Την ώρα που όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο γεγονός ότι η εισαγωγή ρωσικού αερίου στη βόρεια και κεντρική Ευρώπη δεν πρόκειται να αποκατασταθεί από τις 21 Ιουλίου -καθώς εκτιμάται ότι δεν πρόκειται να επαναλειτουργήσει τότε σε πλήρη δυναμικότητα ο Nord Stream 1- το αργότερο έως μεθαύριο, Πέμπτη, η ΡΑΕ θα θέσει σε δημόσια διαβούλευση το Σχέδιο Προληπτικής Δράσης, με τα μέτρα διασφάλισης της ενεργειακής επάρκειας σε περίπτωση διακοπής και στη χώρα μας των εισαγωγών καυσίμου από τη Μόσχα.
Το ενδεχόμενο για τη συνέχιση της διακοπής λειτουργίας του Nord Stream 1 (ή στην καλύτερη περίπτωση επαναλειτουργίας του σε περιορισμένο capacity), έγινε πιο «ορατό» χθες, με την αποκάλυψη από το πρακτορείο Reuters ότι η Gazprom ανακοίνωσε καθεστώς ανωτέρας βίας στους πελάτες της, για την παράδοση καυσίμου μέσω του αγωγού από τις 14 Ιουνίου και μετά.
Σε αυτό το πλαίσιο, αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα δηλώσεις ειδικών, όπως του εκτελεστικού διευθυντή του ΔΟΕ, Φατίχ Μπιρόλ, ο οποίος χθες σημείωσε πως τυχόν παραδόσεις καυσίμου από τη Ρωσία παραμένουν εξαιρετικά αβέβαιες, χωρίς να αποκλείεται η πλήρης διακοπή τους.
Μάλιστα, όπως επισήμανε ο Μπιρόλ, η μόνη λύση προετοιμασίας της ΕΕ για τον επόμενο χειμώνα είναι να μειώσει την κατανάλωση αερίου, ώστε να ενισχύσει την αποθήκευση καυσίμου, παρόλο που η Ευρώπη έχει σημειώσει κάποια πρόοδο διαφοροποιώντας τις πηγές προμήθειάς της. Κι αυτό γιατί τα πιο σημαντικά αποτελέσματα των προσπαθειών για διαφοροποίηση θα αποδώσουν καρπούς σε μερικά χρόνια, όπως δείχνει και η χθεσινή συμφωνία της Κομισιόν με το Αζερμπαϊτζάν, για τουλάχιστον διπλασιασμό από το 2027 των εισαγωγών καυσίμου μέσω του Νότιου Διαδρόμου.
Στην περίπτωση που η «εργαλειοποίηση» του αερίου από τη Μόσχα συμπεριλάβει στην πορεία και τις παραδόσεις μέσω του Turk Stream, και επομένως την τροφοδοσία και της Ελλάδας, το Σχέδιο Προληπτικής Δράσης προβλέπει ως πρώτη «γραμμή άμυνας» την ενίσχυση της ηλεκτροπαραγωγής από τις λιγνιτικές μονάδες. Έτσι, προκρίνει την ενίσχυση των εξορύξεων του «εθνικού» ορυκτού καυσίμου, ώστε να μπορεί να ενισχυθεί η λειτουργία του λιγνιτικού χαρτοφυλακίου της επιχείρησης.
Η επιστράτευση του λιγνίτη, με διπλασιασμό της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ήταν και η βασική απόφαση της σύσκεψης την περασμένη Πέμπτη στο Μαξίμου, υπό τον πρωθυπουργό. Στη σύσκεψη, δόθηκε το «πράσινο φως» ώστε να διπλασιαστεί η λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή για το επόμενο 12μηνο, προκειμένου να φτάσει τις 10 TWh έναντι 5 TWh σήμερα. Η ποσότητα αντιστοιχεί στο 20% της συνολικής ετήσιας κατανάλωσης ρεύματος στην Ελλάδα.
Όπως έχει γράψει το energypress, μέσω του Σχεδίου τίθεται επίσης σε διαβούλευση το μέτρο αποθήκευσης αερίου στην Ιταλία, ώστε από τις τοποθετήσεις και της αγοράς, να «κλειδώσει» η ακριβής ποσότητα του αποθέματος που θα αποθεματοποιηθεί στη γειτονική χώρα. Το ανώτερο όριο τοποθετήθηκε τελικά από τη ΡΑΕ στις 1,7-1,8 Τεραβατώρες, ενώ το αέριο θα αποθηκευτεί από τον Οκτώβριο και για πέντε μήνες.
Στο Σχέδιο περιλαμβάνεται επίσης η χρήση ντίζελ στις πέντε ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες αερίου που έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν καύσιμο, όπως επίσης και η αξιοποίηση της αυξημένης δυναμικότητας που θα αποκτήσει το τέρμιναλ του ΔΕΣΦΑ, μετά την προσθήκη του FSU. Μία προσθήκη που δίνει την ευελιξία στη ΔΕΠΑ Εμπορίας να ενισχύσει τις εισαγωγές υγροποιημένου αερίου, στην περίπτωση που υπάρχουν διαθέσιμα φορτία LNG στη διεθνή αγορά.
Όσον αφορά τη συγκράτηση της ζήτησης, η ΡΑΕ προτείνει να διεξαχθούν ενημερωτικές καμπάνιες, για την εξοικονόμηση ενέργειας από το νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Επίσης, στην περίπτωση που υπάρξει σημαντική διαταραχή του εφοδιασμού με αέριο, ώστε να κηρυχθεί Κατάσταση Συναγερμού 3 σε περιφερειακό ή πανευρωπαϊκό επίπεδο, είναι πιθανό να χρειαστεί να επιστρατευθούν περιορισμοί τροφοδοσίας σε συγκεκριμένες κατηγορίες καταναλωτών, αν δεν είναι εφικτό με τους μηχανισμούς αγοράς να καλυφθεί η ζήτηση των προστατευόμενων πελατών,
Η σχετική λίστα προτεραιοτήτων, για τους περιορισμούς, ακολουθεί το Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης που έχει εκπονήσει ο ΔΕΣΦΑ. Έτσι, στην κορυφή βρίσκονται οι επιλέξιμοι καταναλωτές, οι ηλεκτροπαραγωγούς με αέριο και στη συνέχεια οι μεγάλες βιομηχανίες. Ακολουθούν οι μεσαίοι και μικροί βιομηχανικοί καταναλωτές, οι εμπορικοί καταναλωτές και, τελευταίοι στον κατάλογο, βρίσκονται οι προστατευόμενοι καταναλωτές.
