Το τοπίο στα πράσινα τιμολόγια του Σεπτέμβρη - Τι συνέβαλε στις μειώσεις μέχρι και άνω του 40%

energypress.gr - Γιώργος Φιντικάκης

Τρεις σημαντικοί αλλά συγκυριακοί παράγοντες, τα μελτέμια του Αυγούστου, η φωτοβολταϊκή υπερπαραγωγή και η απουσία ακραίων καυσώνων, βρίσκονται πίσω από τη μεγάλη βουτιά των τιμών χονδρικής, που οδήγησε σε μειώσεις μέχρι και πάνω από 40% στα πράσινα τιμολόγια για το Σεπτέμβρη.

Το ύψος της βουτιάς ήταν τόσο μεγάλο που άφησε χώρο για μεγάλη πτώση στη λιανική, καθώς φαίνεται να κάλυψε την ανάκτηση κόστους στην οποία είχαν προβεί αρκετοί πάροχοι τον Ιούλιο και τον Αύγουστο για να αναπληρώσουν όσα είχαν δαπανήσει τους προηγούμενους μήνες, προκειμένου να απορροφήσουν μέρος των ανατιμήσεων. Στη πράξη, οι εταιρείες πέρασαν στα τιμολόγια το σύνολο της μείωσης της τιμής χονδρικής, η οποία τον Αύγουστο υποχώρησε κατά 27% χάρη στο κοκτέιλ των ισχυρών αέρηδων, της μεγάλης ηλιοφάνειας και της απουσίας παρατεταμένων ακραίων συνθηκών, που περιόρισαν τη ζήτηση, και αύξησαν κατακόρυφα τη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, αποσοβώντας συνθήκες ενεργειακής κρίσης, όπως πέρυσι.

Απόρροια των παραπάνω ήταν ότι ο μέσος όρος της πράσινης κιλοβατώρας «παίζει» για το Σεπτέμβριο στα 13,9 λεπτά, νούμερο που διαμορφώνεται ακόμη χαμηλότερα εφόσον σταθμιστούν τα ποσοστά του κάθε παρόχου. Εννιά στα δέκα νοικοκυριά, όσο το μερίδιο των τριών πρώτων από πλευράς μεριδίων εταιρειών, θα πληρώσουν για το Σεπτέμβρη λίγο πάνω από 13 λεπτά.

Τη κυβέρνηση ευνοεί προφανώς να προσέλθει στη ΔΕΘ με το αφήγημα ότι μειώθηκαν τα τιμολόγια ρεύματος για τον Σεπτέμβρη σε συνέχεια των προειδοποιήσεων ότι διαφορετικά θα παρέμβει, ωστόσο δεν είναι σαφές κατά πόσο οι τοποθετήσεις των τελευταίων ημερών για τις τιμές, θα συνοδευτούν και από δομικά μέτρα στην αγορά ενέργειας ή απλώς είχαν επικοινωνιακό χαρακτήρα.

Σημειωτέον ότι τον Ιούλιο ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκος Τσάφος είχε προαναγγείλει μεταξύ άλλων από το βήμα του «8th InvestGR Forum 2025» παρεμβάσεις στην αγορά εξισορρόπησης, εστιάζοντας στους λογαριασμούς προσαύξησης και μιλώντας για ένα περίγραμμα δράσεων που ωριμάζει, θέτοντας μάλιστα ως χρονοδιάγραμμα εφαρμογής τις αρχές φθινοπώρου.

Στο δια ταύτα των χθεσινών ανακοινώσεων των παρόχων, ο «χάρτης» των μειώσεων στα πράσινα τιμολόγια του Σεπτεμβρίου δείχνει ότι τα 13,9 λεπτά / κιλοβατώρα, είναι η χαμηλότερη τιμή στη πράσινη κιλοβατώρα από την αρχή του έτους. Δεύτερη ήταν εκείνη του Απριλίου (στα 14 λεπτά/ KWh τότε, η μέση τιμή της αγοράς).

Εχει πάντως τη σημασία του ότι ακόμη και με αυτές τις πτωτικές τιμές, και πάλι τα πιο φθηνά μπλε τιμολόγια της αγοράς «παίζουν» κατά 15% χαμηλότερα από τα πράσινα. Το γεγονός εξηγεί και το γιατί δεν λέει να σταματήσει η στροφή στα σταθερά και γιατί οι εταιρείες ρίχνουν στη μάχη συνεχώς νέες παραλλαγές.

Στη λίστα των παρόχων, η ΔΕΗ μείωσε το δικό της πράσινο τιμολόγιο στα 12,9 λεπτά/KWh από 15,15 τον Αύγουστο (-15%), τιμή που αφορά και τις 500 πρώτες κιλοβατώρες. Στους καταναλωτές με διζωνικό τιμολόγιο, η τιμή είναι 11,48 λεπτά για τις ώρες μειωμένης χρέωσης. Στη περίπτωση της Protergia, το πράσινο βγαίνει στα 15,9 λεπτά (-11,2%), του Ηρωνα στα 10,96 λεπτά (-38%), της Elpedison, η οποία πουλά πλέον στην ίδια τιμή ανεξαρτήτως καταναλώσης, στα 15,24 λεπτά (-14,8%) και της NRG στα 15,9 λεπτά (-20%).

Το κάδρο συμπληρώνουν η Ζενίθ με τιμή στα 16,15 λεπτά (-37%), η Φυσικό Αέριο στα 15,74 λεπτά (-9,6%) και ακολουθούν οι μικρότεροι Volton με 13,5 λεπτά (-18,2%) και Ελίν με 8,98 λεπτά (-49%).

Ο καταλυτικός ρόλος των ΑΠΕ

Στη κυβέρνηση υποστηρίζουν ότι στη συγκράτηση των τιμών χονδρικής έπαιξε ρόλο και η σύσταση της Task Force, κάτι που ακόμη όμως και αν συνέβη, η συζήτηση σήμερα θα ήταν εντελώς διαφορετική αν η ΝΑ Ευρώπη δεν είχε σταθεί τυχερή, αποφεύγοντας έναν ακραίο καύσωνα διάρκειας όπως πέρυσι και τα αυγουστιάτικα μελτέμια δεν έδιναν το τόνο στο μεγαλύτερο μέρος του μήνα, οδηγώντας μαζί με τη φωτοβολταική υπερπαραγωγή σε ένα σερί αρνητικών τιμών πολλά μεσημέρια.

 

Συγκρίνοντας το φετινό Αύγουστο με τον περυσινό, προκύπτει ότι η παραγωγή των ΑΠΕ ήταν φέτος αυξημένη κατά 27%, ενώ αντίθετα το φορτίο ήταν μειωμένο κατά 9%. Με άλλα λόγια, οι ανανεώσιμες πηγές «εκτόπισαν» σημαντικό μέρος της συμβατικής παραγωγής, με την παραγωγή των θερμικών μονάδων (φυσικό αέριο, λιγνίτης) να σημειώνει πτώση γύρω στο 12% και των υδροηλεκτρικών μονάδων κατά 26%.

Σε κάθε περίπτωση και επειδή πολύ κουβέντα έχει ανοίξει ξανά γύρω από τα τιμολόγια στο ρεύμα, θα πρέπει να έχει κάνεις υπόψη του ότι η μετακύλιση των αυξομειώσεων από τη χονδρική στη λιανική δεν ακολουθεί μια ευθεία γραμμή.

Τις τιμές καθορίζουν πολλές παράμετροι, από την εμπορική πολιτική των εταιρειών και τη φόρμουλα που ακολουθούν, μέχρι τα «σήματα» των παραγώγων, που ενίοτε πέφτουν έξω - όπως συνέβη τον Ιούλιο όταν πολλοί πάροχοι είχαν προβλέψει μεγαλύτερη άνοδο της χονδρικής απ’ αυτήν που πραγματικά καταγράφηκε - πάντως όχι οι κυβερνητικές νουθεσίες για μειώσεις.

Τα παραπάνω προκύπτουν και αν δει κανείς την αποκλιμάκωση των τιμών χονδρικής στην Ελλάδα τον Αύγουστο, όπου παρ’ ότι πρόκειται για ένα μήνα στη καρδιά του καλοκαιριού, η χώρα είχε μια από τις χαμηλότερες χρεώσεις σε όλη την Ευρώπη. Τα 73,15 €/ MWh του Αυγούστου (έναντι 100,57 €/ MWh του Ιουλίου), όχι μόνο ήταν χαμηλότερη τιμή από αυτές των γειτόνων μας, αλλά και κινήθηκαν κάτω από τα επίπεδα της Αυστρίας, της Γερμανίας, της Δανίας, της Πολωνίας και αρκετών άλλων.

Χαρακτηριστική είναι η σύγκριση της χονδρικής μεταξύ Ελλάδας και Αυστρίας, μια αγορά που παραδοσιακά έχει πολύ μεγάλες αποκλίσεις από τον άξονα «Ουγγαρία- Ρουμανία - Βουλγαρία - Ελλάδα», αλλά που τον Αύγουστο είχε τιμές παρόμοιες με τις δικές μας. Αμφότερες βρίσκονταν στα 73- 74 €/MWh. 

Δίχως να είναι σαφές σε τι βαθμό έπαιξε ρόλο αυτό που υποστηρίζει το ΥΠΕΝ, δηλαδή ότι συνέβαλε στη συγκράτηση των τιμών η σύγκλιση της Task Force και η συζήτηση για καλύτερο συντονισμό των Ρυθμιστών, των Διαχειριστών και των κυβερνήσεων των χωρών, το βέβαιο είναι ότι «μόνο έξι χώρες είχαν χαμηλότερη χονδρική από την Ελλάδα τον Αύγουστο», όπως σημειώνει σε ανάρτηση του ο υφυπουργός ΠΕΝ, Νίκος Τσάφος (https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:7368176467651739649/).

 

Βέβαια, όπως παραδέχεται και ο ίδιος «ο ένας μήνας δεν αποτελεί κανόνα», η ενεργειακή μετάβαση έχει σκαμπανεβάσματα, ούτε «…έχουμε φτάσει ακόμη στο σημείο όπου οι ΑΠΕ μας εξασφαλίζουν σταθερά χαμηλές τιμές».

 

Σημειωτέον ότι εδώ και δύο μέρες η τιμή χονδρικής φλερτάρει ξανά με τα 100 €/ MWh ("Φλερτάρει" με τα 100 ευρώ αυτή την εβδομάδα η τιμή χονδρικής).