Μιχάλης Μαστοράκης - energypress.gr
Την ανάγκη για μεγαλύτερη ευελιξία στην διαμόρφωση των ενεργειακών προϊόντων ηλεκτρικής ενέργειας που θα συναπαρτίζουν την νέα κατηγορία στην χρωματική παλέτα των τιμολογίων υπογραμμίζουν οι εταιρείες προμήθειας σε επιστολές τους προς την Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων στα πλαίσια της δημόσιας διαβούλευσης για τα «κόκκινα» τιμολόγια.
«Η προσθήκη της νέας κατηγορίας τιμολογίων κρίνεται αναγκαία για την ώθηση της καινοτομίας στα προϊόντα και υπηρεσίες, προάγει την ελευθερία επιλογής για τους καταναλωτές και συμβάλλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη του ανταγωνισμού, ενισχύοντας ταυτόχρονα τη συγκρισιμότητα και την πληροφόρηση», σημειώνεται χαρακτηριστικά στην κοινή επιστολή των εταιρειών Volton, NRG, Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας, ΗΡΩΝ Ενεργειακή, θέση που συναντάται και στις υπόλοιπες επιστολές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύνολο των εταιρειών, όπως έχει γράψει σε προηγούμενο ρεπορτάζ το energypress και αποτυπώνεται στις επιστολές που κατατέθηκαν και δημοσιεύτηκαν, εκφράζουν την γενική συμφωνία τους με το πλαίσιο της Ρυθμιστικής Αρχής, εστιάζοντας σε επιμέρους ζητήματα, όπως: μεγαλύτερος βαθμός ευελιξίας με πολλαπλάσια «ευέλικτα στοιχεία» πέραν της κατανάλωσης, στη δυνατότητα μονομερούς τροποποίησης της σύμβασης, στη χρωματική απόχρωση του νέου τιμολογίου, στη συσχέτιση έξυπνου μετρητή και παροχής ευέλικτου τιμολογίου καθώς και σε ζητήματα εφαρμογής εκπτώσεων και προωθητικών ενεργειών στα ευέλικτα προϊόντα.Περισσότερα «ευέλικτα στοιχεία»
«Κοινό τόπο» αποτελεί, όπως προαναφέρθηκε, το ζήτημα για περισσότερα «ευέλικτα στοιχεία». Ειδικότερα, οι 4 εταιρείες που συνέταξαν την κοινή επιστολή αναφέρουν μεταξύ άλλων, ότι «στην χρέωση προμήθειας θα πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα ενσωμάτωσης περισσότερων του ενός «ευέλικτων στοιχειων» και όχι αποκλειστικά ενός, ώστε να μην περιορίζονται αδικαιολόγητα τα εμπορικά χαρακτηριστικά των εταιρειών και να ενισχύεται η καινοτομία».
Ανάλογη τοποθέτηση έχει και η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, επαναφέροντας παράλληλα μια σειρά παρατηρήσεις που είχε κάνει σε προηγούμενο κύκλο δημόσιας διαβούλευσης και αφορούσαν παραπλήσια ζητήματα που στην ουσία τους, διασφαλίζουν μια μεγαλύτερη ευελιξία στον προμηθευτή προκειμένου να μπορεί να ορίσει με μεγαλύτερη άνεση και ποικιλία το καλάθι προϊόντων του.
Ειδικότερα, η ΔΕΗ σημειώνει, μεταξύ άλλων, ότι «θα πρέπει να διαφυλαχθεί η ευχέρεια των Προμηθευτών, εννοείται υπό όρους διαφανούς και προσήκουσας ενημέρωσης των καταναλωτών, να ορίζουν το εν λόγω «ευέλικτο στοιχείο». Κατά συνέπεια είναι σημαντικό να καταστεί απολύτως σαφές ότι τα αναφερόμενα στη διαβούλευση ευέλικτα στοιχεία (καταναλισκόμενη ενέργεια, κατανάλωση σε ώρες αιχμής/μη αιχμής) αποτελούν όλως ενδεικτικά παραδείγματα και δεν περιορίζουν διόλου την ευελιξία και εμπορική ελευθερία των Προμηθευτών να διαμορφώνουν προϊόντα με ποικίλα χαρακτηριστικά».
Μονομερής τροποποίησης της σύμβασης
Έτερο θέμα που τυγχάνει επίσης «κοινής αποδοχής» και επισήμανσης από τις εταιρείες προμήθειας προς την Ρυθμιστική Αρχή είναι το ζήτημα της τροποποίησης της σύμβασης.
Υπενθυμίζεται ότι το προτεινόμενο πλαίσιο της Αρχής αποκλείει την μονομερή τροποποίηση των συμβάσεων Ευέλικτων Τιμολογίων, αναφέροντας συγκεκριμένα ότι «Οι όροι της Σύμβασης Προμήθειας των Ευέλικτων Προϊόντων ορισμένου χρόνου δεν δύναται να τροποποιούνται μονομερώς από τους προμηθευτές».
Από την πλευρά τους οι εταιρείες προμήθειας υποστηρίζουν ότι το μέτρο αντίκειται στο σχετικό ευρωπαϊκό πλαίσιο και καθίσταται υπέρμετρα περιοριστικό, «ιδίως για το ταχέως και συχνά μεταβαλλόμενο περιβάλλον των ενεργειακών αγορών στο οποίο δραστηριοποιούνται οι προμηθευτές». Σημειώνεται ότι το θέμα έχει απασχολήσει και σε προηγούμενη διαβούλευση της Αρχής με τις εταιρείες προμήθειας να έχουν εκφράσει ανάλογες επιφυλάξεις και αντιρρήσεις ως προς το μέτρο αυτό.
Για το ίδιο θέμα, η εταιρεία ΕΛΙΝΟΙΛ θίγει την περίπτωση ενός προσφερόμενου ευέλικτου τιμολογίου που δεν επιβαρύνεται με ρήτρα πρόωρης αποχώρησης και επομένως το πλαίσιο περί τροποποίησης της σύμβασης αλλάζει με τον προμηθευτή «να δύναται να τροποποιήσει μονομερώς τους όρους της Σύμβασης Προμήθειας, κατόπιν έγγραφης ενημέρωσης του πελάτη προ δύο μηνών από την εφαρμογή της εν λόγω τροποποίησης καθώς και κατόπιν παρέλευσης τουλάχιστον έξι μηνών από την υπογραφή της σύμβασης. Επιπλέον, οι λόγοι τροποποίησης της σύμβασης θα πρέπει να κοινοποιούνται προς τον πελάτη, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 30 του ΚΠΗΕ».
Όχι «κόκκινο» χρώμα
Επιπρόσθετα, το σύνολο των προμηθευτών παροτρύνουν την Ρυθμιστική Αρχή να εξετάσει ένα διαφορετικό χρώμα για την σήμανση της νέας κατηγορίας τιμολογίων, εκτιμώντας, όπως αναφέρει, μεταξύ άλλων, η ΔΕΗ ότι «διαισθητικά το κόκκινο χρώμα συνδέεται με έντονο κίνδυνο και θεωρούμε ότι αντικειμενικά θα λειτουργήσει αποτρεπτικά για τον μέσο καταναλωτή».
Αλλαγές στην «φόρμουλα» εκκαθάρισης
Από την πλευρά της η ΕΛΙΝΟΙΛ προτείνει μια τροποποίηση στη «φόρμουλα» εκκαθάρισης που θα προσιδιάζει καλύτερα στην περίπτωση του τιμολογίου που συνδυάζει περισσότερα του ενός χαρακτηριστικών ευελιξίας.
Ειδικότερα επισημαίνει τα εξής για το θέμα αυτό:
Σε περίπτωση τιμολογίου που συνδυάζει περισσότερα του ενός χαρακτηριστικών ευελιξίας (πχ χρέωση €/ανά μήνα για βαθμίδα κατανάλωσης και χρέωση €/kWh για την υπερβάλλουσα της βαθμίδας κατανάλωση ή πίστωση €/kWh για την υπολειπόμενη της βαθμίδας κατανάλωση), η εκκαθάριση της ενέργειας που πλεονάζει ή υπολείπεται της βαθμίδας κατανάλωσης- προκειμένου να τηρούνται τα κριτήρια της προβλεψιμότητας, διαφάνειας και επαληθευσιμότητας των χρέωσεων προμήθειας- θα πρέπει να γίνεται:
• εντός του επόμενου μήνα από την περίοδο τιμολόγησης
• σε τιμές εκκαθάρισης γνωστές εκ των προτέρων, οι οποίες και θα περιλαμβάνονται στην υπογεγραμμένη από τον πελάτη Σύμβαση Προμήθειας.
Για την προϋπόθεση του έξυπνου μετρητή
Σε συνέχεια και παλιότερων ανάλογων επισημάνσεων, η εταιρεία Ζενίθ επαναφέρει το ζήτημα περί συνάρτησης της ύπαρξης έξυπνου μετρητή με την δυνατότητα ή μη του καταναλωτή να ενταχθεί σε κυμαινόμενο ή ευέλικτο τιμολόγιο. Ειδικότερα, η εταιρεία επισημαίνει ότι «ακόμη και στην περίπτωση που ο καταναλωτής δεν έχει εγκατεστημένο έξυπνο μετρητή, θα πρέπει να διασφαλιστεί η δυνατότητα του προμηθευτή να παρέχει στον καταναλωτή ευέλικτο αλλά και κυμαινόμενο τιμολόγιο (ανεξαρτήτως εάν ο καταναλωτής έχει έξυπνο μετρητή), καθώς η κλιμακωτή χρέωση ανά βαθμίδα κατανάλωσης δεν επηρεάζεται από την ύπαρξη ή μη έξυπνου μετρητή». Μάλιστα, επιχειρώντας να απαντήσει και στις επιφυλάξεις που είχε εκφράσει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας σχετικά με την μη ύπαρξη έξυπνου μετρητή και κατά συνέπεια την δυσκολία του καταναλωτή να παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο την εξέλιξη της κατανάλωσής του, η εταιρεία συμπληρώνει ότι «σε αυτή την περίπτωση για την παροχή περαιτέρω πληροφοριών στον καταναλωτή σχετικά με το προφίλ κατανάλωσης του μπορεί να δημιουργηθεί ετήσια καμπύλη κατανάλωσης με την ανάλυση των ημερήσιων απολήξεων κατανάλωσης από τον Διαχειριστή του ΕΔΔΗΕ, πρόσβαση της οποίας να παρέχεται στον εκάστοτε καταναλωτή μέσω κατάλληλου πληροφοριακού συστήματος και να γνωστοποιείται στον προμηθευτή».
Εξάμηνη μεταβατική περίοδος
Η ίδια εταιρεία προτείνει να υπάρξει εξάμηνη μεταβατική περιόδος εφαρμογής για τα ευέλικτα τιμολόγια κατ’ ελάχιστον προκειμένου να μπορέσουν οι προμηθευτές να εναρμονίσουν τα πληροφοριακά τους συστήματα ώστε να υποστηρίξουν τα νέα χαρακτηριστικά των ευέλικτων τιμολογίων, να αξιολογήσουν τη στρατηγική τους θέση στην αγορά και να σχεδιάσουν ανταγωνιστικά προϊόντα. «Η πρόβλεψη αυτή εξασφαλίζει ομαλή μετάβαση, διατηρεί τη συνέπεια των συστημάτων χρέωσης και τιμολόγησης και συμβάλλει στη διασφάλιση ομαλής λειτουργίας για τους καταναλωτές και τους προμηθευτές», όπως γράφει χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με το προτεινόμενο πλαίσιο της ΡΑΑΕΥ «Ο προμηθευτής οφείλει ένα (1) μήνα πριν το τέλος της συμβατικής περιόδου προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας να ενημερώσει τον πελάτη για την λήξη της σύμβασής του και να του προσφέρει κάποιο προϊόν προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας το οποίο μπορεί να επιλέξει έως τη λήξη της συμβατικής περιόδου, ενημερώνοντας τον ότι σε περίπτωση άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας δύναται να τον μεταφέρει είτε σε συγκεκριμένο κυμαινόμενο τιμολόγιο, είτε σε σταθερό τιμολόγιο ή ευέλικτο τιμολόγιο χωρίς ωστόσο την πρόβλεψη δυνατότητας χρέωσης ρήτρας πρόωρης αποχώρησης, σύμφωνα με τις Κατευθύνσεις της Ένωσης Ευρωπαίων Ρυθμιστών».
Μετά το πέρας της σύμβασης
Από την πλευρά τους οι εταιρείες προμήθειας ζητούν περαιτέρω διευκρινίσεις επί του θέματος ώστε το σύνολο της διαδικασίας αφενός να βρίσκεται σε συμμόρφωση με το θεσμικό πλαίσιο κι αφετέρου να καθίσταται γνωστό εκ των προτέρων τόσο για τον καταναλωτή όσο και για τον προμηθευτή ως προς τις διαθέσιμες επιλογές που ακολουθούν μετά την λήξη της σύμβασης.
Αναλυτικότερα, οι 4 προαναφερόμενες εταιρείες (Volton, NRG, Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας, ΗΡΩΝ Ενεργειακή) κατά την κοινή τους επιστολή επισημαίνουν, μεταξύ άλλων, τα εξής:
Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι τυχόν πρόβλεψη υποχρεωτικής κατάρτισης νέας σύμβασης προμήθειας με τον καταναλωτή ενόψει της λήξης της συμβατικής διάρκειας του αρχικού προγράμματός του, θα πρέπει να αφορά αποκλειστικά το νέο προσφερόμενο προϊόν που τυχόν επιλέξει ο πελάτης πριν/κατά την λήξη της συμβατικής περιόδου του αρχικού προγράμματος και όχι το τιμολόγιο μετάπτωσης, το οποίο έχει ρητά συμφωνηθεί στους Ειδικούς Όρους της σύμβασης. Η δυνατότητα του προμηθευτή να μεταφέρει τον πελάτη σε άλλο τιμολόγιο, σε περίπτωση επικείμενης λήξης της σύμβασης και μη επιλογής συγκεκριμένου τιμολογίου από τον πελάτη, δεν συνεπάγεται την υπογραφή νέας σύμβασης προμήθειας μεταξύ των μερών, αλλά αντιθέτως, αρκεί να προβλέπεται ρητώς με σχετικό όρο στη σύμβαση προμήθειας. Το παραπάνω περιλαμβάνεται ήδη και στο κείμενο της αρχικής από 9 Απριλίου 2025 Δημόσιας Διαβούλευσης της Αρχής σας για όλους τους τύπους τιμολογίων, ήτοι για τα Σταθερά (άρ. 1.9. περ. δ8), τα Κυμαινόμενα (άρ. 2.4.10 περ δ7 και 2.4.11) και τα Δυναμικά (αρ. 3.5. περ δ4).
