Το τελικό σχέδιο Οδηγίας για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων
της Ευρώπης δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα στις Βρυξέλλες από τους
αρμόδιους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (https://ec.europa.eu/energy/s
Πιο συγκεκριμένα τα ακίνητα αυτά με βάση την οδηγία θα πρέπει να έχουν αναβαθμιστεί ενεργειακά στη χώρα μας το αργότερο έως τα τέλη του 2032, σύμφωνα με τη νέα οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Και μάλιστα θα πρέπει να γίνει με ένα σημαντικό μέρος των δαπανών να βαραίνει τους ιδιοκτήτες που τα κατέχουν. Υπενθυμίζεται ότι με βάση τις εξαγγελίες της κυβέρνησης μέσα από τα προγράμματα «εξοικονομώ» εως και το 2030 στην καλύτερη περίπτωση κι εφόσον όλα πάνε καλά περίπου 600.000 ακίνητα θα αναβαθμιστούν ενεργειακά. Δηλαδή τα υπόλοιπα 300.000 ακίνητα θα πρέπει να εκσυγχρονιστούν με δαπάνες εξ ολοκλήρου των ιδιοκτητών τους και βέβαια μέσα σε ένα περιβάλλον εκτίναξης τιμών σε οικοδομικά και άλλα υλικά που χρησιμοποιούνται στις κατασκευές. Σημειώνεται ότι με βάση την ΠΟΜΙΔΑ, πάνω από το 55% των πολυκατοικιών και των μονοκατοικιών της Ελλάδας έχει κατασκευαστεί πριν από το 1980, ενώ η πλειονότητα αυτών έχει χαμηλή ενεργειακή αποδοτικότητα (ενεργειακές κλάσεις Ζ ή Η).
Παρέμβαση
Στο φόντο αυτό Πρόεδρος της Διεθνούς Ενώσεως Ιδιοκτητών Ακινήτων (UIPI) και βέβαια της ΠΟΜΙΔΑ κ. Στράτος Παραδιάς επισήμανε ότι η σημαντικότερη ρύθμιση του τελικού σχεδίου της Οδηγίας είναι ότι η απαγόρευση δικαιοπραξιών όπως η μίσθωση ή πώληση κτιρίων και διαμερισμάτων που δεν θα έχουν αναβαθμιστεί ενεργειακά, που προβλεπόταν στο προσχέδιο μέχρι και εχθές, τελικά αποσύρθηκε χάρις στις εντονότατες αντιδράσεις της Διεθνούς Ενώσεως Ιδιοκτητών Ακινήτων (UIPI) στις Βρυξέλλες, και των οργανώσεων – μελών της σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, και ιδιαίτερα στις χώρες του Νότου. Πρόκειται για μια άνευ προηγουμένου νίκη και επιτυχία των ιδιοκτητικών οργανώσεων, το ότι το τελικό σχέδιο Οδηγίας δεν περιέχει πλέον τις ρυθμίσεις αυτές, που θα οδηγούσαν όχι στην «απανθρακοποίηση» των κτιρίων, αλλά κυριολεκτικά στην «απανθράκωση» της αξίας τους…
Το σχέδιο
Σύμφωνα με το σχέδιο που δόθηκε στη δημοσιότητα, οι κυριότερες διατάξεις του είναι οι εξής:
Έως το 2030 όλα τα νέα κτίρια (έως το 2027 αν η χρήσιμη επιφάνειά τους υπερβαίνει τα 2.000 τ.μ.) και τα δημόσια κτίρια έως το 2027, θα πρέπει να είναι μηδενικής εκπομπής ρύπων.
Υποχρέωση για ενεργειακή αναβάθμιση έχουν πλέον όλα τα κτίρια που κατατάσσονται στις δύο χαμηλότερες ενεργειακές βαθμίδες, ιδιοχρησιμοποιούμενα ή ενοικιαζόμενα, όπως αυτές θα αναμορφωθούν ριζικά με τις νέες προδιαγραφές ενεργειακής βαθμολόγησης και κατάταξης κτιρίων με Π.Ε.Α. Το σχέδιο της Οδηγίας διακρίνει τρεις κατηγορίες κτιρίων:
α.) κτήρια και κτιριακές μονάδες ιδιοκτησίας δημοσίων φορέων,
β.) κτήρια και κτιριακές μονάδες μη κατοικιών, πλην αυτών που ανήκουν σε δημόσιους φορείς και τέλος
γ.) κτήρια και κτιριακές μονάδες κατοικιών.
Στο σχέδιο ορίζεται ότι:
Τα οικιστικά κτήρια και κτιριακές μονάδες καθώς και αυτά που ανήκουν σε δημόσιους φορείς, πρέπει να επιτυγχάνουν:
i) μετά την 1η Ιανουαρίου 2027, τουλάχιστον κατηγορία ενεργειακής απόδοσης F· και
(ii) μετά την 1η Ιανουαρίου 2030, τουλάχιστον κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Ε·
Τα κτήρια κατοικιών και οι κτιριακές μονάδες πρέπει να επιτυγχάνουν το αργότερο:
(i) μετά την 1η Ιανουαρίου 2030, τουλάχιστον κατηγορία ενεργειακής απόδοσης F·
ii) μετά την 1η Ιανουαρίου 2033, τουλάχιστον κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Ε·
Συνεπώς τα καταστήματα, γραφεία και λοιπά μη οικιστικά κτήρια που κατατάσσονται στην κατώτατη βαθμίδα (G) και θα πρέπει να αναβαθμιστούν μέχρι την 31.12.2026 τουλάχιστον στη βαθμίδα (Ε) ενώ οι κατοικίες μέχρι την 31.12.2029. Όλα αυτά υπολογίζονται μεσοσταθμικά στο 15% του κτιριακού αποθέματος.
Εν συνεχεία τα κτήρια καταστημάτων και γραφείων κλπ. που κατατάσσονται στην επόμενη βαθμίδα (F) θα πρέπει να αναβαθμιστούν και αυτά μέχρι και την 31.12.2029. και τα οικιστικά κτήρια μέχρι 31.12.2032, στην βαθμίδα (Ε). Όλα αυτά υπολογίζονται επίσης σε 15% του κτιριακού αποθέματος.
Η εικόνα
Συνολικά δηλαδή το 30% του κτιριακού δυναμικού που κατατάσσεται στις δύο χαμηλότερες ενεργειακές βαθμίδες (πάνω από ένα εκατομμύριο κτίρια για την Ελλάδα που διαθέτει 3.650.000 κτίρια) θα πρέπει να έχει αναβαθμιστεί στην βαθμίδα (Ε) μέχρι την 31.12.2032, πράγμα απολύτως αδύνατον, με δεδομένο ότι η μεταφορά των ρυθμίσεων αυτών στις εθνικές νομοθεσίες θα απαιτήσει πολλά χρόνια. Η διαδικασία αυτή θα συνεχιστεί σταδιακά τα επόμενα χρόνια, με κάθε επόμενη ενεργειακή κλάση να αντιπροσωπεύει το 15% του συνόλου του κτιριακού δυναμικού, με πρωτοβουλία και ευθύνη των Κρατών-Μελών, έτσι ώστε έως το 2050 όλα τα κτίρια θα είναι μηδενικών εκπομπών και πλήρως «απανθρακοποιημένα».
Οι συνέπειες για όσα κτήρια δεν αναβαθμιστούν σύμφωνα με τους παραπάνω στόχους, θα καθοριστούν από τις εθνικές νομοθεσίες των Κρατών – μελών, ελπίζουμε (και αυτό ζητήσαμε) σύμφωνα με τις κρατούσες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες της κάθε χώρας.
Το πρόβλημα σε όλο αυτό το σχέδιο, δεν βρίσκεται στο αν οι ιδιοκτήτες ακινήτων διαφωνούν με τις παραπάνω ρυθμίσεις, δεδομένου ότι όλοι ενδιαφέρονται για τη βελτίωση των κτιρίων τους και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά στο πόσοι από αυτούς έχουν πράγματι τη δυνατότητα, υπό το κράτος της ανυπαρξίας ουσιαστική κρατικής αρωγής και διπλασιασμού του κόστους ανακαίνισης κατά το τελευταίο έτος, και με ΦΠΑ 24% να προβούν στις αναβαθμίσεις που τόσο αισιόδοξα, αλλά και τόσο μη ρεαλιστικά περιλαμβάνονται στο σχέδιο της Οδηγίας αυτής.
