Τετάρτη 17 Ιουλίου 2019

Ηλεκτροσόκ στη ΔΕΗ με στόχο τα «ασημικά» της

Το σκηνικό της συστηματικής απαξίωσης της μεγαλύτερης -και μάλιστα δημόσιας- επιχείρησης της χώρας είχε αρχίσει να διαμορφώνεται από τα τέλη του 2018, με μπαράζ δηλώσεων από την πλευρά της Ν.Δ., με αφορμή αρνητικά στοιχεία στα οικονομικά αποτελέσματα της επιχείρησης, που προήλθαν από εξωγενείς παράγοντες.
Σε συνολική επαναδιαπραγμάτευση του σχεδίου για τη ΔΕΗ με τους θεσμούς θα προχωρήσει η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας, μετά και την προδιαγεγραμμένη αρνητική εξέλιξη του δεύτερου διαγωνισμού για την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της Μελίτης και της Μεγαλόπολης.
Η διαδικασία αναμένεται να κηρυχθεί αύριο και τυπικά άγονη, καθώς χθες δεν προσήλθε ούτε ένας από τους έξι ομίλους ελληνικών και ξένων εταιρειών που είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον στα μέσα
Μαρτίου.
Είναι το «κερασάκι» σε μια υπόθεση που έχει παγώσει εδώ και μήνες, με ευθύνη και των Βρυξελλών, ενώ εξυπηρετεί σχέδια για επέκταση των ιδιωτικοποιήσεων σε υδροηλεκτρικά έργα, αύξηση τιμολογίων ρεύματος και περικοπές στο μισθολογικό κόστος των εργαζομένων στη ΔΕΗ.
Οι εξελίξεις πλήττουν και τη χρηματιστηριακή αξία της ΔΕΗ, καθώς χθες η μετοχή της έπεσε 2,40%, ενώ στη διάρκεια της συνεδρίασης οι απώλειες έφτασαν μέχρι το 5,40%.

Συστηματική απαξίωση

Το σκηνικό της συστηματικής απαξίωσης της μεγαλύτερης -και μάλιστα δημόσιας- επιχείρησης της χώρας είχε αρχίσει να διαμορφώνεται από τα τέλη του 2018, με μπαράζ δηλώσεων από την πλευρά της Ν.Δ., με αφορμή αρνητικά στοιχεία στα οικονομικά αποτελέσματα της επιχείρησης που προήλθαν από εξωγενείς παράγοντες, τα οποία είχαν χαρακτηριστεί συγκυριακά από τη διοίκηση της ΔΕΗ.
Ενα μεγάλο μέρος του ελλείμματος οφείλεται στην κατακόρυφη άνοδο των τιμών στα δικαιώματα εκπομπής ρύπων, που στις αρχές του 2018 ήταν 7 ευρώ ο τόνος και στο τέλος του ίδιου έτους άγγιξαν τα 20 ευρώ, ενώ στο ενδιάμεσο απείλησαν να φθάσουν στα 25 ευρώ!
Ο Κωστής Χατζηδάκης πριν από τις εκλογές, με την ιδιότητα του αντιπροέδρου της Ν.Δ., είχε πολλές φορές χαρακτηρίσει τη ΔΕΗ «χρεοκοπημένη επιχείρηση» και την έχει παραλληλίσει με την «Ολυμπιακή», που ο ίδιος είχε ιδιωτικοποιήσει το 2006 με τίμημα ένα ευρώ.
Ως αρμόδιος υπουργός δήλωσε πως η ΔΕΗ αντιμετωπίζει πρόβλημα ρευστότητας και με αφορμή τις καταστροφές στη Χαλκιδική είπε ότι «δεν έχει να αγοράσει κολόνες»!
Από τις δηλώσεις των στελεχών της Ν.Δ. απουσιάζουν πάντως αναφορές για την επιζήμια απόφαση του 2012 για τη νέα λιγνιτική μονάδα Πτολεμαΐδα V, για την οποία έχουν ήδη διατεθεί 950 εκατ. ευρώ, που επιβάρυναν την επιχείρηση με πανάκριβα δάνεια.
Υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν περισσότερα από 400 εκατ. ευρώ για την ολοκλήρωση των έργων και επιπλέον η λειτουργία της θα είναι προβληματική, λόγω της εκτόξευσης των δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα. Η Ν.Δ. αποσιωπά ότι η επιχείρηση επιβαρύνθηκε με 128 εκατ. ευρώ από την παλαιότερη είσοδο ιδιωτών, που αφορά τις υποθέσεις Energa και Hellas Power.
Ο Κωστής Χατζηδάκης έχει ήδη δώσει αρκετές συνεντεύξεις μετά την υπουργοποίησή του, αλλά δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του για την «επόμενη μέρα» στη ΔΕΗ. Συνεργάτης του διευκρίνισε στην «Εφ.Συν.» ότι είναι σε εξέλιξη συζητήσεις με την DG Energy και μια πρώτη γεύση των επιλογών του θα δώσει αύριο στο συνέδριο του Economist και θα ακολουθήσουν περισσότερα στοιχεία κατά την ομιλία του στη Βουλή, επί των προγραμματικών δηλώσεων της νέας κυβέρνησης.
Ολα όμως δείχνουν ότι οδεύει προς πλήρη κατάργηση το πρόγραμμα της προηγούμενης κυβέρνησης, παρ’ όλο που είχε υιοθετηθεί έπειτα από συμφωνία με τους θεσμούς. Περιλάμβανε τη μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στην αγορά ενέργειας, που σήμερα διαμορφώνεται στο 73,5%, στο 50% ώς το τέλος του χρόνου.
Αύριο αναμένεται να πραγματοποιηθεί η νέα δημοπρασία ΝΟΜΕ, μέσω της οποίας η ΔΕΗ θα διαθέσει σε ιδιώτες 750 MWh, σε τιμές χαμηλότερες από το κόστος παραγωγής τους, η οποία φαίνεται ότι θα είναι και η τελευταία για το γαλλικής έμπνευσης σύστημα που έχει κοστίσει στη δημόσια επιχείρηση 315 εκατ. ευρώ, ώς το τέλος του 2018.
Δεν αποκλείονται αυξήσεις στα τιμολόγια του οικιακού τομέα, με πρώτο βήμα την κατάργηση του πριμ για τους συνεπείς καταναλωτές, που από την 1η Απριλίου είχε μειωθεί από 15% σε 10%. Ανοικτό είναι το ενδεχόμενο μείωσης των μισθών για τους 16.747 εργαζομένους στη ΔΕΗ, που έχουν ήδη υποστεί πολλές περικοπές.
Από την πλευρά του υπουργείου σημειώνεται με νόημα ότι το μισθολογικό κόστος, το 2018, διαμορφώθηκε στα 790 εκατ. ευρώ και ότι ο μέσος όρος ηλικίας του προσωπικού υπερβαίνει τα 50 χρόνια.
Η πώληση των δύο λιγνιτικών μονάδων θα αντικατασταθεί με ενισχυμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποίησης, που θα περιλαμβάνει δύο έως τρία «καλάθια» προσφορών.
Θεωρείται δεδομένο ότι θα προστεθούν σύγχρονες μονάδες που λειτουργούν με φυσικό αέριο και κυρίως τα περιζήτητα υδροηλεκτρικά, που αποτελούν τα «ασημικά» του συστήματος της ΔΕΗ, καθώς έχει γίνει ήδη απόσβεση της επένδυσης και επομένως προσφέρουν ενέργεια σε χαμηλό κόστος και χωρίς την επιβάρυνση από την αγορά δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων.
Η πώληση υδροηλεκτρικών μονάδων ήταν βασικό στοιχείο της «μικρής» ΔΕΗ, που είχε ψηφίσει το 2014 η τότε κυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ, με τη σύμφωνη γνώμη αρμόδιων υπηρεσιών των Βρυξελλών, στις οποίες καθοριστικό ρόλο είχε ο σημερινός υφυπουργός Γεράσιμος Θωμάς.
Η επαναφορά του σχεδίου για τα υδροηλεκτρικά θα έχει αρνητικές επιπτώσεις για τις τοπικές κοινωνίες, καθώς τα αποθέματα των φραγμάτων χρησιμοποιούνται για άρδευση αγροτικών εκτάσεων και σε ορισμένες περιπτώσεις για υδροδότηση οικισμών. Εξετάζονται επίσης σενάρια για την είσοδο στρατηγικού επενδυτή, χωρίς να υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες για το μερίδιο του Δημοσίου στη ΔΕΗ.

Νέα πρόσωπα

Οι προωθούμενες αλλαγές, όπως τονίζεται από την πλευρά του υπουργείου, περνάνε μέσα από την άμεση αντικατάσταση του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της ΔΕΗ. Ο Μανώλης Παναγιωτάκης, ο οποίος προέρχεται από τα σπλάχνα της ΔΕΗ, έχει επιλεγεί έπειτα από διαγωνισμό που είχε προκηρύξει το Υπερταμείο.
Η θητεία του έληγε το 2021, αλλά την περασμένη εβδομάδα, κατά τη συνάντησή του με τον Κωστή Χατζηδάκη, υπέβαλε την παραίτησή του, κίνηση που συνδέεται με τη διαφορετική προσέγγισή του στην επίλυση των προβλημάτων της επιχείρησης.
Πρόθεση της νέας πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου είναι να εφαρμοστούν επίσης όλα τα «σκληρά» μέτρα της έκθεσης McKinsey, που είχε υποβληθεί τον Μάιο του 2018 και δεν αποκλείεται να ενεργοποιηθεί με πρόσθετες ρυθμίσεις.
Στις άμεσες προτεραιότητες περιλαμβάνονται η τιτλοποίηση μέρους των ληξιπρόθεσμων χρεών, τα οποία φθάνουν τα 3 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 1,6 δισ. αφορούν οικιακούς καταναλωτές και μικρές επιχειρήσεις. Εχει ήδη δρομολογηθεί πρόγραμμα για είσπραξη 500 εκατ. ευρώ, από ιδιωτικό όμιλο που έχει επιλέξει η ΔΕΗ, και εθελούσια έξοδος για 2.000 εργαζομένους, πέρα από αυτούς που αποχώρησαν στο πλαίσιο της ιδιωτικοποίησης των δύο λιγνιτικών μονάδων.
Προκαλεί αίσθηση, πάντως, το γεγονός ότι η ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ μέχρι στιγμής δεν έχει πάρει θέση στις εξελίξεις και στην επιχείρηση απαξίωσης της ΔΕΗ.

Σενάριο ξεπουλήματος

«Ο κύριος Χατζηδάκης προσπαθεί να προετοιμάσει το σενάριο ξεπουλήματος της ΔΕΗ. Ενα σενάριο κρίσης, μια ψεύτικη καταστροφολογική ερμηνεία των όσων συμβαίνουν στη ΔΕΗ, για να μπορέσει να δικαιολογήσει τις επιλογές του, οι οποίες θα είναι αντίστοιχες με εκείνες που είχε κάνει στο παρελθόν με την Ολυμπιακή», αναφέρει σε δηλώσεις του στην ΕΡΤ ο Μανώλης Φάμελλος, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
«Η αλήθεια για τη ΔΕΗ είναι διαφορετική», πρόσθεσε, απέδωσε τη λογιστική εικόνα της στην απόσχιση των δύο λιγνιτικών μονάδων και υπογράμμισε ότι δεν πρέπει να πουληθούν μονάδες με ανανεώσιμες πηγές και υδροηλεκτρικά. «Αποτελούν τα φιλέτα της ΔΕΗ», είπε χαρακτηριστικά.
Αναφέρθηκε επίσης στην ετοιμότητα που έδειξαν οι εργαζόμενοι, όπως φάνηκε από την αντιμετώπιση των καταστροφών στο δίκτυο της Χαλκιδικής, σημειώνοντας ότι ο νέος υπουργός απαξιώνει και την επιχείρηση αλλά και το δυναμικό της.
Υπενθύμισε ότι την περίοδο 2010-2014 η τιμή του ρεύματος αυξήθηκε κατά 60%, παρόλο που η μείωση του ΑΕΠ έφτασε το 25% και ότι από το 2015 τα τιμολόγια παρέμειναν σταθερά και η ΔΕΗ εφάρμοσε πολιτική προς όφελος των πολιτών, της επιχείρησης, αλλά και του κλίματος.

(της Χαράς Τζαναβάρα, Εφημερίδα των Συντακτών)

Αρχειοθήκη ιστολογίου