Σε συνθήκες που παραπέμπουν στα δεύτερα χειρότερα επίπεδα των τελευταίων είκοσι ετών βρίσκονται τα αποθέματα στους ταμιευτήρες με τα οποία πορεύεται το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας εν μέσω του πρώτου ισχυρού καύσωνα.
Η πρώτη εβδομάδα του καλοκαιριού με πάνω από 40άρια τόσο για την Ελλάδα, όσο και για τον υπόλοιπο άξονα της ΝΑ Ευρώπης, βρίσκει τα αποθέματα των hydro σε ολόκληρη την περιοχή σε επίπεδα που σε αρκετές χώρες είναι τα χαμηλότερα εδώ και δεκαετίες, χωρίς προς ώρας αυτό να αποτυπώνεται στις τιμές, καθώς η κατάσταση είναι ελεγχόμενη.
Στην περίπτωση των ελληνικών ταμιευτήρων, τα στοιχεία δείχνουν ότι τα αποθέματα νερού έχουν σπάσει προς τα κάτω το φράγμα των 2.000 Γιγαβατωρών και χθες κινούνταν λίγο πάνω από τις 1.900 GWh, που σημαίνει ότι βρίσκονται στα δεύτερα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων είκοσι ετών. Μόνο το 2008 ήταν χαμηλότερα.
Στην περίπτωση της πάντα επικίνδυνης Ουγγαρίας, η λειψυδρία έχει ως αποτέλεσμα στα μέσα Ιουλίου να καταγράφονται στο Δούναβη τα χαμηλά επίπεδα νερού που εμφανίζονται συνήθως τον Αύγουστο (δηλαδή το πρόβλημα έχει έρθει ένα μήνα νωρίτερα), ενώ στη Βουλγαρία, η στάθμη βρίσκεται κοντά στα ιστορικά χαμηλά και αντίστοιχη εικόνα επικρατεί και στη Ρουμανία, καθώς και στα Δυτικά Βαλκάνια.
Τα στατιστικά για τα νερά
Σύμφωνα με τα στατιστικά, τα επίπεδα στα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ κινούνται τις τελευταίες ημέρες μεταξύ 1.920-1.930 Γιγαβατωρών. Τέτοιες μέρες τον Ιούλιο του 2024 ήταν στις 2.200 GWh και δύο χρόνια πριν, τον Ιούλιο του 2023, στις 2.800 GWh. Εχουν δηλαδή «χαθεί» κοντά στις 300 Γιγαβατώρες από πέρυσι και πάνω από 800 μέσα σε μια διετία. Τα ποσοστά είναι χαμηλότερα κατά 12% από πέρυσι και κατά 31% σε σχέση με τη διετία.
Τo απόθεμα είναι εξαιρετικά χαμηλό, με τα υδροηλεκτρικά να συμμετέχουν με 12 GWh στη κάλυψη του σημερινού φορτίου που το μεσημέρι προβλέπεται να ξεπεράσει οριακά τα 10 GW. Σε ποσοστό η συμμετοχή των νερών στο ενεργειακό μείγμα δεν ξεπερνά το 4,79%, όπου το τόνο δίνει και πάλι το φυσικό αέριο (40,29%) με δεύτερες τις ΑΠΕ (34,79%). Στο 3,56% η συμμετοχή του λιγνίτη που ανεβαίνει ελαφρώς.
Τα χαμηλά υδραυλικά αποθέματα είχαν αποτυπωθεί και στα αποτελέσματα τριμήνου της ΔΕΗ, με τη παραγωγή στα μεγάλα υδροηλεκτρικά να μειώνεται κατά 240 GWh σε ετήσια βάση (-27%). Στα αποτελέσματα εξαμήνου που θα ανακοινωθούν στις 6 Αυγούστου δεν αναμένεται καλύτερη εικόνα.
Τα καλά νέα είναι ότι πρώτος αυτός καύσωνας δεν έχει επηρεάσει τις τιμές χονδρικής που παραμένουν σε πολύ χαμηλότερα από τα περυσινά επίπεδα. Τα 111,3 €/MWh του σημερινού μέσου όρου και τα 223 €/ MWh της βραδινής αιχμής, αποτελούν επίπεδα κάτω από τα εκείνα του περυσινού Ιουλίου της ενεργειακής κρίσης. Το ίδιο ισχύει και για τα 104,4 €/ MWh της Ουγγαρίας, καθώς επίσης και για τα 108,55 €/ MWh σε Βουλγαρία και Ρουμανία MWh, με τις βραδυνές αιχμές ελαφρώς πάνω από τα 210 και τα 220 ευρώ αντίστοιχα για τους δύο γείτονες.
Στη περιοχή έχουμε μάθει να ζούμε με χαμηλά υδροηλεκτρικά, ωστόσο η ανησυχία εντοπίζεται στο σενάριο ενός καύσωνα διαρκείας παντού στη γειτονιά μας. Στο σενάριο δηλαδή που αυξηθεί η ζήτηση (και από την Ουκρανία) και προκύψουν βλάβες σε συμβατικές μονάδες, οπότε η χώρα θα χρειαστεί σημαντικές εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας για να τη καλύψει.
Σε μια τέτοια περίπτωση, ακριβώς επειδή μετά τη δύση του ήλιου όταν θα σβήσουν τα φωτοβολταικά, το σύστημα δεν θα έχει τη πολυτέλεια να ξοδέψει τα λιγοστά υδροηλεκτρικά για να συγκρατήσει τα νυχτερινά spikes, η πίεση θα αποτυπωθεί αναπόφευκτα στις τιμές.
Καύσωνας και στη ΝΑ Ευρώπη
Το σύστημα ανταποκρίνεται προς ώρας χωρίς προβλήματα και αν χρειαστεί, η συμμετοχή του λιγνίτη στο μείγμα θα αυξηθεί τις επόμενες μέρες, ανάλογα και με τη πορεία του καύσωνα που καταγράφεται πλέον σε μεγάλο μέρος της Βαλκανικής με τη ζήτηση στη μεν Βουλγαρία να κορυφώνεται στα 6-7 GW και στη Ρουμανίας σε 9-10 GW.
Το κύμα καύσωνα συμπίπτει, σύμφωνα με το Montel, με ένα περιορισμένο για την ώρα αριθμό μονάδων εκτός λειτουργίας, όπως μια απρογραμμάτιστη διακοπή στη μονάδα 6, ισχύος 1 GW στο βουλγαρικό εργοστάσιο του Κοζλοντούι μέχρι τα τέλη Ιουλίου.
Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής του κατευθύνεται στις αγορές των Βαλκανίων, καθώς και στην Ουγγαρία και την Ουκρανία, όπου μένει να φανεί κατά πόσο η αύξηση της ζήτησης θα επηρεάσει τις ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή. Με μειωμένο δυναμικό έπειτα από προγραμματισμένη διακοπή λειτουργίας θα δουλεύει και το πυρηνικό εργοστάσιο της Ουγγαρίας Paks μεταξύ 25 Ιουλίου και 28 Αυγούστου
