτό ; Οτι, όπως και φέτος, έτσι και του χρόνου θα ακολουθηθεί η φετινή «συνταγή». Αξιοποιώντας τα πρόσθετα έσοδα εκατοντάδων εκατ. ευρώ που παράγονται εξαιτίας της διατήρησης σε υψηλά επίπεδα των τιμών των ρύπων όσο και της χονδρικής στο ρεύμα (217 ευρώ η μεγαβατώρα σήμερα), η κυβέρνηση θα επιχειρεί να μετριάσει μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης τις απώλειες εισοδήματος σε μια συγκυρία, όπου οι καταναλώσεις τους χειμερινούς μήνες είναι μεγαλύτερες.
Τα αποθέματα φυσικού αερίου
Τι θα συμβεί όμως στις τιμές, εφόσον οι θερμοκρασίες υποχωρήσουν σε πολλές περιοχές της Ευρώπης, με αποτέλεσμα η αυξημένη ζήτηση να ενισχύσει για άλλη μια φορά την εξάρτηση από τις ακριβές μονάδες ορυκτών καυσίμων; Τι θα συμβεί εφόσον τον Ιανουάριο ενταθούν οι χαμηλές θερμοκρασίες που βιώνουν ήδη Σουηδία, Γερμανία, Γαλλία και Πολωνία, εκτινάσσοντας τη κατανάλωση, εξαντληθούν τα αποθέματα στις ευρωπαϊκές αποθήκες που είναι σε ήδη χαμηλά επίπεδα και όλο αυτό αποτυπωθεί στις τιμές; Αρχές Δεκεμβρίου οι αποθήκες φυσικού αερίου είχαν πληρότητα 67%, όπως δήλωσε σε δηλώσεις τους στο Bloomberg, ο επικεφαλής της Snam, Μάρκο Αλβέρα, καλώντας την Ευρώπη να δημιουργήσει ένα στρατηγικό απόθεμα αερίου πριν να είναι αργά. Που θα φτάσουν οι τιμές στο ρεύμα αν τα επίπεδα αυτά ξεπεράσουν ένα συγκεκριμένο σημείο, οδηγώντας τις αποθήκες, όπως δήλωσε ο Αλβέρα, σε ένα επικίνδυνο σημείο όπου δεν θα μπορεί να αντληθεί άλλο αέριο για λόγους διατήρησης της πίεσης στο δίκτυο των αγωγών;
Σε μια τέτοια λοιπόν περίπτωση, όπου οι τιμές θα εκτοξευτούν περαιτέρω, χώρες με συγκεκριμένες δημοσιονομικές αντοχές και ελλείμματα 7% φέτος, όπως η Ελλάδα, που υποχρεούται να τα συμμαζέψει, δεν θα μπορούν να συνεχίσουν τα οριζόντια μέτρα. Η Κομισιόν το γνωρίζει γι’ αυτό και έχει αρχίσει να πιέζει την Ελλάδα. Ο νέος κύκλος διαπραγματεύσεων με το οικονομικό επιτελείο για παράταση των μέτρων επιδότησης των λογαριασμών ρεύματος των νοικοκυριών και για την επόμενη χρονιά, δεν θα είναι εύκολος.
https://energypress.gr/news/terma-i-orizontia-epidotisi-gia-oloys-sto-ilektriko-reyma-i-komision-piezei-gia-stoheymena