Με τις τελευταίες γεωπολιτικές εξελίξεις να φαίνονται εξαιρετικά ρευστές, η Πολιτεία οφείλει να εξετάσει όλα τα σενάρια, για την επάρκεια και την ασφάλεια τροφοδοσίας ηλεκτρικής ενέργειας στην χώρα. Αναφέρομαι στην Πολιτεία, γιατί έως τώρα σε ανάλογες συνθήκες, το ρόλο αυτό αναλάμβανε πάντα η ΔΕΗ, είτε λόγω της χρόνιας ταύτισης της με την ηλεκτροδότηση της χώρας, είτε από την νομοθετική υποχρέωση της ως τελευταίου προμηθευτή. Ρόλος που μετά το οριστικό άνοιγμα της αγοράς και ιδιαίτερα, μετά την ενδυνάμωση της ιδιωτικής συμμετοχής στην μετοχική της σύνθεση, δεν της αναλογεί και ούτε θα τον επιθυμεί ιδιαίτερα, από τούδε και στο εξής.
Όσο για την υποχρέωση του τελευταίου καταφυγίου, αυτή έχει αρθεί οριστικά από την ΔΕΗ, μετά τις τελευταίες νομοθετικές ρυθμίσεις για το άνοιγμα της αγοράς, την ίση συμμετοχή των παραγωγών και προμηθευτών στον ανταγωνισμό και την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της εταιρίας, η οποία πλέον απολογούμενη στους μετόχους της, θα πρέπει να αποζημιώνεται, για κάθε παροχή στην δημόσια ωφέλεια. Με αυτά ως δεδομένα, η επισφαλής προμήθεια και οι πιθανές μελλοντικές ελλείψεις ποσοτήτων Φυσικού αερίου, θα επιφέρουν προβλήματα στην παραγωγή και θα αναγκάσουν την Ρυθμιστική Αρχή, να ξεπεράσει και πάλι το τελευταίο Ε.Σ.Ε.Κ. και να προσφύγει άγνωστο για πόσο, στην Λιγνιτική Παραγωγή.
Ως εδώ...η πιθανή αυτή εξέλιξη μπορεί να φαίνεται διαχειρίσιμη. Έξαλλου δεν είναι η πρώτη φορά που το σύστημα ηλεκτροδότησης της χώρας, θα καταφύγει στην ασφάλεια και την της λιγνιτικής παραγωγής και στην υψηλή τεχνογνωσία και εμπειρία των εργαζομένων, στα ορυχεία και τις μονάδες παραγωγής. Το παρελθόν έχει να μας θυμίσει πολλά παραδείγματα. Είναι όμως έτσι;; Ή έως τώρα εύκολη προσφυγή στην ασφάλεια του Λιγνίτη, οφείλονταν σε τρεις παράγοντες, που αποτελούν τους βασικούς κρίκους της αλυσίδας της παραγωγικής διαδικασίας.
Στην δυνατότητα άμεσης ενεργοποίησης του ανθρωπίνου δυναμικού, στην ετοιμότητα του πάγιου εξοπλισμού και στην διάθεση και επάρκεια των κοιτασμάτων.
Τρεις βασικοί παράγοντες οι οποίοι συνεπικουρούμενοι από την δεδομένη αποδοχή των τοπικών κοινωνιών, με ανοιχτό το ερώτημα για την μελλοντική στάση τους, επέφεραν τα γνωστά αποτελέσματα, που έφτασαν την Ελλάδα, να είναι η δεύτερη λιγνιτοπαραγωγός χώρα στην Ευρώπη. Εξετάζοντας κανείς τους τρεις αυτούς παράγοντες ξεχωριστά, θα αναγκασθεί να σημειώσει πως, -ο αναγκαίος Πάγιος εξοπλισμός παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα ως προς, την πληρότητα του μετά την διάλυση μέρους των Ορυχείων και την υποβάθμιση των συντηρήσεων των μονάδων παραγωγής. Πρόβλημα που θα μπορεί πιθανά να αντιμετωπισθεί, με την σύμπτυξη πάγιων και την ενεργοποίηση των συντηρήσεων.
-Στο ανθρώπινο δυναμικό θα παρουσιασθούν προβλήματα, μετά την συνταξιοδότηση του έμπειρου προσωπικού, τα οποία θα επιλυθούν με την ενεργοποίηση των εξωτερικών συνεργατών της ΔΕΗ, αλλά θα παρουσιασθούν ζητήματα τεχνογνωσίας και ποιότητας στην εργασία.
-Σε ανυπέρβλητο πρόβλημα θα εξελιχθεί η επάρκεια των κοιτασμάτων, μέγεθος που άλλοτε ήταν το μεγάλο πλεονέκτημα της ΔΕΗ. Η επάρκεια θα δοκιμασθεί κυρίως γιατί τα τελευταία είκοσι και πλέον χρονιά, δεν έγινε καμμιά διάνοιξη νέου κοιτάσματος όπως και καμμιά σημαντική αποκάλυψη στα ήδη υπάρχοντα ορυχεία.
Οι πανάκριβα πληρωμένες απαλλοτριώσεις δεν χρησιμοποιήθηκαν καν, αναγκάζοντας την διεύθυνση των ορυχείων να προβαίνει, σε δύσκολες εξορύξεις με υψηλή σχέση εκμετάλλευσης.
Ρόλο αρνητικό επίσης στην εξεύρεση κοιτασμάτων, μπορεί να παίξει η σημαντική παραχώρηση εκτάσεων, για την τόνωση της επενδυτικής δραστηριότητας, κατ την εξέλιξη της μεταλιγνιτικής μετάβασης, σε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης των περιοχών. Οι μελλοντικές ανάγκες ζήτησης σε λιγνίτη, θα καταδείξουν εάν ήταν αρκετή η προσπάθεια της διοίκησης της ΔΕΗ, να διατηρήσει στην κατοχή της, κάποιες από τις αναγκαίες περιοχές, συγκρατώντας με κόπο την επιθετική διάθεση απόκτησης εδαφών από τους δυνητικούς επενδυτές, με την συνεργεία των πολιτικών και αυτοδιοικητικών παραγόντων.
Οφείλει λοιπόν η Πολιτεία να αφουγκρασθεί άμεσα τα τύμπανα του πόλεμου και τις πιθανές επιπτώσεις του;; Ένας πόλεμος που είτε γίνει είτε όχι, είτε εμπλακεί η χώρα μας είτε όχι, οι επιπτώσεις του στην ενεργειακή τροφοδοσία θα εμφανισθούν σύντομα και μόνιμα.
Οι ελλείψεις θα δημιουργηθούν είτε από πραγματικούς λόγους, είτε από τις εταιρίες προμήθειας που τεχνηέντως, θα κρατήσουν στα ύψη τις τιμές του Φυσικού αερίου, εκμεταλλευόμενες την διαρκώς αυξανόμενη ένταση και αποκρύβοντας τον πραγματικό λόγο υπεραύξησις των τιμών και των γεωπολιτικών αναταραχών που δεν είναι άλλος, από την τραγική απομείωση των κοιτασμάτων των υδρογονανθράκων. Συνθήκη για την οποία πρέπει επιτέλους να ανοίξει σύντομα στην Ελλάδα μια μεγάλη συζήτηση. Είναι και αυτό το θέμα, ευθύνη της πολιτείας.
Η πολιτεία λοιπόν, πρέπει να αναλάβει αυτές τις πρωτοβουλιες απαιτώντας απο την ΔΕΗ, να διασφαλισει τις καλες προυποθεσεις της όποιας πιθανης ανγκαστικης προσφυγης στον λιγνιτη, αποδίδοντας δωρεαν με νομοθετικη ρυθμιση, καθε απαιτουμενη έκταση για εποχιακη και μονο χρηση. Οπως βεβαια να προβλεψει νομοθετικά την αποζημιωση της ΔΕΗ, για το συνολικο κοστος ενεργοποίησης της λιγνιτικης παραγωγικης διαδικασιας. Κυριως να συνεργασθεί και με τις χωρες που θα αντιμετωπισουν τα ιδια προβλήματα, για να περιορισουν με πολιτικες αποφασεις στην Ε.Ε., την υπεραύξηση των τιμων αγορας δικαιωματων ρυπων, με την κατάργηση επιτελους του χρηματιστηριου ρυπων.
Εαν η Ευρώπη δεν έχει αποφασίσει τελικά, να αυτοκτονήσει οικονομικά και να οδηγηθεί στην φτώχεια, πληρώνοντας μόνον αυτή, το κόστος της ενέργειας και της προστασίας του περιβάλλοντος με εξωτερικό συνάλλαγμα, αγοράζοντας Φυσικό Αέριο από χώρες της Ανατολής και της Δύσης, οι οποίες σημειωτέον χρησιμοποιούν ακόμη τους δικούς τους άνθρακες για την εσωτερική τους παραγωγή. Ειδάλλως η χώρα μας θα αντιμετωπίσει σύντομα, την σκληρή πραγματικότητα της φτώχειας και της ανέχειας, όταν η ΔΕΗ θα αναγκασθεί εκ των πραγμάτων να απαντήσει με τρεις λέξεις... Λιγνιτική συμμετοχή ΑΔΥΝΑΤΗ!
Υποσημειωση•
Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, πρέπει να συνεχίσουν να αναπτύσσονται συντεταγμένα και να αυξάνουν την συμμετοχή τους στο μείγμα παραγωγής, έως ότου γίνει κατορθωτό, να καλυφθεί το σύνολο της παραγωγής από ΑΠΕ και υδροηλεκτρικά, καθιστώντας έτσι, την χώρα αυτάρκη με φθηνή ενέργεια και καθαρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
