Έργα ΑΠΕ 3,5 δις. ευρώ, επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου, διασυνδέσεις και εξορύξεις, στις προτεραιότητες του «ολιστικού» σχεδίου της κυβέρνησης

Η νέα στρατηγική για την ανάπτυξη των ΑΠΕ, ο μετασχηματισμός των εγχώριων αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου (Target-model, ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας στις αγορές λιανικής και χονδρικής κ.λπ.), η υλοποίηση σημαντικού αριθμού έργων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και σημαντικά έργα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων θα καταστήσουν την Ελλάδα βασικό πόλο για νέες επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Επιπλέον, αναμένεται ότι όλα τα παραπάνω θα προσελκύσουν νέες επενδύσεις σε
περισσότερους κλάδους της οικονομίας και, δευτερευόντως, θα τονώσουν την εγχώρια παραγωγή και τη βιομηχανία μέσω της μείωσης του κόστους παραγωγής που θα οδηγήσει στη μείωση των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Αυτό αναφέρει εισαγωγικά, σε ότι αφορά τον τομέα της ενέργειας, το κείμενο του ολιστικού στρατηγικού σχεδίου που παρουσίασε τη Δευτέρα στο υπουργικό συμβούλιο ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και  το οποίο αποτελεί το σχέδιο της κυβέρνησης για την μεταμνημονιακή πολιτική.

Στο σχέδιο με τίτλο «Ελλάδα: Σχέδιο ανάπτυξης για το μέλλον» η κυβέρνηση παρουσιάζει την επόμενη ημέρα μετά την έξοδο από τα μνημόνια, ενώ έχει αναφορές στις μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει μέχρι στιγμής. Αύριο Τετάρτη μάλιστα το σχέδιο αναμένεται να συζητηθεί στη Βουλή στην προ ημερησίας συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών μετά από αίτημα της προέδρου του ΚΙΝΑΛ Φώφης Γεννηματά. 

Σε ότι αφορά τον ενεργειακό τομέα το κείμενο αναφέρει επίσης:
Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της διείσδυσης των ΑΠΕ περίπου στο 28% στην τελική κατανάλωση ενέργειας έως το 2030 (μερίδιο 30% και 50% στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας το 2020 και το 2030 αντίστοιχα), είναι απαραίτητο να υλοποιηθούν έργα ύψους περίπου 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα οποία θα τονώσουν σημαντικά την ελληνική οικονομία και θα αυξήσουν τις θέσεις εργασίας, μειώνοντας αντίστοιχα την ανεργία στη χώρα.
Ταυτόχρονα, η επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου σε ολόκληρη τη χώρα, εκτός από ένα σημαντικό αναπτυξιακό έργο που θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, θα οδηγήσει σε σημαντική μείωση του ενεργειακού κόστους για τους καταναλωτές και θα αυξήσει την ανταγωνιστικότητα των μικρών επιχειρήσεων και των μικρών βιομηχανιών που χρησιμοποιούν θερμική ενέργεια.
Επίσης, η ενίσχυση των έργων μεταφοράς και αποθήκευσης φυσικού αερίου και η σημαντική αύξηση της δυναμικότητας διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας της Ελλάδας με γειτονικές χώρες (η σημερινή δυναμικότητα NTC είναι περίπου 2400 MW) αναμένεται να μειώσει το κόστος ηλεκτρισμού και κατά συνέπεια να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας βιομηχανίας και των τοπικών επιχειρήσεων, οι οποίες θα είναι πλέον σε θέση να προσφέρουν φθηνότερα προϊόντα και να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους.
Συνολικά, προωθείται η μεταρρύθμιση της ελληνικής αγοράς ενέργειας με την υιοθέτηση του Target Model, τη διασύνδεση των νησιών, την προκήρυξη διαγωνισμών για την εγκατάσταση νέων μονάδων ΑΠΕ, την αναδιάρθρωση της εγχώριας αγοράς ενέργειας, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, τη βιώσιμη εξόρυξη και τα διεθνή ενεργειακά έργα. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει επίσης καταρτίσει κατάλογο βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων πολιτικών προτεραιοτήτων και προχωρά στην ανάπτυξη του Εθνικού Πλάνου για την Ενέργεια και το Κλίμα.
Είναι σαφές ότι τα επόμενα χρόνια, ειδικά η δεκαετία 2020-2030, θα είναι μια περίοδος ανάπτυξης για τη χώρα, στην οποία αναμένεται να συνεισφέρει ενεργά ο ενεργειακός τομέας.
Η ενεργειακή βιομηχανία στην Ελλάδα έχει σημαντικό δυναμικό τόσο από την άποψη της ανάπτυξης της αγοράς όσο και από τη μείωση του ενεργειακού κόστους. Ταυτόχρονα, η ασφάλεια του εφοδιασμού και η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας παραμένουν βασική προτεραιότητα και σημαντικό γεωπολιτικό εργαλείο.
Οι κυβερνητικές προτεραιότητες
Η ενεργειακή βιομηχανία στην Ελλάδα έχει σημαντικό δυναμικό τόσο από την άποψη της ανάπτυξης της αγοράς όσο και από τη μείωση του ενεργειακού κόστους. Ταυτόχρονα, η ασφάλεια του εφοδιασμού και η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας παραμένουν βασική προτεραιότητα και σημαντικό γεωπολιτικό εργαλείο.
Στο πλαίσιο αυτό, οι κυβερνητικές προτεραιότητες στον τομέα της ενέργειας είναι:
• ο φιλόδοξος περιορισμός των αερίων θερμοκηπίου, διασφαλίζοντας τους εθνικούς και κοινοτικούς στόχους για τις εκπομπές, μέσω της αύξησης της διείσδυσης των ΑΠΕ και της αύξησης της ενεργειακής απόδοσης μέσω της ανακαίνισης των κτιρίων
• η αύξηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (ΑΠΕ) με στόχο την επίτευξη των εθνικών και ευρωπαϊκών στόχων, Ειδικότερα, η διείσδυση των ΑΠΕ στοχεύει να είναι τουλάχιστον 28% έως το 2030 ενώ το ακριβές ποσοστό διείσδυσης των ΑΠΕ θα καθοριστεί μετά την ολοκλήρωση του Εθνικού Σχεδίου Ενέργειας και Κλιματικού Σχεδίου που θα οριστικοποιηθεί μέχρι το τέλος του 2018.
• μέτρα για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και της εξοικονόμησης ενέργειας, ιδίως στον κατασκευαστικό τομέα (νοικοκυριά και δημόσιος τομέας) αλλά και στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και στον βιομηχανικό τομέα, που συνδέονται με τον μετριασμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και της κλιματικής αλλαγής,
• προσαρμογή των εγχώριων αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου στις απαιτήσεις του ευρωπαϊκού στόχου Target Model και των ευρωπαϊκών κωδίκων Φυσικού Αερίου αντίστοιχα, με στόχο την ενίσχυση του ανταγωνισμού και της διαφάνειας,
• μείωση της ενεργειακής εξάρτησης μέσω της ορθολογικής και βιώσιμης εκμετάλλευσης των εγχώριων πηγών ενέργειας και των διαφοροποιημένων διασυνδέσεων,
•συμβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη μέσω της αποκεντρωμένης παραγωγής και της συμμετοχής των καταναλωτών (νοικοκυριά, επιχειρήσεις, δήμοι και κοινότητες ενέργειας) στην παραγωγή και στις αγορές ενέργειας,
• την επίτευξη εύλογου και προσιτού κόστους παραγωγής και πώλησης ενεργειακών προϊόντων και υπηρεσιών,
• αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας,
• μετατροπή της χώρα σε κόμβο μεταφοράς ενέργειας,
• μείωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές ορυκτών πρώτων υλών,
• ικανοποίηση της ανάγκης για ορυκτές πρώτες ύλες με ελάχιστο κοινωνικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.

Στόχοι των κυβερνητικών πολιτικών και επικείμενες δράσεις

Σύμφωνα με το κείμενο του ολιστικού σχεδίου, οι ακόλουθοι στόχοι περιλαμβάνονται επίσης στον βραχυπρόθεσμο έως μεσοπρόθεσμο προγραμματισμό του Υπουργείου Ενέργειας:
Ενεργειακό μείγμα – Αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

•    Η Ελλάδα δεσμεύεται να οριστικοποιήσει και να υποβάλει στην ΕΕ το εθνικό μακροπρόθεσμο ενεργειακό σχέδιο το οποίο θα περιγράφει τους στόχους, τις πολιτικές και τα μέτρα που σχετίζονται με την ενέργεια που πρέπει να επιτευχθούν μέχρι το 2030.
•    Ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (εφαρμογή του μοντέλου στόχου – Target Model)
•    Διατήρηση ενός ελάχιστου επιπέδου παραγωγής λιγνίτη προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια του εφοδιασμού, να αντιμετωπιστούν οι διαταραχές της αγοράς και να επιτευχθούν λογικές τιμές.
•    Αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω διαγωνισμών (30% μέχρι το 2020 και 50% μέχρι το 2030)
•    Αύξηση της διείσδυσης αερίου για την κάλυψη των αναγκών θέρμανσης και ζεστού νερού, τόσο στον οικιακό όσο και στον τριτογενή τομέα, μέσω της ανάπτυξης του δικτύου διανομής. Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει σημαντική επενδυτική δυνατότητα στην Ελλάδα από ιδιωτικούς φορείς, όπως αποδεικνύεται από το σημαντικό ενδιαφέρον μεγάλων ενεργειακών ομίλων στην ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ και την επέκταση του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μείγμα (χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, οικιακός τομέας , τομέας των μεταφορών).
•    Εγκατάσταση έξυπνων μετρητών σε όλους τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας στην ελληνική επικράτεια μέχρι το 2030 και προώθηση του δικτύου διανομής και της υποδομής φυσικού αερίου αρχικά στις αστικές περιοχές των Περιφερειών της Ανατολικής Μακεδονίας, της Κεντρικής Μακεδονίας, της Κεντρικής Ελλάδας και της Θράκης, όπως και στις περιοχές του νομού Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια στις λοιπές περιοχές της χώρας.
•    Οι ελληνικές αρχές θα αναλάβουν πρωτοβουλίες για τη μετάβαση των περιοχών του άνθρακα σε μια “καθαρότερη” εποχή, όπως ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής αποκατάστασης της γης, παροχή αποκατασταθέντων περιοχών για τοπική ανάπτυξη σύμφωνα με ένα νέο περιφερειακό αναπτυξιακό σχέδιο, προώθηση αυτόνομων δικτύων, ανάπτυξη ενεργειακών κοινοτήτων, επέκταση του δικτύου διανομής φυσικού αερίου και εγκατάσταση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει ένας βιώσιμος οικονομικός και τεχνολογικός μετασχηματισμός, να μειωθούν τα δικαιώματα εκπομπών CO2 και να αυξηθεί η διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα.

Νησιά

• Για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά, εγκατάσταση υβριδικών συστημάτων ηλεκτροπαραγωγής (ΑΠΕ και αποθήκευση), με δυνατότητα συμμετοχής σε ενεργειακές κοινότητες ή τοπικές κοινότητες
• Ολοκλήρωση της διασύνδεσης 4 νησιών των Κυκλάδων στο Αιγαίο με την Αττική / Αθήνα Ειδικότερα, η πρώτη φάση έχει ήδη ολοκληρωθεί ενώ οι υπόλοιπες φάσεις της διασύνδεσης θα ολοκληρωθούν έως το 2022.
• Διασύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο το 2021 και της Κρήτης με την Αττική / Αθήνα το 2024
• Διασύνδεση των περισσότερων νησιών που δεν έχουν ακόμη συνδεθεί μέχρι το 2030.
   

Κατανάλωση ενέργειας και ΑΠΕ

• Έμφαση στην αντικατάσταση του πετρελαίου θέρμανσης με συστήματα θέρμανσης / ψύξης ΑΠΕ (ηλιακή, γεωθερμική, βιομάζα και βιοαέριο)
• Αύξηση της ηλεκτροκίνησης μέσω της εγκατάστασης σημείων φόρτισης σε εθνικές οδούς, αστικά κέντρα και Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά.
• Μείωση της κατανάλωσης στον τομέα των μεταφορών, η οποία συμβάλλει στο 41,6% (6,47 Mtoe) της τελικής κατανάλωσης ενέργειας
• Απλούστευση των διαδικασιών χορήγησης αδειών για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και επανεξέταση του πλαισίου αξιολόγησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την εξασφάλιση της ασφάλειας των επενδυτών για την παραγωγή βιώσιμης ενέργειας, ενώ παράλληλα διασφαλίζεται ότι λαμβάνονται υπόψη όλα τα περιβαλλοντικά ζητήματα.
• Αναθεώρηση του Εθνικού Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας που καθορίζει πού και υπό ποιους όρους μπορεί να πραγματοποιηθεί ένα έργο ΑΠΕ.
 • Περαιτέρω διερεύνηση και ανάπτυξη τεχνολογιών ΑΠΕ, πέραν των ηλιακών και αιολικών, με υψηλό δυναμικό στην Ελλάδα (π.χ. γεωθερμία, βιομάζα).
• Έναρξη διαδικασιών υποβολής προσφορών για την εγκατάσταση νέων σταθμών ΑΠΕ σύμφωνα με τους εθνικούς στόχους των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα.
Διεθνή έργα

•    Υποστήριξη της κατασκευής του Διαδριατικού Αγωγού (TAP), του ελληνο-βουλγαρικού αγωγού (IGB), του νέου τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη, της αναβάθμισης της εγκατάστασης ΥΦΑ Ρεβυθούσας και του αγωγού διασύνδεσης στην ανατολική Μεσόγειο. Επιπλέον, η υποστήριξη της δημιουργίας μιας σύγχρονης υποδομής αποθήκευσης φυσικού αερίου, η οποία θα επιτρέψει την κάλυψη των μεσοπρόθεσμων αναγκών σε φυσικό αέριο σε περιόδους υψηλών τιμών, θέτοντας παράλληλα τη βάση για τη δημιουργία ενός κόμβου φυσικού αερίου (natural gas hub).
•    Επέκταση και ενίσχυση των εγχώριων και υπερεθνικών συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (π.χ. Ελλάδα-Βουλγαρία μέσω της γραμμής Νέας Σάντα - Μαρίτσα, καθώς και του έργου διασύνδεσης Ευρώπης - Ασίας που θα συνδέει ηλεκτρικά την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ).

Ορυκτές πρώτες ύλες και ενεργειακά ορυκτά

•    Σχεδιασμός Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για ορυκτές πρώτες ύλες, καθώς και έναρξη διαδικασιών υποβολής προσφορών για έρευνα και εκμετάλλευση σε δημόσιες μεταλλευτικές περιοχές.
•    Επανεκκίνηση των δραστηριοτήτων εξόρυξης, με ισορροπία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, μέσω διαφανών και ανταγωνιστικών διαδικασιών
•    Νέες διεθνείς διαδικασίες υποβολής προσφορών για την εκμετάλλευση / εξερεύνηση υπεράκτιων περιοχών υδρογονανθράκων.
------------------------------
Διαβάστε εδώ ολόκληρο το κείμενο του κυβερνητικού σχεδίου